عصب روان شناسی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

طراحی، ساخت و اعتبارسنجی بسته آموزشی توان‌بخشی شناختی نوشتارپریش "همراه"

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری تخصصی روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

3 دانشیار گروه روا‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف طراحی، ساخت و اعتبارسنجی بسته آموزشی توان‌بخشی شناختی نوشتارپریش "همراه" صورت گرفت. روش پژوهش شامل 6 مرحله بود. در مرحله اول اطلاعات لازم جهت ساخت بسته از طریق کتاب‌ها و پیشینه پژوهشی بر پایه رویکرد شناختی جهت بهبود مهارت نوشتن و کارکردهای اجرای گردآوری شدند. در مرحله دوم بر اساس پیشینه پژوهش عمده مشکلات نوشتن در اختلال نوشتارپریشی شناسایی شدند. در مرحله سوم و چهارم، بازی‌های مربوطه طراحی و ساخته شدند. در مرحله پنجم، بسته جهت اعتبارسنجی در اختیار متخصصان حوزه روان‌شناسی شناختی و اختلالات یادگیری خاص (1 روان‌شناس حوزه شناختی، 2 روان‌شناس حوزه اختلالات یادگیری و 2 معلم پایه ابتدایی باتجربه در حوزه اختلال یادگیری خاص) قرار گرفت. به این منظور از پرسشنامه با طیف 4 درجه‌ای استفاده شد. نتیجه اعتبارسنجی نشان داد که بسته از اعتبار قابل قبول (85/0 =CVI ) برخوردار است. در آخر، بسته که شامل 40 تمرین بازی محور بود جهت کارآزمایی مقدماتی در اختیار 3 دانش‌آموز عادی و 2 دانش‌آموز نوشتارپریش دوره ابتدایی قرار گرفت. از این طریق مشکلاتی که در هنگام اجرای بازی‌ها وجود داشتند شناسایی و برطرف شدند. بسته پیشنهاد می‌شود بسته آموزشی توان‌بخشی شناختی نوشتارپریش همراه در مراکز درمانی توسط متخصصین حوزه اختلالات یادگیری، در کنار روش‌های درمانی دیگر به منظور بهبود مهارت نوشتن و ارتقا کارکردهای اجرایی برای دانش‌آموزان نوشتارپریش استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Designing, Building and Validating the Educational Package of Cognitive Rehabilitation of Dysgraphia "Hamrah"

نویسندگان [English]

  • Sima Aivazy 1
  • Jahangir Karami 2
  • Kamran Yazdanbakhsh 3

1 1. Ph.D. Student in General Psychology, Department of Psychology, Faculty of Social and Educational Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran.

2 Associate Prof., Department of Psychology, Faculty of Social and Educational Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran.

3 Associate Prof., Department of Psychology, Faculty of Social and Educational Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran.

چکیده [English]

The present study was conducted with the aim of designing, building and validating the educational package of cognitive rehabilitation of dysgraphia "Hamrah". The research method included 6 steps. In the first stage, the necessary information for making the package was collected through books and research background based on the cognitive approach to improve writing skills and executive functions. In the second step, based on the background of the research, major writing problems in dysgraphia were identified. In the third and fourth stages of the research, relevant games were designed and made. In the fifth stage, the validation package was provided to experts in the field of cognitive psychology and specific learning disorders (1 psychologist in the cognitive field, 2 psychologists in the field of specific learning disorders, and 2 experienced primary school teachers in the field of specific learning disorders). For this purpose, a questionnaire with a 4-point spectrum was used. The validation result showed that the package has acceptable validity (CVI=0.85). Finally, the package containing 40 game-based exercises was given to 3 normal students and 2 dysgraphia elementary school students for preliminary testing. In this way, the problems that existed during the execution of the games were identified and resolved. It is suggested that the educational package of cognitive rehabilitation of dysgraphia, along with other treatment methods, should be used in medical centers by experts in the field of learning disorders in order to improve writing skills and improve executive functions for students with dysgraphia

