با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اهواز. اهواز. ایران.

2 دانشیار روانشناسی دانشگاه آزاد اهواز. اهواز. ایران.

3 دانشیار روانشناسی، دانشگاه آزاد اهواز. اهواز. ایران.

4 استاد روانشناسی، دانشگاه آزاد کرج. کرج. ایران.

چکیده

مقدمه: چاقی و اضافه‌وزن یکی از عمده‌ترین معضلات قرن حاضر در حوزه سلامت عمومی به‌حساب می‌آید که طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی نرخ میزان چاقی از سال ۱۹۸۰ میلادی در سرتاسر جهان دو برابر شده است. پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش نوروفیدبک و دارودرمانی بر ولع خوردن مواد غذایی و سلامت عمومی زنان دارای اضافه‌وزن بود. روش: بدین منظور 45 نفر از زنان دارای اضافه‌وزن به شیوه تصادفی در یکی از گروه‌های نوروفیدبک، دارودرمانی و کنترل تقسیم شدند. هر سه گروه پرسشنامه ولع مصرف مواد غذایی و سلامت عمومی را قبل و بعد از مداخله تکمیل کردند. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس یک متغیری و چند متغیری استفاده شد. یافته‌ها: نتایج تفاوت معناداری بین گروه‌های نوروفیدبک و دارودرمانی در ولع مصرف مواد غذایی و سلامت عمومی افراد شرکت‌کننده نشان نداد؛ یعنی دارودرمانی و نوروفیدبک به یک اندازه بر ولع مصرف مواد غذایی و سلامت عمومی مؤثر است. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش نوروفیدبک به‌اندازه دارودرمانی می‌تواند به‌عنوان یکی از مداخلات درمانی اثربخش جدید در حوزه اضافه‌وزن و چاقی مطرح شود. با توجه به اینکه نوروفیدبک روشی است که حداقل عوارض و برگشت‌پذیری را دارد، به‌عنوان درمان مکمل چاقی و اضافه‌وزن مناسب است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison the Effects of Neurofeedback and Medication on Food Craving and General Health in Overweight Women

نویسندگان [English]

  • samineh fattahi 1
  • farah naderi 2
  • parviz asghari 3
  • hassan ahadi 4

1 PhD student of Psychology, Azad university, Ahvaz, Iran.

2 Associate professor of Psychology, Azad university, Ahvaz, Iran.

3 Associate professor of Psychology, Azad university, Ahvaz, Iran.

4 Professor of Psychology, Azad university, Karaj, Iran.

چکیده [English]

Introduction: Obesity and overweight is One of the problems of this century in the field of mental health that according to the World Health Organization, The rate of obesity has doubled since 1980. The aim of this study is to examine the comparison of neurofeedback and medication efficacy on food craving, emotional eating and mental health of overweight women. Method: For this purpose 45 overweight persons were selected that randomly allocated to one of neurofeedback, medication and control groups. All three groups completed Food Cravings Questionnaire – Trait, Dutch Eating Behavior Questionnaire and General Health Questionnaire before and after treatment.The data have been analyzed by MANCOVA and ANCOVA. Findings: The results were shown no significant difference between experimental groups in food craving and mental health. That means, the medication and neurofeedback are equally effective on food craving and mental health. Conclusion: Consequently the result of study shows that neurofeedback training like pharmacotherapy could be consider as a therapeutic intervention in overweight and obesity. Given that neurofeedback method had minimal complication and reversible, considered be as adjunctive treatment of obesity and overweigh.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Overweight Women
  • Neurofeedback
  • Food Craving
  • Mental Health
  • Medication
دهقانی آرانی، ف.؛ رستمی، ر.؛ رحیمی نژاد، ع.؛ اکبری زردخانه، س (1386) «اثربخشی آموزش پس‌خوراند عصبی بر سلامت روان بیماران وابسته به مواد افیونی». پژوهش در سلامت روان‌شناختی، 1(4)، 77-85.
 
صادقی، خ.؛ غرایی، ب.؛ فتی، ل.؛ مظهریان، س (1389). «اثربخشی رفتاردرمانی شناختی در درمان مبتلایان به چاقی». مجله روان‌پزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، 16(2)، 107-117.
 
نوحی، س.؛ میرآقایی، ع.م.؛ حیدری، ز (2014). «اثربخشی نوروفیدبک بر کارکردهای اجرایی افراد مبتلا به اختلال استرس پس از جنگ». اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی 9(33)، 27-36.
 
Allison, D., Newcomer, J.W., Dunn, A.L., Blumenthal, J.A., Fabricatore, A.N., Daumit, G. & Alpert, J.E. (2009). "Obesity among Those with Mental Disorders: A National Institute of Mental Health Meeting Report". American Journal of Preventive Medicine, 36(4), 341-350.
 
Alberts, H.J., E.M., Mulkens, S., Smeets, M. & Thewissen, R. (2010). "Coping with food cravings. Investigating the potential of a mindfulness-based intervention". Appetite, 55(1), 160-163.
 
Cepeda-Benito, A., Fernandez, M.C. & Moreno, S. (2004). "Relationship of gender and eating disorder symptoms to reported cravings for food: construct validation of state and trait craving questionnaires in Spanish". Appetite 40(1), 47-54.
 
Cepeda-Benito, A., Gleaves, D.H., Williams, T.L. & Erath, S.A. (2000). "The development and validation of the State and Trait Food-Cravings Questionnaires". Behavior Therapy, 31(1), 151-173.
 
Dehghani-Arani, F., Rostami, R. & Nadali, H., (2013). "Neurofeedback training for opiate addiction: improvement of mental health and craving". Applied psychophysiology and
 
Demos, J.M. (2005). Getting started with neurofeedback (1rd ed). Translated by: D, Azarangi & M, Rahmanian (2014). Tehran: Danjeh. Persian. Biofeedback, 38(2), 133-141.
 
Fock, K.M. & Khoo, J. (2013) "Diet and exercise in management of obesity and overweight". Journal of Gastroenterology and Hepatology, 28, 59-63.
 
Friedman, A. & Brownell, K.D. (1995). "Psychological correlates of obesity: Moving to the next research generation". Psychological Bulletin, 117(1), 3-20.
 
Goldberg, D.P. & Hillier, V.F. (1979). "A scaled version of the General Health Questionnaire". Psychological medicine, 9(01), 139-145.
 
Hashemian, P. (2015). "The Effectiveness of Neurofeedback Therapy in Craving of Methamphetamine Use". Open Journal of Psychiatry, 5 (02), 177.
 
Imperatori, C., Valenti, E.M., Della Marca, G., Amoroso, N., Massullo, C., Carbone, G.A. &Farina, B. (2016). "Coping food craving with neurofeedback. Evaluation of the usefulness of alpha/theta training in a non-clinical sample". International Journal of Psychophysiology.
 
Jain, S.S., Ramanand, S.J., Ramanand, J.B., Akat, P.B., Patwardhan, M.H. & Joshi, S.R. (2011). "Evaluation of efficacy and safety of orlistat in obese patients". Indian journal of endocrinology and metabolism; 15(2):99
 
Jeffery, R.W., Baxter, J., McGuire, M. & Linde, J. (2006). "Are fast food restaurants an environmental risk factor for obesity"? International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity. 25; 3(1):2.
 
Kang, J.G., & Park, C.Y. (2012). "Anti-obesity drugs: a review about their effects and safety". Diabetes & metabolism journal. 1; 36(1):13-25
 
Kress, A.M., Hartzel, M.C. & Peterson, M.R. (2005). "Burden of disease associated with overweight and obesity among US military retirees and their dependents, aged 38–64, 2003". Preventive medicine, 41(1), 63-69
 
Magallares, A.L. & Pais-Ribeiro, J.L. (2014). "Mental health and obesity: a meta-analysis". Applied Research in Quality of Life, 9(2), 295-308.
 
