عصب روان شناسی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه فعال بر درک زمان در کودکان دارای اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد رشته روانشناسی، دانشگاه علم و هنر یزد، یزد، ایران.

2 دانشجوی دکترا رشته روانشناسی، دانشگاه علم و هنر یزد، یزد، ایران.

3 دکترا رشته روانشناسی، دانشگاه علم و هنر یزد، یزد، ایران.

چکیده

مقدمه: اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی از شایع‌ترین اختلالات عصب روانشناختی دوران کودکی است. این اختلال کودکان مبتلا را در معرض مشکلات زیادی در حوزه کارکردهای اجرایی از جمله نقص ادراک زمان قرار می‌دهد. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه فعال بر ادراک زمان کودکان دارای اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی بود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ازلحاظ روش گردآوری داده‌ها، نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون/ پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل کلیه کودکان مراجعه­کننده به مرکز مشاوره دانشگاه علم و هنر استان یزد که دارای ویژگی‌های اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی بودند که از بین آنها ۳۰ نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه ازمایش و گواه قرار گرفتند. آزمون رایانه‌ای ادراک زمان به عنوان پیش‌آزمون در مورد همه افراد اجرا شد. افراد گروه آزمایش ۱۰ جلسه، یک بار در هفته و هر جلسه به مدت ۴۵ دقیقه تحت درمان توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه‌ی فعال قرار گرفتند و گروه کنترل در لیست انتظار باقی ماند. بعد از جلسات درمانیپس ازمون اجرا شد. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی(میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی(تحلیل کوواریانس) تحلیل شدند.یافته‌ها:نتایج ازمون تجزیه و تحلیل کوواریانس نشان داد پس از حذف اثر پیش آزمون بین نمرات پس ازمون در  گروه آزمایش و گواه در متغیرهای براورد زمان، بازتولید زمان و تولید زمان تفاوت معنادار وجود دارد(001/0p<). نتیجه‌گیری بنابراین توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه فعال باعث بهبود ادراک زمان و زیر مقیاسهای مربوط به آن  یعنی تولید زمان، بازتولید آن و براورد زمان در کودکان دارای اختلال نقص توجه بیش فعالی می شود. با توجه به نتایج پژوهش حاضر استفاده از این روش درمانی به متخصصان در این زمینه توصیه می شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Cognitive Rehabilitation based on Active Memory- Program on Perception of Time in Children with ADHD

نویسندگان [English]

  • Negin Daraeifard 1
  • Mahdiyeh Azizi 2
  • farangis demehri 3

1 Master of Psychology, Yazd University of Science and Art, Yazd, Iran.

2 PhD student in Psychology, Yazd University of Science and Art, Yazd, Iran.

3 PhD in Psychology, Yazd University of Science and Art, Yazd, Iran.

چکیده [English]

