با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران،

3 استاد روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

4 دانشیار روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی،تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی  تحریک فراجمجمه­ای مغز با استفاده از جریان مستقیم  الکتریکی(TDCS) بر کارکردهای اجرایی بازماندگان جنگی مبتلا به  اختلال استرس پس آسیبی(PTSD) انجام گرفت. روش: این پژوهش از منظر اجرا از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه آزمایش و شم/پلاسیبو بود. جامعه­ آماری این پژوهش شامل کلیه افراد آسیب دیده (مجروحین جنگی) شهر کرمانشاه بود و حجم گروه های آزمایش و شم/پلاسیبو جمعاً شامل 30 نفر (هر گروه 15 نفر) بود که به روش نمونه­گیری هدفمند(در دسترس)انتخاب شدند.جهت گردآوری داده­ها از پرسشنامه ارزیابی اختلال کارکردهای اجرایی روانشناختی بارکلی (BDEFS) و فهرست اختلال استرس پس­آسیبی وودرز و همکاران (1994) استفاده شد و داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس چندمتغیره تحلیل شدند. یافته­ها: نتایج نشان داد بین میانگین نمرات پس‌آزمون خودمدیریتی زمان، خودانگیزشی، خودنظم جویی هیجانی و نمره کل کارکردهای اجرایی بعد از حذف اثر پیش‌آزمون، در گروه های آزمایش و گواه تفاوت معنی‌داری وجود دارد (01/0˂P). به عبارتی می‌توان گفت که تحریک فراجمجمه­ای مغز با استفاده از جریان مستقیم  الکتریکی(TDCS)منجر به افزایش سازه­های مذکور در گروه آزمایش، در مقایسه با گروه شم/پلاسیبو ‌شده است. اما نتایج حاکی از آن بود که بین میانگین پس آزمون خودسازماندهی/حل مسئله و خودکنترلی/بازداری در گروه های آزمایش و شم/پلاسیبو تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Transcranial Direct Current Stimulation (TDCS) on Executive Functions of War Survivors who Suffer from PTSD

نویسندگان [English]

  • MOHAMMAD ORAKI 1
  • REZA FARAJI 2
  • hosein zare 3
  • vahid nejat 4

1 Associate Professor of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran

2 Ph.D. student of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran

3 Professor of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran,

4 Associate Professor of Psychology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Introduction:The purpose of the present research was to study the effectiveness of  Transcranial Direct Current Stimulation (TSCS) on executive functions of war survivors who suffer from PTSD. methods: It was a semi-experimental research with pre-test, post-test, experimental research and sham/placebo. The population of the research includes all injured people (wounded warriors) of Kermanshah and they were selected by purposeful sampling (available sampling) as 30 individuals (15 per group). In order to obtain data, Barkley psychological executive functions disorder scale (BDEFS) and Wooders et al.  Traumatic Stress Disorder List (1994) was used and data were analyzed by Multivariate covariance analysis method. Findings:The results showed that there is significant difference between mean score of time self-management, self-motivation, emotional self-regulation and total score of executive functions after omitting the effect of pre-test in experimental and control group (P0.05). in other word, it can be said that  Transcranial Direct Current Stimulation (TSCS) had no effect and made no significant difference in self-organization/problem-solving and self-control/inhibition. Conclusion: According to findings and promotion of executive functions in wounded warriors who suffer from PTSD, it is needed to use some treatments such as  Transcranial Direct Current Stimulation (TSCS) regularly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transcranial Direct Current Stimulation (tDCS)
  • Executive Functions
  • war survivors
  • PTSD disorder
ارجمندنیا، علی اکبر؛ اسبقی، مونا؛ افروز، غلامعلی؛ رحمانیان،مهدیه. (1395). تاثیر تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه (tDCS)  بر افزایش حافظه ی فعال کودکان مبتلا به اختلال ریاضی. فصلنامه ناتوانی های یادگیری، شماره 20، 7-25.
ارکان، امین؛ یاریاری، فریدون. (1393). تحریک مغز
از روی جمجمه با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی (TDCS) بر حافظه کاری در افراد سالم. فصلنامه روانشناسی شناختی، سال دوم، شماره 2، 10-17.
اکبری، فاطمه؛ طالبی، مریم؛ فتحی آشتیانی، علی. (1395).اثربخشی تحریک الکتریکی مستقیم مغز (tDCS) در کاهش نشانه های افسردگی افراد مبتلا به اختلال افسردگی. نشریه بین المللی علوم رفتاری، سال نهم، شماره 1، 95.
ریچاردز، د؛ کلارک، ت؛ کلارک، ک. (2004). مغز انسان و اختلال های آن. ترجمه: محمدکریم خداپناهی، پریساسادات سیدموسوی، مریم ضیائی و سعید قنبری. (1395). تهران: انتشارات سمت.
گودرزی، محمدعلی. (1382). بررسی اعتبار و روایی مقیاس اختلال فشار روانی پس از آسیب. مجله روانشناسی، دوره تابستان، شماره 153، 26-178.
نجاتی، وحید؛ امینی، رضا؛ ذبیح زاده، عباس. (1390). ارتباط بین کارکردهای اجرایی شناختی مغز با کیفیت زندگی جانبازان نابینا. طب جانباز، دوره 2، شماره 1، 40-45.
 
Allee-Smith, P.J., Winters, R.R., Drake, A., Joslin, A.K. (2013). Test Review: Barkley Deficits in Executive Functioning Scale (BDEFS). Journal Psychoeduc Assess; 31(1): 80-3
Andrews, S. C., Hoy, K. E., Enticott, P. G., Daskalakis, Z. J., &Fitzgerald, P. B. (2011). Improving working memory: the effect of combining cognitive activity andanodal transcranial direct current stimulation to the left dorsolateralprefrontal cortex. Brain stimulation, 89-84,(2)4.
Barkley, R.A. (2011). Deficits in executive functioning scale (BDEFS). New York: Guilford Press.
Barkley, R.A. (2014).The assessment of executive functioning using the Barkley deficits in executive functioning scales. In Goldstein S, Naglierieditor JA. Handbook of Executive Functioning. New York: Springer.
Brunoni, A. R., Nitsche, M. A., Bolognini, N., Bikson, M., Wagner, T., Merabet, L., ... &Ferrucci, R. (2012). Clinical research with transcranial direct currentstimulation (tDCS): challenges and future directions. Brain stimulation, 195-175, (3) 5.
Bueno, V. F., Brunoni, A. R., Boggio, P. S., Bensenor, I. M., &Fregni, F. (2011). Mood andcognitive effects of transcranial direct current stimulation inpost-stroke depression. Neurocase, 322-318, (4) 17.
Carmassi, C. Stratta, P. Massimetti, G. Bertelloni, C.A. Conversano, C. Cremone, I.M. et al. (2014). New DSM-5 maladaptive symptoms in PTSD: gender differences and correlations with mood spectrum symptoms in a sample of high school students following survival of an earthquake. Ann Gen Psychiatry. 13:28.
Cattaneo, Z., Pisoni, A., &Papagno, C. (2011). Transcranial direct current stimulation overBroca's region improves phonemic and semantic fluency in healthyindividuals. Neuroscience.183, 70-64.
Clarke, D.E. Wilcox, H.C. Miller, L. Cullen, B. Gerring, J. Greiner, L.H. et al. (2014). Feasibility and acceptability of the DSM-5 Field Trial procedures in the Johns Hopkins Community Psychiatry Programs. Int J Methods Psychiatr Res, 23(2):267-78.
Dell’Osso, B., Zanoni, S., Ferrucci, R., Vergari, M., Castellano, F., D’Urso, N., ... &Altamura, A. C. (2012). Transcranial direct current stimulation for theoutpatient treatment of poor-responder depressed patients. European Psychiatry, 517-513, (7) 27.
Dias, V., Brissos, S., Frey, B., Kapczinski, F. (2008). Insight, quality of life and cognitive functioning in euthymic patients with bipolar disorder. Journal of Affective Disorders, 110: 75–83.
Dockery, C. A., Hueckel-Weng, R., Birbaumer, N., &Plewnia, C. (2009). Enhancementof planning ability by transcranial direct current stimulation. The Journal of Neuroscience, 7277-7271, (22) 29.
Gregg, M., Hall, C., & Butler, A. (2010). The MIQ-RS: a suitable option for examining movement imagery ability. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 7(2), 249-257.
Kang, E. K., Kim, Y. K., Sohn, H. M., Cohen, L. G., &Paik, N. J. (2011).
Improved picturenaming in aphasia patients treated with cathodal tDCS to inhibit theright Broca's homologue area. Restorative neurology and neuroscience, 152-141, (3) 29.
Martin, D. M., Liu, R., Alonzo, A., Green, M., Player, M. J., Sachdev, P., &Loo, C. K. (2013). Can transcranial direct current stimulation enhance outcomesfrom
cognitive training? A randomized controlled trial in healthyparticipants. International Journal of Neuropsychopharmacology. 1936-1327, (9) 16.
McIntyre, R. S., Lophaven, S., & Olsen, C. K. (2014). A randomized, double-blind, placebo-controlled study of vortioxetine on cognitive function in depressed adults. International Journal of Neuropsychopharmacology, 17(10), 1557-1567.
Wang, X., Georgiou, G. K., & Das, J. P. (2012). Examining the effects of PASS cognitive processes on Chinese reading accuracy and fluency. Learning and Individual Differences, 22(1), 139-143.
Zaehle, T., Sandmann, P., Thorne, J. D., Jäncke, L., &Herrmann, C. S. (2011). Transcranialdirect current stimulation of the prefrontal cortex modulates workingmemory performance: combined behavioural and electrophysiologicalevidence. BMC neuroscience. 1, (1) 12.
Zoladz, P. R., & Diamond, D. M. (2016). Psychosocial stress in rats: An animal model of PTSD based on clinically relevant risk factors. Comprehensive guide to post-traumatic stress disorder, 1531-1551.