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive Rehabilitation
  • Executive Functions
  • Writing Skills
  • Dysgraphia
مراجع
ابراهیم زاده، خ.، سپاس، ل.، یزدان پناه، ر.، عابدی قلیچ قشلاقی، م.، و قصابی علمداری، م (1395). حافظه کاری و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس. مجله مطالعات علوم پزشکی، ۲۷ (۷).۵۹۸-۶۰۷.
احمدی، ز.، دستجردی کاظمی، م.، و نیک خو، ف (1398). بررسی کارکردهای اجرایی در مولتیپل اسکلروزیس دوران کودکی و نوجوانی با تأکید بر توانایی برنامه ریزی راهبردی و مدیریت زمان. توانمند سازی کودکان استثنایی، 10(4). 23-13.
القاسی زاده، ا.، مهدیخانی، م.، و جهانی، ع (1395). بازیابی آرامش توسط ذهن آگاهی. ساری: روجین مهر.
پورامیری، م.، عظیمیان، م.، اکبرفهیمی، ن، پیشیاره، ا.، و حسین زاده، س (1398). بررسی رابطه ویژگی‏های فردی و بالینی با اختلالات عملکرد اجرایی افراد مالتیپل اسکلروزیس. مجله توانبخشی، ۲۰ (۲).۱۱۴-۱۲۳.
پورمحمدی، س.، و باقری، فریبرز (1394). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر پردازش شناختی خودکار، مطالعات روان‏شناختی، 11(2). 159-141.
جاسبی، س.، و پیرخائفی، ع (1400). مقایسه کارکردهای اجرایی بیماران اسکیزوفرنیا و وسواس فکری عملی با افراد عادی. فصلنامه علمی عصب روانشناسی، 7(1). 84-71.
جعفری جوزانی، ر.، موسوی، ع.، احمدی، ع.، و عسگری، ن (1395). کاردکرد‏های اجرایی و خودکارآمدی در افراد مبتلا به ام‏اس. روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 12(48). 387-395.
حسینی، ف.، و بهرامی‏پور اصفهانی، م (1400). اثربخشی نرم‏افزار توانمندسازی شناختی کاپیتان لاگ بر حافظه دیداری، مهارت‏های توجه، سرعت پردازش و استدلال سیال دانش‏آموزان 8-12 ساله شهر اصفهان. فصلنامه عصب روانشناسی، 7(1). 58-37.
خان‏احمدی، ف (1397). هفتاد هزار بیمار ام‏اس در انتظار دریافت هزینه‏های درمانی. برگرفته از
http://www.ion.ir/news/374132
رعیت معینی، ف.، حسن آبادی، ح.، و آقامحمدیان شعرباف، ح (1393). مقایسه نظریه ذهن و کنش‏های اجرایی در بیماران وسواسی-جبری، اسکیزوفرنی، دوقطبی و افراد بهنجار. روان‏شناسی بالینی، 6(2). 40-29.
زارع، حسین.، و شریفی، ع (1396). تأثیر توان‏بخشی شناختی رایانه‏ای بر بهبود عملکرد حافظه کاری و آینده‏نگر بیماران مبتلا به اسکلروزیس چندگانه. روانشناسی شناختی، ۵ (۱).۱-۱۰.
سنجابی، ا.، کرمی، ج.، و عیوضی، س (1400). اثربخشی توانبخشی شناختی کارکردهای اجرایی بر ارتقا عملکرد تحصیلی دانشجویان مشروطی دانشگاه رازی. فصلنامه علمی عصب روانشناختی، 7(1). 36-23.
سهیلی، م.، نظری، ف.، و شایگان‏نژاد، و (1396). تأثیر تن‏آرامی بر نشانه‏های روانی زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. مجله بالینی پرستاری و مامایی، 6(3). 11-22.
فخرمند، ع.، ابراهیمی میمند، ح.، و فضیلت‏پور، م (1399). اثربخشی مداخله شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر حافظه فعال در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس و افراد سالم. روش‏ها و مدل‏های روانشناختی، 10(4). 146-125.
طاهری تربتی، ح.، صابری کاخکی، ع.، انفرادی دوغ‏آبادی، ا.، مهجور، م.، و پاینده، م (1396). تأثیر یک دوره تمرینات تعادلی بر نوسانات مرکز فشار افراد مبتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس در حین راه رفتن. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، 11(6)، 71-64.
کرمانی مامازندی، ز.، محمدی‏فر، م.، طالع‏پسند، س.، و نجفی، م ( 1398). مقایسه اثربخشی آموزش نوروفیدبک و ذهن آگاهی در بهبود کارکرد اجرایی برنامه ریزی دانشجویان ورزشکار، مطالعات روان‏شناختی، 4(60).140-125.
کلانتر قریشی، م.، برجعلی، ا.، زامیاد، ع.، و درتاج، ف (1391). اثربخشی آموزش و تمرین‏های تن‏آرامی بر اضطراب و ظرفیت حافظه کاری، مطالعات روان‏شناسی بالینی، 2(6). 23-1.
مصدق، ی.، نصیری، م.، قدیمی کلاته، ز.، و الغوثی، محمد (1398). اثر تکلیف شناختی بر زمان‏بندی مرحلۀ استانس راه‏رفتن بیماران مولتیپل اسکلروزیس. مطالعات ناتوانی، 9 (1). ۸۳-۸۳.
نجاتی، و (1392). پرسشنامه توانایی‏های شناختی: طراحی و بررسی خصوصیات روان‏سنجی. فصلنامه تازه‏های علوم شناختی، 15(2). 11-19.
نجفی، م.، قربانی، م.، و رضایی دهنوی، ص (1397). اثربخشی مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر عملکردهای اجرایی و انعطاف پذیری شناختی در زنان دارای خصیصه نوروز گرایی در شهر اصفهان. مجله روا‏‏ن‏شناسی و روا‏ن‏پزشکی شناخت، 5(3). 37-22.
واحدی، ش.، میرنسب، م.، فتحی آذر، ا.، و دامغانی میرمحله، م (1397). تأثیر درمان شناختی مبتنی بر ذهن‏آگاهی بر کنش‏های اجرایی مغز و یادگیری هیجانی اجتماعی دانش‏آموزان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‏ای. فصلنامه سلامت روان کودک، ۵ (۲). ۴۷-۵۸.
Ambrosini, E., Arbula, S., Rossato, C., Pacella, V., and Vallesi, A.(2019). Neuro-cognitive architecture of executive functions: a latent variable analysis. Cortex, 119, 441–456.
Artacho, M. Á. R., Milán, E. G., Pérez, M., & Pereda, A. (2006). Executive dysfunction syndrome inmultiple sclerosis. Retrieved 20 January 2015 from www.ugr.es/Nsetshift/docs.
Belfort, M., Rifas-Shiman, S., Kleinman, K., Bellinger, D., Harris, M., and Taveras, E. (2016). Infant Breastfeeding Duration and Mid-Childhood Executive Function, Behavior, and Social-Emotional Development. J Dev Behav Pediatr. 37(1), 43-52.
Chambers, R., Lo, B. C. Y., & Allen, N.B. (2008). The impact of intensive mindfulness training on attentional control, cognitive style, and affect. Cognitive therapy and research, 32(3), 303-322.
Creswell, J. D.(2017). Mindfulness interventions. Annual Review of Psychology, 68(1), 491–516.
Dikmen, H., Terzioglu, F. (2019). Effects of Reflexology and Progressive Muscle Relaxation on Pain, Fatigue, and Quality of Life during Chemotherapy in Gynecologic Cancer Patients. Pain management nursing, 20(1), 47-53.
Fenu, G., Lorefice, L., Arru, M., Sechi, V., Loi, L., Contu, F., et al. (2018). Cognition in multiple sclerosis: between cognitive reserve and brain volume. Neurol Sci. 386,19-22.
Gallant, S.N.(2016). Mindfulness meditation practice and executive functioning: breaking down the benefit. Consciousness and Cognition, 40, 116–130.
Ghafari, S., Ahmadi, F., Nabavi, M., & Memarian, R. (2008). the effect of applying Progressive Muscle Relaxation on depression, anxiety and stress in patients with Multiple Sclerosis. Research in Medicine, 32 (1), 45-53.
Hashin, H. A., & Zainol, N. A. (2015). Changes in emotional distress, short term memory, and sustained attention following 6 and 12 sessions of progressive muscle relaxation training in 10-11 years old primary school children. Psychology Health & Medicine, 20 (5), 623-628.
Hubbard, K., Blyler, D. (2016). Improving Academic Performance and Working Memory in Health Science      Graduate Students Using Progressive Muscle Relaxation Training. American Journal of Occupational, 70 (6), 7101190030. https://doi.org/10.5014/ajot.2017.022871.
Iaffaldano, P., Viterbo, R. G., Goretti, B., Portaccio, E., Amato, M. P., & Trojano, M. (2014). Emotional and neutral verbal memory impairment in Multiple Sclerosis. Journal of the Neurological Sciences, 341, 28-31.
Jha, A. P., Stanley, E. A., & Baime, M. J. (2010). What does mindfulness training strengthen? Working memory capacity as a functional marker of training success. Assessing mindfulness and acceptance processes in clients: Illuminating the theory and practice of change, 207-221.
Kantarci, O,, & Wingerchuk, D. (2006). Epidemiology and natural history of multiple sclerosis, new insights. Current opinion in neurology. 19(3), 248-54.
Keye, M., & Pidgeon, AM.(2013). An Investigation of the Relationship between Resilience, Mindfulness, and Academic Self-Efficacy. Open Journal of Social Sciences, 1(6),1-4.
Liu, K., Chen, Y., Wu, D., Lin, R., Wang, Z., & Pan, L. (2020). Effects of progressive muscle relaxation on anxiety and sleep quality in patients with COVID-19. Complementary Therapies in Clinical practice, 39, 101-132, DOI: 10.1016/J.CTCP.2020.101132.
Malik, S., Singh Bal, B., & Singh, A. (2018). Effects of progressive muscle relaxation technique, autogenic training and pranayama training program on competitive state anxiety. International journal of physical education, sports and health, 4(1), 352-354.
Motl, R., and Sandroff, BM. (2018). Exercise as a countermeasure to declining central nervous system function in multiple sclerosis. Clin Ther. 40(1), 16-25.
Mullur, L.M., khodnapur,J.P., Bagali, sh.C.,& Aithala,M.(2012). influence of yogo pracyice on anxiety level of apparently healthy female subjects of bijapur (karnataka). International Journal of biomedical and advance research, 3(8), 618-820.
Nien, J.T., Wu, C.H., Yang, K.T., Cho, Y.M., Chu, C.H., Chang, Y.K., and Zhou,C.(2020). Mindfulness Training Enhances Endurance Performance and Executive Functions in Athletes: An Event-Related Potential Study. Neural Plasticity, Article ID 8213710, https://doi.org/10.1155/2020/8213710
Perakam, S., Devpura, G., & Manohar, S. (2018). The Effect of Jacobson’s Progressive Muscle Relaxation Technique on Depression in Diabesity Patients. International Journal of Health Sciences and Research, 9 (3), 34-41.
Quaglia, J.T., Zeidan, F., Grossenbacher, P.G., et al.(2019). Brief mindfulness training enhances cognitive control in socioemotional contexts: behavioral and neural evidence. PLoS One, 14(7), article e0219862.
Segal, ZV., Williams, JMG., & Teasadal, JD.(2002).Mindfulness-based Congitive therapy for depression, A new   approach to preventing relapse. New York, Guilford Press.
Simons, D. J., Boot, W. R., Charness, N., Gathercole, S. E., Chabris, C. F., Hambrick, D. Z., & Stine-Morrow, E. A. (2016). Do “brain-training” programs work?Psychological Science in the Public Interest, 17(3), 103-186.
Steckova, T., Hlustik, P., Sladkova, V., Odstrcil, F., Mares, J., & Kanovsky, P. (2014). Thalamic atrophy and cognitive impairment in clinically isolated syndrome and multiple sclerosis. Journalof the Neurological Science, 342, 62-68.
Teper, R., and Inzlicht, M. (2013). Meditation, mindfulness and executive control: the importance of emotional acceptance and brain-based performance monitoring. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 8(1), 85–92.
عصب روان شناسی
دوره 9، شماره 32 - شماره پیاپی 32
اردیبهشت 1402
صفحه 67-83
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار