حمید رضا محروقی؛ حسن توزنده جانی؛ حمید نجات؛ زهرا باقرزاده گل مکانی
چکیده
مقدمه: این مطالعه با‌هدف مقایسه اثربخشی توان‌بخشی شناختی مبتنی بر تقویت توجه و تقویت حافظه کاری بر تنظیم شناختی هیجان و سرعت پردازش اطلاعات دانشآموزان نارساخوان صورت گرفت. روش: جامعه آماری این مطالعه نیمه تجربی شامل کلیه دانشآموزان نارساخوان ارجاع شده به مراکز مشاوره اداره آموزش پرورش شهر نیشابور در سال تحصیلی 1398-1399 می‌شد. از ...
بیشتر
مقدمه: این مطالعه با‌هدف مقایسه اثربخشی توان‌بخشی شناختی مبتنی بر تقویت توجه و تقویت حافظه کاری بر تنظیم شناختی هیجان و سرعت پردازش اطلاعات دانشآموزان نارساخوان صورت گرفت. روش: جامعه آماری این مطالعه نیمه تجربی شامل کلیه دانشآموزان نارساخوان ارجاع شده به مراکز مشاوره اداره آموزش پرورش شهر نیشابور در سال تحصیلی 1398-1399 می‌شد. از این میان تعداد 43 نفر به شیوه نمونهگیری در دسترس انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل هرکدام 14 نفر جایگزین گردیدند. شرکت‌کنندگان با کمک پرسشنامه خواندن و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان- فرم کودکان گارنفسکی و همکاران (2002) در سه مرحله پیشآزمون- پسآزمون و پیگیری مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس، متغیرهای مستقل برای دو گروه آزمایش اجرا گردید. گروه آزمایش اول و دوم توان‌بخشی شناختی مبتنی بر تقویت توجه و تقویت حافظه کاری را طی هجده جلسه 60 دقیقه‌ای دریافت کردند. گروه سوم به‌عنوان گروه کنترل در لیست انتظار قرارگرفته و در طی پژوهش هیچ نوع درمانی را دریافت نکردند. دادهها بر اساس تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافتهها: راهبردهای مثبت تنظیم شناختی و سرعت پردازش اطلاعات در گروههای مداخله نسبت به کنترل افزایش و میزان راهبردهای منفی تنظیم هیجان کاهش‌یافته بود (05/0>p). نتیجهگیری: بر اساس یافتهها میتوان گفت اثربخشی در گروه توان‌بخشی شناختی مبتنی بر تقویت حافظه کاری متغیر سرعت پردازش اطلاعات بهبودی بالاتری داشت؛ اما اثربخشی درمان توان‌بخشی شناختی مبتنی بر تقویت توجه در متغیر تنظیم شناختی هیجان (راهبردهای مثبت) بیشتر بوده است.
ساناز زارع نژاد؛ سکینه سلطانی کوهبنانی؛ سمیه زارع نژاد
چکیده
مقدمه: یکی از شایع ترین اختلالات یادگیری نارساخوانی است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی نوروفیدبک بر نقایص شناختی و ادراک دیداری حرکتی دانش آموزان نارساخوان است. روش: پژوهش حاضر شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل دانش آموزان 8 تا 11 ساله دارای اختلال نارساخوانی ...
بیشتر
مقدمه: یکی از شایع ترین اختلالات یادگیری نارساخوانی است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی نوروفیدبک بر نقایص شناختی و ادراک دیداری حرکتی دانش آموزان نارساخوان است. روش: پژوهش حاضر شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل دانش آموزان 8 تا 11 ساله دارای اختلال نارساخوانی شهر تهران بود. از این جهت از افراد واجد شرایط 40 دانش آموز به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل گمارده شدند(هر گروه 20 نفر) که در نهایت، پژوهش با 33 نفر( 16 نفر گروه آزمایش و 17 نفر گروه کنترل) انجام شد. در این مطالعه گروه آزمایش تحت درمان نوروفیدبک در ابتدا سه بار در هفته(به مدت یک ماه) و سپس دو بار در هفته(یک ماه) به مدت 45 دقیقه قرار گرفتند در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش، نرم افزارهای برج لندن، استروپ، عملکرد پیوسته و آزمون مداد کاغذی ادراک دیداری حرکتی بندر گشتالت بودند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از تحلیل کوواریانش چندمتغیری، با استفاده از نسخه 20 نرم افزار آماری spss تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد نوروفیدبک بر تمامی مؤلفه های موردارزیابی نقایص شناختی(به استثنا خطای همخوان در آزمون استروپ و زمان واکنش در آزمون n-back) و ادراک دیداری حرکتی افراد نارساخوان مؤثر بوده است.نتیجه گیری: نوروفیدبک می تواند کمک مؤثری برای بهبود برخی از نقص های شناختی دانش آموزان نارساخوان محسوب شود.
الهام سادات ناجی؛ محسن شکوهی‌یکتا؛ سعید حسن‌زاده
چکیده
مقدمه: هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه آموزشی حافظه فعال بر بهبود توانایی حافظه فعال واج‌شناختی و آگاهی واجی دانشآموزان نارساخوان انجام شد. روش: این پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانشآموزان پایه دوم و سوم تحصیلی بود که در مراکز ناتوانی یادگیری شهر ...
بیشتر
مقدمه: هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه آموزشی حافظه فعال بر بهبود توانایی حافظه فعال واج‌شناختی و آگاهی واجی دانشآموزان نارساخوان انجام شد. روش: این پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانشآموزان پایه دوم و سوم تحصیلی بود که در مراکز ناتوانی یادگیری شهر تهران تشخیص نارساخوانی را دریافت کرده بودند و نمونه پژوهش شامل 30 نفر از آنها بود که با روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل مجموعه آزمون حافظه فعال برای کودکان (گثرکول و پیکرینگ، 2001) و آزمون آگاهی واج‌شناختی (سلیمانی و دستجردی‌کاظمی، 1389) بود. گروه آزمایش 16جلسه 30-35 دقیقه‌ای آموزش حافظه فعال را دریافت کردند و گروه گواه، هیچ آموزشی را دریافت نکردند. یافتهها: داده های پژوهش با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس (آنکوا) تحلیل شدند. نتایج نشان داد که نمرات پسآزمون گروه آزمایش نسبت به گروه گواه در هر دو متغیر تفاوت معناداری پیدا کرده است که نشان‌دهنده تاثیر برنامه آموزشی بر بهبود توانایی حافظه فعال واج‌شناختی و آگاهی واجی گروه آزمایش است. همچنین اندازه اثرهای به دست آمده تاثیر برنامه آموزشی را به خوبی تایید کردند.
حمید طریفی حسینی؛ منیجه شهنی ییلاق؛ علیرضا حاجی یخچالی؛ سیروس عالیپور بیرگانی
چکیده
مقدمه:پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه توانمندسازی مبتنی بر کارکردهای اجرایی خودتنظیمی بر عملکرد خواندن دانشآموزان نارساخوان دوره ابتدایی انجام شد.روش:این پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون، پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کل دانشآموزان پسر نارساخوان پایه چهارم ابتدایی مشغول ...
بیشتر
مقدمه:پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه توانمندسازی مبتنی بر کارکردهای اجرایی خودتنظیمی بر عملکرد خواندن دانشآموزان نارساخوان دوره ابتدایی انجام شد.روش:این پژوهش از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون، پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کل دانشآموزان پسر نارساخوان پایه چهارم ابتدایی مشغول به تحصیل در سال تحصیلی97-1396، در شهرستان اسلامشهر بود.بدین منظور، تعداد 38 دانش‌آموز نارساخوان با روش نمونهگیری ترکیبی (سرشماری و تصادفی خوشه‌ای) به عنوان گروه نمونه انتخاب، و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی (20 نفر) و گواه (18 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایشی طی 2 ماه (15 جلسه آموزشی 50 دقیقه‌ای به علاوه 2 ماه اصلاحات محیطی و مداخلات عملی تلفیق شده در برنامه‌های درسی روزانه) برنامه مداخله را دریافت کرد. یافتهها: داده‌های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیری و تک متغیری مورد تحلیل قرار گرفتند. یافتههای پژوهش نشان داد بین عملکرد سرعت خواندن، دقت خواندن و درک مطلب دانشآموزان نارساخوان و عادی تفاوت معنیداری وجود دارد. نتیجهگیری: برنامه توانمندسازی مبتنی بر کارکردهای اجرایی خودتنظیمی میتواند در بهبود عملکرد خواندن دانشآموزان نارساخوان از کارایی لازم برخوردار باشد.
یوسف دهقانی؛ نزهت الزمان مرادی
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش حافظه فعال بر بازداری و عملکرد خواندن دانشآموزان دارای ناتوانی یادگیری نارساخوان صورت گرفت. روش: روش این پژوهش شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل ۳۷۲ دانشآموزان با ناتوانی یادگیری خواندن پایه سوم، چهارم و پنجم ابتدایی ارجاع داده‌شده ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش حافظه فعال بر بازداری و عملکرد خواندن دانشآموزان دارای ناتوانی یادگیری نارساخوان صورت گرفت. روش: روش این پژوهش شبهآزمایشی با طرح پیشآزمون-پسآزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل ۳۷۲ دانشآموزان با ناتوانی یادگیری خواندن پایه سوم، چهارم و پنجم ابتدایی ارجاع داده‌شده از سوی مدارس به مرکز ناتوانی یادگیری آموزش و پرورش شهر بوشهر بود که از بین آنها به روش نمونهگیری در دسترس، ۷۵ نفر که ویژگی‌های لازم از نظر ملاک‌های ورود را داشتند فهرست و سپس ۴۰ دانش‌آموز پس از تشخیص ناتوانی یادگیری خواندن توسط روان‌شناس‌های مرکز ناتوانی یادگیری آموزش و پرورش شهر بوشهر و همچنین مصاحبه بالینی ساختاریافته، انتخاب و به‌شکل تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل در هر گروه ۲۰ نفر گمارش شدند. ابزارهای سنجش شامل چکلیست نشانگان نارساخوانی، مصاحبه بالینی ساختاریافته، مقیاس هوش تجدیدنظر شده وکسلر کودکان، آزمون خواندن و نارساخوانی نما و آزمون استروپ بود. گروه آزمایش تحت آموزش حافظه فعال، طی ۱۸ جلسه ۴۵ دقیقه ای قرار گرفت و گروه کنترل، هیچگونه درمانی دریافت نکرد. برای تجزیه و تحلیل آماری دادهها از روش تحلیل واریانس اندازهگیری مکرر استفاده شد. یافته ها: تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که بین میانگین نمرات پیشآزمون و پسآزمون گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. آموزش حافظه فعال در گروه آزمایش موجب افزایش نمرات بازداری (03/0= P) و عملکرد خواندن (۰1/0= P) شده است و این تاثیر در مرحله پیگیری دو ماهه پایدار ماند (۰۰۱/0˂ P).نتیجه گیری: با توجه به یافتههای بدستآمده از مطالعه حاضر میتوان نتیجهگیری کرد که آموزش حافظه کاری میتواند به عنوان یک روش مداخلهای در بازداری و بهبود عملکرد خواندن دانشآموزان با ناتوانی یادگیری نارساخوانی استفاده شود.
عباسعلی حسین خانزاده؛ مونا لطیف زنجانی؛ محبوبه طاهر
دوره 2، شماره 7 ، اسفند 1395، ، صفحه 27-46
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی توان‌بخشی شناختی رایانهیار بر بهبود کنشهای اجرایی و عملکرد خواندن دانشآموزان نارساخوان انجام شد. روش: روش پژوهش آزمایشی با طرح پیشآزمون ـ پسآزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی دانشآموزان نارساخوان مقطع ابتدایی شهر رشت در سال تحصیلی 94-1393 بود که از بین آنها ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی توان‌بخشی شناختی رایانهیار بر بهبود کنشهای اجرایی و عملکرد خواندن دانشآموزان نارساخوان انجام شد. روش: روش پژوهش آزمایشی با طرح پیشآزمون ـ پسآزمون با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی دانشآموزان نارساخوان مقطع ابتدایی شهر رشت در سال تحصیلی 94-1393 بود که از بین آنها 30 نفر با روش نمونهگیری تصادفی انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جای‌دهی شدند. برای جمعآوری دادهها از ویرایش چهارم مقیاس هوش وکسلر کودکان (وکسلر، 2003)، آزمون رسمی خواندن و نارساخوانی نما (کرمینوری و مرادی، 1387) و نسخه نرمافزاری آزمون مرتب کردن کارتهای ویسکانسین (شاهقلیان و همکاران، 1390) استفاده شد. برنامه توان‌بخشی شناختی رایانهیار، در طی 11 جلسه به گروه آزمایش آموزش داده شد، درحالی‌که گروه کنترل، آموزشی دریافت نکردند. یافتهها: تحلیل دادهها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که در مرحله پسآزمون بین کنشهای اجرایی و عملکرد خواندن گروههای آزمایش و کنترل تفاوت معنیداری وجود دارد. نتایج نشان داد روش توان‌بخشی شناختی رایانهیار باعث بهبود کنشهای اجرایی و عملکرد خواندن و مؤلفههای آنها شده است (001/0pنتیجهگیری: با توجه به نتایج بهدستآمده روش توان‌بخشی شناختی رایانهیار با ویژگیهایی که دارد مثل رنگ صدا، حرکت، بازخورد فوری، افزایش دامنه توجه، افزایش قدرت خودتنظیمی و انگیزش دانشآموزان نارساخوان توانسته است بر بهبود کنشهای اجرایی و عملکرد خواندن دانشآموزان نارساخوان تأثیر بگذارد.
