Document Type : Original article
Authors
1 MSc in Clinical Psychology of Children and Adolescents, Science and arts university,yazd, Iran.
2 PhD in Cognitive Neuroscience, Assistant Professor, Science and arts university,yazd, Iran.
Abstract
Aim: The purpose of this study was to determine the effect of electrical stimulation of the brain from the skull on the memory of students with special learning disorder. Method: The present study was a semi-experimental pre-test-post-test with control group. To this end, the sample was selected through a sampling method from among students with learning disabilities who were eligible to participate in the study. Twenty people were selected and randomly divided into two experimental and control groups. The geometric image analysis of Andre-Ray (1942) was used to measure memory variables in the form of pre-test and post-test. The F3, F4 students in the experimental group were brainwashed in 10 sessions, while the control group students were only stimulated by the same conditions. The protocol in this study was a two-way stimulation of the left and right DLPFC area, which was performed in 2 15-minute intervals. Findings: In order to test the research hypothesis, in other words, generalization of the results of the sample to the statistical population of the study, one-way covariance analysis (ANCOVA) was used. Conclusion: The results showed that there was a significant difference between the two experimental and control groups in memory improvement (P <0.05 and F = 29.66). From the results, it can be concluded that the electrical stimulation of the brain from the tDCS skull is effective on the memory performance of students with special learning disabilities.
Keywords
ارجمندنیا،ع؛ شریفی، ع و رستمی، ر. (1392). اثربخشی برنامه تمرین رایانهای شناختی بر عملکرد حافظه فعال دیداری _ فضایی دانشآموزان با مشکلات ریاضی. ناتوانی های یادگیری،(4)،24-6.
ارجمندنیا، ع، اسبقی، م، افروز، غ،رحمانیان، م. (1395).تأثیر تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه (tDCS) بر افزایش حافظه فعال کودکان مبتلا به اختلال ریاضی.مجله ناتوانیهای یادگیری. دوره 6. شماره 1/25-7.
ارکان، الف. (1393). تاثیرتحریکمغزازرویجمجمهبااستفادهازجریانمستقیمالکتریکی (tDCS) برحافظهکاریدرافرادسالم. پایان نامه کارشناسی ارشد. گروه علوم انسانی. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه تربیت معلم تهران.
اسماعیلپور، م؛ پاکدامن، م.(1395). تاثیر آموزش مهارتهای ادراکی _ حرکتی بر عملکرد شناختی دانشآموزان دحتر پایه سوم دچار اختلال یادگیری. فصلنامه نسیم تندرستی دانشکده علوم پزشکی دانشگاه آزاداسلامی واحد ساری.دوره4، شماره4، ص1-6.
بهرامی، ه، آزمونهای روانی _ مبانی نظـری و فنون کاربردی. تهران، انتشــارات دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۳۷۷.
بهزادی، ف؛ رحیمی، چ؛ محمدی، ن (1393). تاثیر آموزش نوروفیدبک بر ادراک بینای دانشآموزان ابتدایی با اختلال یادگیری ریاضی. فصلنامه تازههای علوم شناختی. سال16. شماره3. ص1-12.
پاکدلان،ش. (1394). مقایسه اثربخشی آموزش ذهن آگاهی شناختی با تحریک الکتریکی کورتکس مغز (tDCS) همراه با بازتوانی شناختی در بهبود حافظه و تمرکز دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز تهران جنوب. پایاننامه کارشناسی ارشد. گروه روانشناسی. دانشکده علوم انسانی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس.
جلیل آبکنار، س؛ عاشورایی، م (1392). نکتههای کاربردی برای آموزش دانشآموزان با اختلال یادگیری(اختلال در خواندن، نوشتن و دیکته)، تعلیم و تربیت استثنایی، سال سیزده، شماره3، پیاپی 116.
خدامی، ن؛ عابدی، الف ؛ آتشپور، ح. (1390) تاثیر آموزش حافظه فعال و فراشناخت بر عملکرد تحصیلی دانشآموزان دختر ناتوان در یادگیری ریاضی. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، (1)، 53-45.
دانیل. پ. هالاهان، جان.لوید، جیمز م.کافمن، مارگارت پی.ویس، الیزابت اِ.مارتینز. (2005). اختلالهای یادگیری. ترجمه: علیزاده،حمید. همتی علمدارلو، قربان. رضاییدهنوی، صدیقه. شجاعی، س.(1394). تهران: نشر ارسباران.
دهقانی، ی، صادقی، ل؛ عابدی، الف؛ صمصام شریعت، م. 1395. اثربخشی برنامه نرمافزاری توکا بر تمیز و حافظه شنیداری کودکان دارای مشکل یادگیری. تحقیقات علوم رفتاری. دوره14. شماره2. ص250-256.
زارع، ح؛ امینی، ف. (1395).اثربخشی نرمافزار آموزش حافظه کاری بر کارکردهای توجه دانشآموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی. مجلهناتوانیهای یادگیری ، پاییز1395، دوره6، شماره1/79-60
سعیدمنش، م؛ داوودیمقدم، م؛ ایلخانی، ل؛ رجائیپور، م. ۱۳۹۶. بررسی اثربخشی تحریک الکتریکی مغز از روی جمجمه (tDCS بر روی بهبود حافظه فعال و آگاهی واجی در کودکان مبتلا به اختلال خواندن. کنفرانس بینالمللی روانشناسی ،مشاوره، تعلیم و تربیت. مشهد. موسسه آموزش عالی شاندیز.
سمیعیسنجانی، م. (1394). تاثیر تحریک مغز از روی جمجمه با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی(tDCS) بر کارکردهای اجرایی. پایاننامه کارشناسی ارشد. گروه روانشناسی. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی. دانشگاه خوارزمی.
شکوهییکتا، م؛ پرند، الف. 1385. ناتوانیهای یادگیری. تهران:تیمورزاده.
عابدی،الف و آقابابایی، س. (1390). اثربخشی آموزش حافظه فعال بر بهبود عملکرد تحصیلی کودکان با ناتوانی یادگیری ریاضی. روان شناسی بالینی، (4)، 81-73.
عبادی،م ؛ حسینی، ف؛ پهلوان، ف؛ اسمعیلزاده آخوندی، م؛ فرهادی، و؛ اصغری، ر. 1396. اثربخشی تحریک الکتریکی مستقیم مغز tDCS بر حافظه فعال افراد مبتلا به افسردگی اساسی. مجله علمی-پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اراک. سال20. شماره122. صفحات 38-47.
فهیمی ، م؛ ارجمندنیا، ع و فتحآبادی، ج.(1393). بررسی اثربخشی نرمافزار تقویت حافظه فعال بر عملکرد حافظه فعال دانشآموزان. پژوهشهای کاربردی روانشناختی، (2)5، 80-65.
قائمی، ح؛ محمدی، ن؛ سبحانیراد، د؛ یزدانی،ر(1394). بررسی تعیین تاثیر نوروفیدبک بر مهارتهای سرعت و صحت خواندن کودکان دچار اختلال یادگیری در بازه سنی 10-7 سال. فصلنامه علمی_پژوهشی طب توانبخشی.
قلاوند، م؛ چناری، ب؛ گل، افروز؛ روزگار، م. اختلال خواندن، روشهای شناسایی و بهبود. 1396. کنفرانس بینالمللی توسعه و ترویج علوم انسانی در جامعه.دوره اول.
کاپلان،هارولدوسادک،بنیامین. 2015. خلاصه روانپزشکیبالینی.(جلدسوم). ترجمه: رضاعی، فرزین.1395.تهران:انتشارات ارجمند.
کوهبانی، س؛ علیزاده، ح؛ هاشمی، ژ؛ صرامی، غ و موهبنانی، س. (1392). اثربخشی برنامه رایانهیار آموزش حافظه کاری بر کارکردهای اجرایی دانشآموزان با اختلال ریاضی. تحقیقات علوم رفتاری،(11)، 218-208.
گنجی، م؛ محمدی، ج و تبریزیان، ش(1392). مقایسه تنظیم هیجان و مکانیسمهای دفاعی در مادران دارای دانشآموزان با و بدون ناتوانی یادگیری، مجله ناتوانیهای یادگیری، دوره 2، شماره ، 3/72-54.
نریمانی، م؛ سلیمانی،الف.(1392). اثربخشی توانبخشی شناختی بر کارکردهای اجرایی(حافظه کاری و توجه) و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی. مجله ناتوانیهای یادگیری. دوره 2.شماره3/115-91.
نصرتی، ف؛ غباریبناب، ب؛ وکیلینژاد، م؛ کشاورزافشار، ح (1395). اثربخشی آموزش مستقیم بر عملکرد ریاضی دانشآموزان با اختلال یادگیری خاص. مجله ناتوانیهای یادگیری. دوره 5، شماره 4/122-108.
Andrews SC, Hoy KE, Enticott PG, Daskalakis ZJ, Fitzgerald PB. Improving working memory: the effect of combining cognitive activity and anodal transcranial direct current stimulation to the left dorsolateral prefrontal cortex. Brain Stimul. 2011;4(2):84–89.
Bottge, BA,. Heinrichs, M,. Chan, SY,. and Serlin, RC. (2001). Anchoring Adolescents' Understanding of Math Concepts in Rich Problem-Solving Environments. Remedial and Special Education. 22(5),299-314.
Brunoni, A, R,. Nitsche, M, A,. Blognini, N,. Bikson, M,. Wagner, T,. Merabet, L,. et al. (2012).Clinical research with transcranial direct current stimulation (tDCS): Challenges and future directions. Brain Stimulation. 5(3), 175-195.
Demos, J. N. (2005). Getting started with neurofeedback: WW Norton and Company.ctrophysiological evidence. BMC Neuroscience.
Fuster, J.M. (2008). The Prefrontal Cortex(fourth Eds).New York: Academic Press.
Geary, D. C. (2005). Role of cognitive theory in the study of learning disability in mathematics. Journal of Learning Disabilities, 38(4), 305.
Geary, D.C. (2004). Mthematics and learning disabilities. Journal of Learning Disability. 37, 4-15.
Hauser, T,. Rotzer, S,. Grabner, R,. Mérillat, S, and Jäncke, L. (2013). Enhancing performance in numerical magnitude processing and mental arithmetic using transcranial Direct Current Stimulation (tDCS). Humdn neuroscience, 7, 244.
Hayley Thair, Amy L. Holloway,Roger Newport, Alastair D. Smith,2017. Transcranial Direct Current Stimulation(tDCS):A Beginner's Guide for Design and Implementation.Front Neurosci. 2017; 11: 641 Published online 2017Nov22. doi: 10.3389/fnins.2017.00641
Hoy KE, Arnold SL, Emonson MR, Daskalakis ZJ, Fitzgerald PB. An investigation into the effects of tDCS dose on cognitive performance over time in patients with schizophrenia. Schizophr Res. 2014;155:96–100.
Iuculano, T,. Kadosh, R. C. (2013). the Mental Cost of Cognitive Enhancement. The Neuroscience, 33(10),4482– 4486
Jarrold C., Baddeley, A. D., Hewes, A. k., Leeke. T. C. & Phillips, C. E. (2004). What links verbal short-term memory performance and vocabulary level? Evidence of change relationships among individuals with learning disability. Journal of Memory and Language, 50, 134-148.
Jenks, K. & Lieshout, E. (2009). Arithmetic Difficulties in children with Cerebral Palsy are Related to Executive Function and Working memoty. Journal of Child Psychology and Psychiatry: 50(7), 824-833.
Khedr.Eman M. , Nageh F. El Gamal, Noha Abo El-Fetoh, Hosam Khalifa, Elham M. Ahmed, Anwer M. Ali, Mostafa Noaman, Ahmed Abd El-Baki, and Ahmed A. Karim(2014). A Double-Blind Randomized Clinical Trial on the Efficacy of Cortical Direct Current Stimulation for the Treatment of Alzheimer’s Disease. Front Aging Neurosci. 2014; 6: 275.
Korkman, M., & Pesonen AE. (1994). A comparison of neuropsychological test profiles of children with attention deficits hyperactivity disorder and/or learning disorder. Journal of Learning disabilities, 27(6), 383-92.
Krause, B. Kadosh, R, C. (2013). Can transcanial electrical stimulation improve learning difficulties in atypical brain developmental? A future possibility for cognitive training. Developmental Cognitive Neuroscience. 6, 176-194.
Nigg, J.T. (2006). What causes ADHD?: Understanding What Goes Wrong and Why. New York: The Guilford Press.
Oliveira JF, Zanão TA, Valiengo L, Lotufo PA, Benseñor IM, Fregni F, Brunoni AR.2013. Acute working memory improvement after tDCS in antidepressant-free patients with major depressive disorder. Neurosci Lett. 2013 Mar 14;537:60-4.
Preston,Alison R. . Eichenbaum,Howard. 2013. Interplay of hippocampus and prefrontal cortex in memory. Curr Biol. 2013 Sep 9; 23(17): R764–R773.
Rousselle, L,. & Noel, MP. (2007). Basic numerical skills in children with mathematics learning disabilites:A comparison of symbolc vs non-symbolic number magnitude processing. Cognition. 102(3), 361-395.
Semrud-clikeman,M. Guy,K. Griffin,J.D. hynd,G.W.(2000).Rapid naming deficits in children and adolescents whith reading disabilities and attention deficit hyperactivity disorder. Brain and Language,74,70-83.
Semrud-clikeman,M. Guy,K. Griffin,J.D. hynd,G.W.(2000).Rapid naming deficits in children and adolescents whith reading disabilities and attention deficit hyperactivity disorder. Brain and Language,74,70-83.
Sotnikova A, Soff C, Tagliazucchi E, Becker K, Siniatchkin M.(2017). Transcranial Direct Current Stimulation Modulates Neuronal Networks in Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Brain Topogr. 2017 Sep;30(5):656-672.
Stuss, D. T., & Alexander, M. P. (2000). Executive functions and the frontal lobes: A conceptual review. Psychological Research, 63, 289–298.
Swanson, HL,. & Siegel, L. (2001). Learning disabilities as a working memory deficit. Issues in Education.
Tayeb, Y. & Lavidor, M. (2016). Enhancing switching abilities: Improving practice effect by stimulating the dorsolateral pre frontal cortex. Neuroscience. 313. 92-98.
)