.
Introduction: Attention Deficit/Hyperactivity Disorder is one of the most common neuropsychological disorders in childhood. This disorder exposes affected children to many problems in the area of ​​executive functions, including impaired perception of time. The aim of this study was to evaluate the effectiveness of cognitive rehabilitation based on working memory on time perception of children with attention deficit/hyperactivity disorder. Method: the present study was quasi-experimental with pre-test / post-test design with a control group. The statistical population of the study included all children referred to the counseling center of science and arts university who had the characteristics of attention deficit/hyperactivity disorder, 30 children were selected by available sampling and randomly divided into two groups of experimental and control Were located. The computer-time perception test was performed as a pre-test on all individuals the experimental group underwent cognitive rehabilitation based on working memory for 10 sessions once a week for 45 minutes per session, and the control group remained on the waiting list. The test was performed after the therapy sessions. Data were analyzed using descriptive statistics (mean and standard deviation) and inferential statistics (analysis of Ancova). Results: The results of analysis of covariance showed that after eliminating the effect of pre-test between post-test scores in the experimental and control groups in variables There is a significant difference in time estimation, time reproduction and time production (p<0.001). Conclusion:Therefore, cognitive rehabilitation based on working memory improves the perception of time and its related subscales, ie time production, reproduction and time estimation in children with attention deficit hyperactivity disorder. According to the results of the present study, the use of this treatment method is recommended to experts in this field.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive Rehabilitation Based on Working Memory
  • Time Perception
  • Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder
مراجع
آقا بابایی، س و فرامرزی، س (۱۳۹۴). نقایص حافظه‌ی فعال در کودکان با اختلال بیش‌فعالی/ نقص‌توجه. تحقیقات علوم رفتاری. دوره ۱3. شماره ۳.
به پروژه، ا؛ پرند، ا؛ امامی و سیدنوری، ز (۱۳۹۵). مقایسه‌ی پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان ابتدایی مبتلا و غیرمبتلا به اختلال کاستی‌توجه/ بیش‌فعالی. فصلنامه‌ی سلامت روانی کودک. دوره‌ی سوم. شماره‌ی دوم.
پودراتچی اصل و؛ نظری، م (۱۳۹۳). اثربخشی آموزش ادراک زمان از طریق بازی رایانه‌ای در دقت پردازش زمان. مجله‌ی روانشناسی و روانپزشکی شناخت. سال اول. شماره ۲.
تهرانی دوست، م؛ راد گودرزی، ر؛ سپاس، م و علاقبندراد، ج (۱۳۸۹). نقایص کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی. تازه‌های علوم شناختی. سال ۵. شماره3.
حسینی نسب، آ و ندامی،س (۱۳۹۲). بررسی درک زمان در کودکان دارای اختلال نارسایی‌توجه٫ بیش‌فعالی و کودکان عادی. مجله‌ی تعلیم و تربیت استثنایی. شماره (۱۱۴)۱۶-۲۲.
سادوک، ب؛ سادوک، روئیز، پ (۲۰۱۵). خلاصه‌ی روانپزشکی: علوم رفتاری/ روانپزشکی بالینی، جلد سوم، ترجمه‌ی فرزین رضایی (۱۳۹۵)، تهران: ارجمند. ویراست11.
عابدی، ا؛ جمالی، س؛ فرامرزی، س؛ آقایی، ا و بهروز، م (۱۳۹۱). فراتحلیل جامع مداخلات رایج در مورد اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی. روانشناسی معاصر. ۷(۱)،۱۷-۳۴.
علی پور، ا؛ خزیمه، م و زارع، ح (۱۳۹۱). مقایسه‌ی ادراک زمان در دیرش‌های زمانی مختلف در کودکان با و بدون اختلال نارسایی‌توجه٫ بیش‌فعالی. فصلنامه کودکان استثنایی، سال۱۳ ، شماره ی۱.
معتمدیگانه، ن؛ افروز، غ و شکوهی یکتا، م (۱۳۹۸). اثربخشی برنامه‌ی عصب روانشناختی خانواده محور بر کارکردهای اجرایی کودکان با اختلال نارسایی‌توجه/ بیش‌فعالی. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی. سال نهم. شماره ۳۶.
نریمانی، م؛ سلیمانی، ا و تبریزچی (۱۳۹۴). بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی بر بهبود نگهداری توجه و پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان دارای اختلال بیش‌فعالی. مجله‌ی روانشناسی مدرسه. دوره‌ی ۴. شماره ۲.
یاوری، ا؛ عسکری، پ؛ نادری، ف و حیدری، ع (۱۳۹۸). اثر توانبخشی شناختی بر عملکردهای اجرایی (حافظه و حل مسئله) کودکان دارای اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی. فصلنامه علمی پژوهشی طب توانبخشی.
Barkley RA. Adolescents with attention-deficit/hyper activity disorder: An overview of empirically based treat- ments. Journal of Psychiatric Practice. 2004; 10(1):39-56.
Barkley, R. A. (2006). Attention deficit/ hyperactivity disorder: A handbook for diagnosis and treatment (3rd ed.). New York: Gilford Press.
Cicerone, K.D., Langenbahn, DM., Braden, C., Malec, JF., Kalmar, K., Fraas, M., Felicetti, T., Laatsch, L., Harley, JP., Bergguist, T., Azulay, J., Cantor, J., & Ashman.T. (2011). Evidence-based cognitive rehabilitation: up dated review of the literature from 2003 through 2008. Archives physical medicine and rehabilitation, 92(4), 519-530
Cortese S, Faraone SV, Konofal E, Lecendreux M. (2009). Sleep in children with attention-deficit/hyperactivity disorder: meta-analysis of subjective and objective studies. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 48(9): 894-908
Gray SA. (2011). valuation of a working memory training program in adolescents with sever attention deficit hyperactivity disorder and learning disabilities. Master's Thesis. Department of Human Development and Applied Psychology Ontario Institute for Studies, Education Toronto University. 1-19.
Gray, s. Chaban, P. Martinussen, R. Goldberg, R. Gotlieb, H. Kronitz, R. & Tannock, R. (2012). Effects of a computerized working memory training program on working memory, attention, and academics in adolescents with severe LD and comorbid ADHD: a randomized controlled trail. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 53(12), .1277-1284.
Kesler, S. R., Lacayo, N. J. & Jo, B. (2011). A pilot study of an online cognitive rehabilitation program for executive function skills in children with cancer-related brain injury, Department of Psychiatry and Behavioral Sciences, Stanford University,25(1),101-12 PMCID: PMC3050575
Konrad, K., Günther, T., Heinzel-Gutenbrunner, M., & Herpertz-Dahlmann, B., (2005). Clinical evaluation of subjective and objective changes in motor activ try and Allied Disciplines, 48(11), 1071- Li, X., Xiao, Y. H., Zhao, Q., Leung, A. W., Cheung, E. F., & Chan, R. C. (2015). The neuroplastic effect of working memory training in healthy volunteers and patients with schizophrenia: Implications for cognitive rehabilitation. Neuropsychologia, 75, 149-162.‏1079
Mioni G, Stablum F, McClintock SM, Cantagallo A. Time-based prospective memory in severe traumatic brain injury patients: The involvement of executive functions and time perception. Journal of the International Neuropsychological Society. 2012; 18(4):697-705.
Mioni, G., Santon, S., Stablum, F., & Cornoldi, C. (2016). Time-based prospective memory difficulties in children with ADHD and the role of time perception and working memory. Child Neuropsychology,1-21.
Parandin, SH. (2010). Build social competence and standardized questionnaire in adolescents Tehran. Master’s Thesis.
Rommelse, N. J., Oosterlaan, J., Buuitelaar, J., Faraone, S. V., & Sergeant, A. (2007). Time reproduction in children with ADHD and their nonaffected siblings. J. AM.ACAD. CHILD ADOLESC. Psychiatry, 46(5), 582-586
Rueda, R., & Lina, C. (2012). Enhanced efficiency of the executive attention network after training in preschool children, immediate changes and effects after two months. Developmental cognitive neuroscienc, 25, 192-s204.
Sholberg MM, Mateer CA. Cognitive rehabilitation : An integrative neuropsychological approach. New York: The Guilford press; 2001.
Thapar, A; Cooper, M (2015).   Attention deficit hyperactivity disorder. Child & Adolescent Psychiatry Section, Institute of Psychological Medicine and Clinical Neurosciences, and MRC Centre for Neuropsychiatric Genetics and Genomics, Cardiff University School of Medicine, Cardiff, UK (ProfAT).
Toplak, M. E., & Tannock, R. (2005). Time perception: Modality and duration effects in attention-deficit/ hyperactivity disorder (ADHD). Journal of Abnormal Child Psychology, 33(5), 639-654.
Tran TD, Biggs B-A, Tran T, Simpson JA, de Mello MC, Hanieh S, et al. (2014). Perinatal common mental disorders among women and the social and emotional development of their infants in rural Vietnam. Journal of affective disorders, 160:104-12.
West, J., Douglas, G., Houghton, S., Lawrence, V., Whiting, K., & Glasgow, K. (2000). Time perception in boys with attentiondeficit/hyperactivity disorder according to time duration, distraction and mode of presentation. Child Neuropsychology, 6(4) 241–250
Wittmann, M., & van Wassenhove, V. (2009). The experience of time: neural mechanisms and the interplay of emotion, cognition, and embodiment. Philos. Trans. R. Soc. Lond., B, Biol.Sci, 364-386.
عصب روان شناسی
دوره 7، شماره 26 - شماره پیاپی 26
آبان 1400
صفحه 99-114
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار