با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران.

2 استاد دانشکده علوم و توان‌بخشی، دانشگاه علوم پزشکی ایران. تهران. ایران.

3 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز. تهران. ایران.

4 دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز. تهران. ایران.

چکیده

مقدمه: اهدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش تلفیقی مبتنی بر یکپارچگی حسی و کارکردهای اجرایی به مادران دارای کودک مبتلا به اختلال کمبود توجه/بیش‌فعال و تأثیر آن بر نشانگان اختلال کمبود توجه/بیش‌فعالی است. روش: طرح پژوهش شبه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و کنترل بود. بدین منظور از بین مادران دانش‌آموزان مقطع اول، دوم و سوم دبستان شهر شیراز، به طریق تصادفی، از طریق فراخوان اینترنتی سایت آموزش‌وپرورش و با انجام مصاحبه بالینی و اجرای پرسشنامه CSI-4 فرم والد و با توجه به ملاک‌های ورود و پس از همتا کردن، 40 نفر از مادران انتخاب و در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گروه گواه (20 نفر)، قرار داده شدند. درمان تلفیقی مبتنی بر یکپارچگی حسی و کارکردهای اجرایی، شامل 24 جلسه یک ساعت و نیم، در یک گروه 20 نفر والدین، هفته‌ای سه جلسه برگزار شد. پیش‌آزمون و پس‌آزمون در هر دو گروه با استفاده از پرسشنامه CSI-4 فرم والد انجام شد. یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس و با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که درمان تلفیقی مادر محور موجب کاهش کمبود توجه و کاهش بیش‌فعالی در کودکان می‌شود. نتیجه­گیری: بر طبق نتایج این آموزش می‌تواند باعث بهبود اختلال بیش فعالی و نقص توجه در کودکان شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Mother-Based Combined Training and Its Effect on the Symptoms Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder (ADHD)

نویسندگان [English]

  • fatemeh salami 1
  • Hassan Ashayeri 2
  • Mahnaz Estaki 3
  • Valiollah Farzad 4
  • Roya Koochak Entezar 3

1 Islamic Azad university Tehran, central branch psychology department

2 Professor of neuropsychiatry neuropsychology Iranian university of medical seienses

3 Assistant Professor of Child neuropsychology, Islamic Azad university Tehran, central branch psychology department, Iran

4 Aassociate Professor of counselor psychology. Islamic Azad university Tehran, central branch psychology department, Iran

چکیده [English]

Introduction: The aim of the present study is to examine the impact of combined training, based on sensory integration and executive function, to mothers of children with Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder (ADHD) and its impact on symotoms of ADHD. Method: The survey followed pre-test post-test model with two groups. For this purpose, among mothers of first, second and third grade primary school students in Shiraz, 40 mothers were selected and were randomly assigned in two groups of experimental (n = 20) and control group (n = 20) through internet call from Education site, and by Clinical Interview, implementation of CSI-4 parent form, and in line with to the criteria for entry and after matching. Combination training based on sensory integration and executive function includes 24 sessions of an hour and a half, in one group that was held three times a week. Pre-test and post-test in both groups were performed using CSI-4 parent form. Findings: The data were analyzed by through SPSS Software and Covariance analysis technique. The results showed that combined training based on sensory integration and executive function mother-based reduces attention deficit and hyperactivity. Conclusion: According to the results this training could lead to treatment of Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder in children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attention Deficit /Hyperactivity Disorder (ADHD)
  • Combined Training
  • Executive Function
  • Mother-Based
  • Sensory Integration
چراغ ملایی، ل،؛ خسرو، ز.؛ بنی جمالی، ش (1392).  «بررسی نقش نظارت بر کاهش مشکلات رفتاری دختران 12-6 ساله مبتلا به ADHD: مقایسه خودنظارتی و نظارت مادر». فصلنامه خانواده پژوهی:  دوره9،  شماره36، از صفحه451 تا صفحه470.
 عابدی شاپورآبادی، ث،؛ پور محمدرضای تجریشی، م.؛ محمدخانی، پ (1391). «اثربخشی برنامه گروهی والدگری مثبت بر نشانه‌های اختلال بیش فعالی /  نارسایی توجه در کودکان». نشریه توان‌بخشی: دوره13، شماره5 (مسلسل 55)، ویژه‌نامه توان‌بخشی اعصاب اطفال،  از صفحه38 تا صفحه48.
محمد اسماعیل، ا.؛ علی پور، ا (1383). بررسی مقدماتی اعتبار و روایی و تعیین نقاط برش اختلال‌های پرسشنامه علائم مرضی کودکان (CSI-4). ناشر: پژوهشکده کودکان استثنایی، سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی کشور.
 Barkley, R.A. (1997). "Behavioral inhibition, sustained attention, and executive function: Construction a unifying theory of ADHD". Psychological Bulletin, 121.65-94.
 Barkley. R.A. (2006). Attention-deficit /Hyperactivity disorder: A handbook for diagnosis and treatment. 3rd Ed. New York: Guilford Press.
 Barlow, J. & Stewart-Brown, S. (2000). "Behavior problems and parent–training programs". Journal of Developmental and Behavioral pediatrics, 21,356-370
 Barnard-Brak, L; Sulak T.N; & Fearon D.D. (2011). "Coexisting disorders and academic achievement among children with ADHD". Journal of Attention Disorders; 15(6):506-15.
 Bell, A.S.A. (2011). "Critical review of ADHD diagnostic criteria: What to address in the DSM-V". Journal of Attention Disorders; 15 (1):3-10
 Biederman, J.; Petty, C. R.; Doyle, A. E.; Spencer, T.; Henderson, C. S.; Marion, B. & Faraone, S. V. (2007). "Stability of executive function deficits in girls with ADHD: a prospective longitudinal followup study into adolescence". Developmental neuropsychology, 33(1), 44-61.
 Bögels, S. M.; Lehtonen, A. & Restifo, K. (2010). "Mindful parenting in mental health care". Mindfulness, 1(2), 107-120.‏
 Brown, T.E. (2004). Treatment dilemmas in complicated cases of ADHD. Abstract for proposed presentation at CHADD conference.
 Daly, B.P.; Creed, T.; Xanthopoulos, M. & Brown, R.T (2007). "Psychosocial treatments for children with attention defict/hyperactivity disorder". Neuropsychological Review; 17; 73-85.
 Dawson, P. & Guare, R. (2004). Executive function in children and adolescent: A practical guide to assessment and intervention. New York: The Guilford Press.
 Edmonds, J.L. (2007). "Executive functions as predictors of ADHD subtypes and their relationship to the dysexecutive and orbitofrontal syndromes of the prefrontal cortex". ProQuest.
 Engel-Yeger, B. & Ziv-On, D. (2011). "The relationship between sensory processing difficulties and leisure activity preference of children with different types of ADHD". Research in developmental disabilities, 32(3), 1154-1162.‏
 Gadow, K. D. & Sprafkin, J. (1994). Child Symptom lnventories manual. Stony Brook,Ny: Checkmates Plus.
 Guerney, L. & Guerney, B. (1989). Child Relationship Enhancement: Family therapy and parent education. Person-Centered Review.‏
 Halperin, J.M.; Marks, D.J.; Bedard, A.C.V.; Chacko, A.; Curchack, J.T.; Yoon, C.A. & Healey, D.M. (2012). "Training executive, attention, and motor skills: a proof-of-concept study in preschool children with ADHD". Journal of attention disorders, 1087054711435681.‏
 Horn, W.F.; Ialongo, N.S.; Pascoe, J.M.; Greenberg, G.; Packard, T.; Lopez, M. & et al (1991). "Additive effects of psychostimulants, parent training, and self-control therapy with ADHD children". Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. 30, 233–240.
 Hoza, B.; Owens, J.S.; Pelham Jr, W.E.; Swanson, J.M.; Conners, C.K.; Hinshaw, S.P. & Kraemer, H. C. (2000). "Parent cognitions as predictors of child treatment response in attention-deficit/hyperactivity disorder". Journal of abnormal child psychology, 28(6), 569-583.
 Hughes, A.A.; Hedtak, K.A. & Kendall, P.C. (2009). "Family function in families of children with anxiety disorder". Family Psychology; 22(2): 325-8.
 Hynd, G.W.; Semrud-Clikeman, M.; Lorys, A. R.; Novey, E.S.; Eliopulos, D. & Lyytinen, H. (1991). "Corpus callosum morphology in attention deficit-hyperactivity disorder: morphometric analysis of MRI". Journal of Learning Disabilities, 24(3), 141-146.
 Kaiser, N.M.; McBurnett, K. & Pfiffner L.J. (2011). "Child ADHD Severity and Positive and Negative Parenting as Predictors of Child Social Functioning: Evaluation of Three Theoretical Models". Journal of Attention Disorders; 15(3):193-203.
 Kewn, L.G. & Woodward, L.J. (2002). "Early parent-child relations and family functioning of preschool boys with pervasive hyperactivity". Journal of abnormal child psychology; 30,541- 53
 Kratochvil. C.J.; Vaughan, B.C.; Barker, A.; Corr, L.; Wheeler, A. & Madaan, V. (2009). "Review of pediatric attention-deficit/ hyperactivity disorder for the general psychiatrist". Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North American, 32 (1), 39-56.
 Locascio, G.; Mahone. E.M.; Eason, S.H. & Cutting, L.E. (2010). "Executive dysfunction among children with reading comprehension deficits". Journal of learning Disabilites.1-14.
 McBurnett, K. & Pfifner, L. (2008). Attention-deficit hyperactivity disorder: Consepts, controversies, new directions. New York: Information Healthcare USA.
 Mikulincer, M.; Shaver, P.R. & Pereg, D. (2003). "Attachment theory and effect regulation: Psychodynamics, development, and cognitive consequences of attachment related strategies". Motivation and Emotion; 27: 77-102.
 Miller, L.J.; Anzalone, M.E.; Lane, S.J.; Cermak, S.A. & Osten, E.T. (2007). "Concept evolution in sensory integration: A proposed nosology for diagnosis".‏
 Nixon, R.D.V. (2002). "Treatment of behavior problems in psychology review". 22(4): 525-546.
 Pelham, W.E. & Fabiano, G.A. (2008). "Evidence-based psychological treatment for Attention-deficit/ hyperactivity disorder:An update". Journal of clinical child and Adolescent Psychology; 34:184-214.
 Qiu, A.; Crocetti, D.; Adler, M.; Mahone, E.M.; Denckla, M.B.; Miller, M.I. & et al (2009). "Basal ganglia volume and shape in children with attention deficit hyperactivity disorder". Am J Psychiatry; 166:74–82.
 Sadok, B.J.; Sadok, V.A. Kaplan & Sadok`s synapsis of psychiatry (2007). "Behavioral science/clinical psychiatry". Lippincott Williams & Wilkins.
 Simpson, H.A.; Jung, L. & Murphy, T. K. (2011). "Update on attention-deficit/hyperactivity disorder and tic disorders: a review of the current literature". Current psychiatry reports, 13(5), 351-356.
 Sprafkin, J.; Gadow, K.D.; Salisbury, H.; Schneider, J. & Loney, J. (2002). "Further evidence of reliability and validity of the Child Symptom Inventory-4: Parent checklist in clinically referred boys". Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology, 31(4), 513-524.
 Thorell, L.B.; Lindqvist, S.; Nutley, S.B.; Bohlin, G. & Klingberg, T. (2009). "Training and transfer effects of Executive function in preschool children". Journal of developmental science. 12,106-113.
 Wagner, S. M. & McNeil, C. B. (2008). "Parent-child interaction therapy for ADHD: A conceptual overview and critical literature review". Child & Family Behavior Therapy, 30(3), 231-256.
 Yochman, A.; Parush, S. & Ornoy, A. (2004). "Responses of preschool children with and without ADHD to sensory events in daily life". American Journal of Occupational Therapy, 58(3), 294-302.‏