Nabavi al agha, F., Naderi, F., Heidari, A.R., Ahadi, H. & et al. (2013). "The effectiveness of neurofeedback training on cognitive function". Thought & Behavior in clinical Psychology, 7(26), 27-36. (Persian).
 
Niv, S. (2013). "Clinical efficacy and potential mechanisms of neurofeedback". Personality and Individual Difference, s 54, 676-686.
 
Noohi, S., Miraghaiee, A.M., Heidari, Z. (2013). "The effectivness of Neurofeedback on a Persons excutive function in patient with Post-trumatic stress disorder in war". Thought & Behavior in Clinical Psychology, 33(9), 27-36.
 
Padwal, R.S. & Majumdar, S.R. (2007). "Drug treatments for obesity: orlistat, sibutramine, and rimonabant". The Lancet369(9555), 71-77.
 
Powers, K.A., Rehrig, S.T. & Jones, D.B. (2007). "Financial impact of obesity and bariatric surgery". Medical Clinics of North America. 31; 91(3):321-38.
 
Pourebrahimi, M., Amirteimuri, R. & Bani-Asadi, H. (2016). "The effectivness of Meta-cognition, Neurofeedback and fluvoxamine on a anxiety, depression and symptoms of Obsessive-compulsive disorder". Thought & Behavior in Clinical Psychology, 38(9), 37-46.
 
Rhee, S.Y., Yim, J.E., Lee, H.O., Choue, R.W. & Kim, Y.S. (2007). "Effects of Food Intake Behavior by Neurofeedback Training in Subjects with Obesity". The Korean Journal of Obesity, 16(3), 116-124.
 
Saxby, E. & Peniston, E.G. (1995). "Alpha‐theta brainwave neurofeedback training: An effective treatment for male and female alcoholics with depressive symptoms". Journal of clinical psychology, 51(5), 685-693.
 
Schlundt, D.G., Virts, K.L., Sbrocco, T., Pope-Cordle, J. & Hill, J.O. (1993). "A sequential behavioral analysis of cravings sweets in obese women". Addictive Behaviors, 18(1), 67-80.
 
Schmidt, J. & Martin, A. (2015). "Neurofeedback Reduces Overeating Episodes in Female Restrained Eaters: A Randomized Controlled Pilot-Study". Appl Psychophysiol Biofeedback, 40(4), 283-295.
 
Schwartz, M.S. & Andrasik, F.E. (2003). Biofeedback: A practitioner's guide. Guilford Press.
 
Scott, W.C., Kaiser, D., Othmer, S. & Sideroff, S.I. (2005). "Effects of an EEG Biofeedback Protocol on a Mixed Substance Abusing Population". The American Journal of Drug and Alcohol Abuse 31 (3), 455-469.
 
Smith, T.J., Crombie, A., Sanders, L.F., Sigrist, L.D., Bathalon, G.P., McGraw, S. & Young, A.J. (2012). "Efficacy of orlistat 60 mg on weight loss and body fat mass in US Army soldiers". Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 112(4), 533-540
 
Teufel, M., Stephan, K., Kowalski, A., Kasberger, S., Enck, P., Zipfel, S. & Giel, K.E. (2013). "Impact of biofeedback on self-efficacy and stress reduction in obesity: a randomized controlled pilot study". Applied Psychophysiol Biofeedback, 38(3), 177-184.
 
World Health Organization. (2012). Preventing chronic disease: a vital investment. WHO Global Report Geneva: World Health Organization.
 
Wing, R.R, Tate, D.F., Gorin, A.A., Raynor, H.A. & Fava, J.L. (2006). "A self-regulation program for maintenance of weight loss". New England Journal of Medicine. 12; 355(15):1563-71