با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشگاه رفاه، تهران، ایران.

2 استادیار روانشناسی، دانشگاه رفاه، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: مطالعه حاضر با هدف نشان دادن تأثیر آموزش شناختی جبران و ترمیم بر مبنای ارزیابی عصب روانشناختی کارکردهای اجرایی نوجوانان صورت گرفته است. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه­ آزمایشی است که در آن از طرح پیش ­آموزن ­ پس ­آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. نمونه مورد بررسی در مطالعه حاضر 31 نوجوان دانش ­آموز بوده است که به طور تصادفی در سه گروه آزمایش جبران، ترمیم و گروه کنترل قرار گرفتند. افراد هر دو گروه آزمایش جبران و ترمیم، هر کدام در طول شش هفته در آموزش شناختی شرکت کردند. به منظور ارزیابی عصب روانشناختی کارکردهای اجرایی، افراد هر سه گروه با استفاده از بسته ارزیابی شناختی قلم و کاغذی فارسی (PCAP) قبل و بعد از مداخله مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده­ های این پژوهش با روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ ها: نتایج پژوهش نشان داد که حافظه­ کاری، انعطاف ­پذیری و کنترل مهاری دو گروه جبران و ترمیم در مقایسه با گروه کنترل بعد از جلسات آموزش شناختی بهبود یافته است. نتیجه­ گیری: این یافته­ ها نشان می­ دهد که آموزش شناختی جبران و ترمیم موجب ارتقاء کارکردهای اجرایی نوجوانان شده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Compensation vs- Remediation Cognitive Training Courses Based on Neurocognitive Assessment; The Specific Case of Executive Functions in Adolescents

نویسندگان [English]

  • Nosrat Eskandariasl 1
  • Salehe Piryaei 2

1 M.A. in Psychology, Refah University, Tehran, Iran

2 Assistant Professorof Psychology, Refah University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Aim: The purpose of the present study was to comprison the effectiveness of the compensatory and remediatory cognitive training aiming at enhancement of the executive functions in normal adolescents. Method: The design of this study was a Quasi-experimental design with pretest-posttest and control group. The sample of this study was 31 students between 14 to 15 year old high school students who were studying at the 10th grade in (2018) in Tehran. Students were selected and randomly assigned into three groups (10 students in compensation and control person group and 11 person in remediation group). The first training group received a compensatory training for 6 weeks in 10 sessions and remediation training group performed 6 weeks training at the same time. Persian Paper and Pencil Cognitive Assessment Package (PCAP) was used to collect data. Findings: The results of analysis of Covariance (ANCOVA) showed that the two experimental groups had significant changes compared with the control group. Also, the two interventions of compensation and remediation showed significant differences in comparison with each other. That is, the compensation method has been more effective in promoting/ enhancement the executive functions (e.g. working memory, flexibility, & inhibitory control). Conclusion: The findings of the current study have been presented to improve the level of cognitive functions needed by adolescents.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Executive Functions
  • Cognitive Enhancement
  • Compensation
  • Remediation
  • Adolescence
امانی، الف، مظاهری، م، نجاتی، و، شمسیان، ب (1396). اثربخشی توان­بخشی شناختی بر کارکردهای اجرایی (توجه و حافظه­فعال) نوجوانان بقا یافته از لوسمی حاد لنفوبلاستیک دارای سابقه شیمی درمانی: یک کارآزمایی بالینی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 27 (147). 138-126.
اکبری­فر، ح، احمدی، الف، فتح­آبادی، ر و صالحی، ح (1398). اثربخشی توانبخشی شناختی مغز بر سرعت پردازش اطلاعات و دوره بی­پاسخی روانشناختی در کودکان با اختلال یادگیری خاص. فصلنامه علمی- پژوهشی عصب­روانشناسی، 5 (4)، 52-41.
ابراهیمی، ع، عابدی، الف، یارمحمدیان، الف و فرامرزی، س (1395). اثربخشی برنامه «داوسون- گوایر» بر کارکردهای اجرایی کودکان پیش­دبستانی با ناتوانی­های یادگیری عصب روانشناختی/تحولی. مجله مطالعات ناتوانی، (6). 157-152.
 ارغوانی­پیرسلامی، م، موسوی­نسب، س، و خضری­مقدم، ن (1395). بررسی اثربخشی توانمندسازی شناختی بر کارکردهای اجرایی  (تغییر، به روز رسانی و بازداری) دانش­آموزان دارای اختلال یادگیری. دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 5(8).
ناجی، الف، شکوهی­یکتا، م و حسن­زاده، س (1398). اثربخشی برنامه آموزشی حافظه­فعال بر حافظه­فعال واج­شناختی و آگاهی واجی دانش­آموزان نارساخوان: یک مطالعه نوروسایکولوژیک. فصلنامه علمی- پژوهشی عصب­روانشناسی، 5 (4)، 140-131.
نجاتی، و، مقصودلو، م (1396). مدیریت اختلال نقص توجه- بیش­فعالی با رویکرد توانبخشی شناختی جبرانی. تهران، رشد فرهنگ، چاپ اول.
نجاتی، و، نجارزادگان، م، امیری، ن، و شریفیان، م (1394). بررسی اثر توانبخشی شناختی بر عملکردهای اجرایی (توجه و حافظه­کاری)در کودکان مبتلا به اختلال نقص­توجه/       بیش­فعالی. فصلنامه علمی- پژوهشی طب توانبخشی، 4(2).
Baddeley, A. (2012). Working memory: Theories, models, and controversies. Annual Review of Psychology, 63, 1-29.
Berthelsen, D., Hayes, N., White, S. L. J., & Williams, K. E. (2017). Executive function in adolescence: associations with child and family risk factors and self-regulation in early childhood. Front in psychology, 8:903.
 Blacker, K. J., Hamilton, J., Roush, G., Pettijohn, K. A., & Biggs, A. (2018). Cognitive training for military application: a review of the literature and practical guide. Journal of cognitive enhancement. https://dio.org/10.1007/s41465-018-0076-1
 Bon, L., & Franck, N. (2017). The impact of cognitive remediation on cerebral activity in schizophrenia: Systematic review of the literature. Brain and Behavior. https://doi.org/10.1002/brb3.908
Brissos, S., Dias, V. V., & Kapczinski, F. (2008). Cognitive performance and quality of life in bipolar disorder. Can J Psychiatry, 53(8), 517-24.
Buschkuehl, M., Hernandez-Garcia, L., Jaeggi, S. M., Bernard, J. A., & Jonides, J. (2014). Neural effects of short-term training on working memory. Cognitive, Affective, & Behavioral Neuroscience, 14(1), 147-160.
Dawson, P., & Guare, R. (2018). Executive skills in children and adolescents: A practical guide to assessment and intervention. 3th ed. New York London: The Guilford press
 Dawson, P., & Guare, R. (2009). Smart but scattered. New York London: The Guilford press.
 Desia, S. J. (2017). Mechanisms underlying executive function deficits. Electronic Thesis and Dissertation Repository. 4774. https://ir.lib.uwo.ca/etd/4774.
 De Luca, R. (2018). Improving function in patients with stroke: Can computerized training be the future? Journal of Stroke and Cerebrovascular Diseases, (27)4, 1055-1060.
Diamond, A and Ling, S, D. (2015). Conclusions about interventions, programs, and approaches for improving executive functions that appear justified and those that, despite much hype, do not. Developmental cognitive neuroscience 34-38.
Dobrowolski, P., Hanusz, K., Sobczyk, B., Skorko, M., & Wiatrow, A. (2015). Cognitive enhancement in video game players: The role of video game genre. Computers in Human Behavior, 44, 59-63.
Drazinski, L. A. (2011). Executive functions training: Adolescent. New York: Linguisystems.
Engelberts, N. H. J., Klein, M, Ader, H. J., Heimans, J. J., Trenite, D. G. A. K-N., & Ploeg, H. M. (2002). The effectiveness of cognitive rehabilitation for attention deficits in focal seizures: A Randomized Controlled Study. Epilepsia, 43(6), 587-595.
Erickson, K. I., Colcombe, S. J., Wadhwa, R., Bherer, L., Peterson, M. S., Scalf, P. E., ... & Kramer, A. F. (2006). Training-induced functional activation changes in dualtask processing: an FMRI study. Cerebral Cortex, 17(1), 192-204.
Goldstein, S., & Naglieri, J. A. (2014). Handbook of  Executive Functioning. Springer New York Heidelberg Dordrecht London.
  Griffin, A. (2017). Adolescent neurological development and implications for health and well-being. Healthcare 2017, 5,62.
Hansen, S. A. (2013). The executive functioning workbook for teens: help for unprepared, late, and scattered teens/ Sharon A. Hansen, MSE, NBCT.
Jolles D, Crone EA. (2012). Training the developing brain: a neurocognitive perspective. Frontiers in human neuroscience, 6(76).
Karbach, J., & Verhaeghen, P. (2014). Making working memory work: A meta-analysis of executive-control and working memory training in older adults.
Psychological science, 25(11),2027-2037. Doi: 10.1177/0956797614548725
Lewis, F.D. & Horn, G.J. (2015). Neurologic Continuum of Care: evidenced-based model of post-hospital system of care. Neurorehabilitation, 36, 243-251.
Lim, M. H. X., Liu, K. P. Y., Cheung, G. S. F., Kuo, M. C. C., Li, r., & Tong, c. (2012). Effectiveness of a multifaceted cognitive training programme for people with mild cognitive impairment: A one-group pre- and posttest design. Hong Kong Journal of Occuupational Therapy, 22, 3-8.
Meltzer, L. (2018). Executive function in education: From Theory to practice. New York London: The Guilford Press 
Meltzer, L., Pollica, L.S., and Barzillai, M. (2007). Executive Function in the Classroom. In L. Meltzer (ED.) Executive Function in Education: from theory to practice. New York: The Guilford Press, 165-193.
Miyake, A., & Friedman, N. P. (2012). The nature and organization of individual differences in executive functions: four general conclusions. Current Directions in Psychological Science, 21, 8-14.
Mondejari, T., Hervas, R., Johnson, E., Gutierrez, C., & Latorre, J. M. (2016). Correlation between videogame mechanics and executive functions through EEG analysis. Jornal of Biomedical Informatics. 63, 131-140.
Moreau, D., & Conway, A. R. A. (2013). Cognitive enhancement: A Comparative review of computerized and athletic training programs. International Review of Sport and Exercise Psychology, 6(1), 155-183.
Nejati, V. (2013). Cognitive abilities questionnaire: Development and evaluation of psychometric properties. Advances in Cognitive Science, 15(2), 11-19.
Olfers, K. J. F., & Band, G. P. H. (2017). Game-based training of flexibility and attention improves task-switch performance: near and far transfer of cognitive training in an EEG study. Psychological Research, 82:186-202.
Plass, J. L., Homer, B. D., Pawar, S., Brenner, C., & MacNamara, A. P.
(2019). The effect of adaptive difficulty adjustment on the effectiveness of a game to develop executive function skills for learners of different ages. Cognitive Development, 49, 56-67.
Poletti, M. (2009). Adolescent brain development and executive functions: a prfrontal framework for developmental psychopathologies. Clinical Neuropsychiatry 6,4, 155-165.
Riccio, C. A., & Gomes, H. (2013). Interventions for executive function deficits in children and adolescents. Applied Neuropsychology: Child, 2(2), 133-140.
Robertson, I. H., & Murre, J. M. J. (1999). Rehabilitation of brain damage: Brain plasticity and principles of guided recovery. Psychological Bulletin, 125,544-575.
Sohlberg, M., Mateer, c. (2001). Cognitive rehabilitation: an intergrative neuropsyghlogical approach. New York hand on: The Guilford Press.