عصب روان شناسی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

مقایسه اثربخشی شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه بر کاهش افسردگی در جمعیت غیر بالینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

2 استادیار روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

3 دانشیار علوم اعصاب شناختی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

چکیده

مقدمه:افسردگی شایع­ ترین اختلال روانی در دنیا است. شناخت­ درمانی گروهی مبتنی بر ذهن­ آگاهی یکی از درمان­ های مؤثر، و تحریک با جریان الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه یکی از درمان­ های جدید برای افسردگی است. این مطالعه با هدف مقایسه اثربخشی این دو شیوه درمانی بر کاهش افسردگی انجام شده است. روش‌: این پژوهش از نوع نیمه­ آزمایشی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. آزمودنی­ ها 60 نفر از دانشجویان دارای علائم افسردگی بودند که پس از غربال با پرسش­نامه سلامت عمومی با روش هدف­مند، بر اساس نمرات پرسشنامه افسردگی بک(نمره بالای 15) انتخاب و به صورت تصادفی در 4 گروه 15نفری شامل گروه شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن­ آگاهی، تحریک الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه، گروه شم(تحریک ساختگی) و گروه کنترل جایگزین شدند و در مرحله پس­آزمون مجدداً با پرسش­نامه­ افسردگی بک مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده­ های پژوهش با روش تحلیل کواریانس با استفاده از نرم­ افزار SPSS نسخه 21 تحلیل شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد هر دو گروه آزمایش کاهش معنی­ داری(05/0 P<) در نمرات افسردگی در پس­ آزمون داشتند، در حالی که در گروه شم و کنترل تفاوت معنی­ داری مشاهده نشد. بین دو گروه    شناخت­ درمانی گروهی مبتنی بر ذهن­ آگاهی و تحریک الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه تفاوت معنی‌داری وجود نداشت(05/0P>). نتیجه‌گیری: شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن­ آگاهی و تحریک الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه در کاهش افسردگی در جمعیت غیربالینی مؤثر هستند..

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Mindfulness-Based Group Cognitive Therapy and Transcranial Direct-Current Stimulation on depression reduction in a nonclinical population

نویسندگان [English]

  • Akbar Mahdiloo 1
  • Naeimeh Moheb 2
  • Seyed Mahmoud Tabatabaei 3
  • Marziyeh Alivandi Vafa 2

1 PhD Student of Psychology, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

2 Assistant Professor of Psychology, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

3 Associate Professor of Cognitive Neuroscience, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Aim: Depression is the most common mental disorder in the world. Mindfulness-based group cognitive therapy is one of the effective treatments, and transcranial direct-current stimulation is one of the new treatments for depression. This study aimed to compare the efficacy of these two therapies in reducing depression. Methods: This was a quasi-experimental study with pre-test and post-test with control group. Subjects were 60 students with depressive symptoms who were screened with General Health Questionnaire and selected by purposeful method based on Beck Depression Inventory(score above 15), and divided randomly into 4 groups of fifteen, including mindfulness-based cognitive therapy, transcranial direct-current stimulation, sham group(mock stimulation), and control group, and were reassessed in post-test using Beck Depression Inventory. The data were analyzed by repeated measurements design using SPSS software version 22. Results: The results showed that both experimental groups had a significant decrease in post-test depression scores(p<0/05), while there was no significant difference in sham and control groups. There was no significant difference between the two experimental groups in mindfulness-based group cognitive therapy and transcranial direct-current stimulation(p>0/05). Conclusion: Mindfulness-based group cognitive therapy and transcranial direct-current stimulation are effective in reducing depression in the nonclinical population.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness-based group cognitive therapy
  • Transcranial direct-current stimulation
  • depression
مراجع
اختیاری، ح و پرهیزگار، الف.(1387). تحریک مغز از روی جمجمه با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی با tDCS؛ ابزاری کارآمد در انجام مداخالت غیرتهاجمی در اعتیاد و دیگر بیماری­های مختلف مغزی. فصلنامه اعتیاد، 6: 16-22.
ادیبی­سده، ش؛ سپهوندی، م و غلامرضایی، س.(1397). اثر‌بخشی درمان گروهی  شناخت­درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر افسردگی و اضطراب مادران کودکان اختلال طیف اتیسم. دستاوردهای روان­شناختی، 25(1): 129-146.‎
اسبقی، الف؛ طالع­پسند، س و رضایی، ع.(1394). مقایسه اثربخشی تحریک مکرر مغناطیسی فراقشری با تحریک مغز از روی جمجمه با جریان مستقیم الکتریکی در کاهش علائم افسردگی.فصلنامه علمی ـ پژوهشی عصب روانشناسی، 1(1): 75-85.
اکبری، ف؛ طالبی، م و فتحی­آشتیانی، ع.(1393). اثربخشی تحریک الکتریکی مستقیم مغز(tDCS)در کاهش نشانه­های افسردگی افراد مبتلا به اختلال افسردگی. نشریه علوم رفتاری، 9(1): 59-101.
 اورکی، م و شاهمرادی، س.(1397). تأثیر تحریک فراجمجمه‌ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی(TDCS)  بر حافظه کاری و شدت نشانه‌های افسردگی. فصلنامه علمی ـ پژوهشی عصب روانشناسی، 4(15): 75-88.
بیرامی، م؛ موحدی، ی؛ محمدزادگان، ر؛ موحدی، م و وکیلی، س.(1392). اثربخشی     شناخت­درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش‏ اضطراب و افسردگی دانش­آموزان مدارس دبیرستانی. دستاوردهای روان­شناختی، 4(2).‎
بیگی، الف.(1392). تاثیر درمان الکتریکی مستقیم مغز بر ادراک استرس و افسردگی افراد مبتلا به اختلال دوقطبی. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.
تقوی، س.(1380). بررسی روایی و اعتبار پرسشنامه سلامت عمومی(GHQ) مجله روانشناسی، 20: 381-398.
تیزدل، ج؛ ویلیامز، م و سگال، ز.(2014). کتاب کار توجه آگاهی؛ برنامه 8 هفته­ای برای رهایی از افسردگی و آشفتگی هیجانی. ترجمه انوشه امین زاده(1396). تهران: ارجمند.
خانی­پور، پ.(1395). اثربخشی درمان مبتنی بر تحریک الکتریکی مستقیم مغز بر علائم افسردگی و توجه افراد دارای علایم افسردگی شهر اهواز. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید چمران اهواز.
 دابسون، ک و محمدخانی، پ.(1386). ویژگی­های روانسنجی BDI-II. مجله توان­بخشی، 29: 80-86.
رجبی، غ و ستوده­ناورودی، س.(1390). تأثیر شناخت درمانی گروهی مبتنی بر حضور ذهن(MBCT)بر کاهش افسردگی و افزایش رضایت زناشویی در زنان متأهل. مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 20(80): 83-91.
زمانی، گ و دوستان، م.(1396). تأثیر تحریک الکتریکی فراجمجه­ای مغز بر حافظه کاری و زمان واکنش دختران ورزشکار. فصلنامه علمی ـ پژوهشی عصب روانشناسی، 3(10): 51-62.
سادوک، ب و سادوک، و.(1391). خلاصه روانپزشکی. ترجمه نصرت­الله پورافکاری. تهران: شهر آب آینده سازان.
سیگل، ر.(2010). توجه آگاهی راه حلی برای مشکلات روزمره. ترجمه مرتضی کشمیری و پیوند جلالی(1394). تهران: ارجمند.
علیپور، ح.(1394). اثر­بخشی درمان تحریک الکتریکی مغز از روی جمجمه(tDCS) بر کاهش ولع مصرف مواد و بهبود عاطفه مثبت و عاطفه منفی در افراد وابسته به مت آمفتامین. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.
علیدادی، ش، فهیم، ل و صالحی، الف.(1393). تاثیر درمان تحریک الکتریکی مغز بر افسردگی افراد مبتلا به افسردگی دو قطبی. فصلنامه سلامت در روانشناسی، 3(3): 16-25.
غلام­پور، ف.(1394). تأثیر درمان تحریک الکتریکی مغر بر افسردگی و اضطراب افراد وابسته به مواد افیونی. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
گهارت، د.(2012). توجه آگاهی و پذیرش در زوج درمانی و خانواده­درمانی. ترجمه نوشین امیری(1395). تهران، ارجمند.
واقف، ل؛ بافنده­قراملکی، ح و سلطانی­مارگانی، ف.(1398). اثربخشی تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه‌ای مغز بر زمان واکنش و تصمیم‌گیری پرخطر در افراد مبتلا به افسردگی. فصلنامه علمی ـ پژوهشی عصب روانشناسی، 5(18): 57-74.
Arul-Anandam, A. P., & Loo, C.(2009). Transcranial direct current stimulation: a new tool for the treatment of depression? Journal of affective disorders, 117(3), 137-145.
Bai, S., Dokos, S., Ho, K. A., & Loo, C.(2014). A computational modelling study of transcranial direct current stimulation montages used in depression. Neuroimage, 87, 332-344.
Beck, A. T., Steer, R. A., & Brown, G. K.(1996). Beck depression inventory-II. San Antonio, 78(2), 490-498.
Beck, A. T., Steer, R. A., & Brown, G. K.(2000). Beck Depression Inventory FastScree for Medical Patients.
 Bennabi, D. and Haffen, E.(2018). Transcranial Direct Current Stimulation(tDCS): A Promising Treatment for Major Depressive Disorder. Brain Sci. 8(5): 81. Published online 2018 May 6. doi: 10.3390/brainsci8050081
Berlim, M. T., Van den Eynde, F., & Daskalakis, Z. J.(2013). Clinical utility of transcranial direct current stimulation(tDCS) for treating major depression: a systematic review and meta-analysis of randomized, double-blind and sham-controlled trials. Journal of psychiatric research, 47(1), 1-7.
Boggio, P. S., Rigonatti, S. P., Ribeiro, R. B., Myczkowski, M. L., Nitsche, M. A., Pascual-Leone, A., & Fregni, F.(2008). A randomized, double-blind clinical trial on the efficacy of cortical direct current stimulation for the treatment of major depression. International Journal of Neuropsychopharmacology, 11(2), 249-254.
Hadley, D., Anderson, B. S., Borckardt, J. J., Arana, A., Li, X., Nahas, Z., & George, M. S.(2011). Safety, tolerability, and effectiveness of high doses of adjunctive daily left prefrontal repetitive transcranial magnetic stimulation for treatment-resistant depression in a clinical setting. The journal of ECT, 27(1), 18-25.
Hofmann, S.G., Sawyer, A.T., Witt, A.A. & Oh, D.(2010). The effect of mindfulness-based therapy on anxiety and depression: A meta-analytic review. Journal of Consulting Clinical Psychology, 78(2), 169-83.
Kabat –Zinn, J.(1990). Full catastrophe Living: using the wisdom of your body and mind to face stress, pain and illness, New York: Dell Publishing.
Kabat-Zinn, J.(2003). Mindfulness-based interventions in context: past, present, and future. Clinical Psychology, 10, 144 –56.
Kalu, U. G., Sexton, C. E., Loo, C. K., & Ebmeier, K. P.(2012). Transcranial direct current stimulation in the treatment of major depression: a meta-analysis. Psychological medicine, 42(9), 1791-1800.
Kocovski, N. L., Segal, Z. V., & Battista, S. R.(2009). Mindfulness and psychopathology: Problem formulation. In Clinical handbook of mindfulness(pp. 85-98). Springer, New York, NY.
Kuyken, W., Byford, S., Taylor, R. S., Watkins, E., Holden, E., White, K., ... & Teasdale, J. D.(2008). Mindfulness-based cognitive therapy to prevent relapse in recurrent depression. Journal of consulting and clinical psychology, 76(6), 966.
Ma, S.H. & Teasdale, J.D.(2004). Mindfulness based cognitive therapy for depression: replication and exploration of deferential relapse prevention effects. Consulting Clinical Psychology,(72), 31-40.
McClintock, S. M., Husain, M. M., Wisniewski, S. R., Nierenberg, A. A., Stewart, J. W., Trivedi, M. H., ... & Rush, A. J.(2011). Residual symptoms in depressed outpatients who respond by 50% but do not remit to antidepressant medication. Journal of clinical psychopharmacology, 31(2), 180.
Piet, J. & Hougaard, E.(2011). The effect of mindfulness-based cognitive therapy for prevention of relapse in recurrent major depressive disorder: A Systematic Review and Meta-Analysis. Clinical Psychology Review, 31, 1032-1040.
Segal, Z.V., Williams, M.G. & Teasdale, J.D.(2002). Mindfulness-Based Cognitive Therapy for Depression: A new approach to Preventing Relapse. New York: Guilford Press.
Shiozawa, P., Fregni, F., Benseñor, I. M., Lotufo, P. A., Berlim, M. T., Daskalakis, J. Z., ... & Brunoni, A. R.(2014). Transcranial direct current stimulation for major depression: an updated systematic review and meta-analysis. International Journal of Neuropsychopharmacology, 17(9), 1443-1452.
 Teasdale, J. D., Segal, Z. V., Williams, J. M. G., Ridgeway, V. A., Soulsby, J. M. & Lau, M.A.(2000). Prevention of Relapse Recurrence in Major Depression by Mindfulness Based Cognitive Therapy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 68, 615-6
عصب روان شناسی
دوره 6، شماره 21 - شماره پیاپی 21
شهریور 1399
صفحه 81-98
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار