با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 استاد گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تأثیر خستگی شناختی بر حافظه کاری و کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان دختر انجام گرفت. روش: این مطالعه از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری این پژوهش، شامل دانش‌آموزان دختر متوسطه اول شهر ارومیه در سال تحصیلی 401-1400 بود که با روش نمونه‌گیری تصادفی در دسترس 30 نفر از دانش‌آموزان انتخاب و با روش تصادفی ساده به دو گروه آزمایش (15=n) و کنترل (15=n) قرار گرفتند. گروه آزمایش در دو مرحله مورد آزمایش قرار گرفت، در مرحله اول آزمودنی‌ها با تکالیف شناختی روبه رو شدند و به دنبال آن در مرحله دوم به منظور مقایسه گروه‌ها بر اساس میزان خستگی شناختی پرسش‌نامه کارکرد‌های اجرایی بریف-فرم معلم (1988) و آزمون حافظه کاری ان-بک (1399) اجرا شد. داده‌های به دست آمده با روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس، حاکی از کاهش حافظه کاری و کارکردهای اجرایی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل بود. نتیجه‌گیری: به طور کلی یافته های پژوهش حاضر بر نقش محوری خستگی شناختی که باعث کاهش میزان حافظه کاری و کارکردهای اجرایی می شود اشاره دارد و از طرفی این نوع خستگی مربوط به کارکردهای شناختی و مغزی مربوط می شود

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effect of Cognitive Fatigue on Working Memory and Executive Functions in Female Students

نویسندگان [English]

  • ali mostafaie 1
  • Mohammad Oraki 2

1 Assistant Prof Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran. Iran.

2 Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, tehran, Iran

چکیده [English]

Aim: The present investigate was conducted with the aim of the effect of cognitive fatigue on working memory and executive functions in female students. Method: The present study was a quasi-experimental study with pretest-posttest design with a control group,The statistical population of this research includeds the female students of the first secondary school in Urmia city in the academic year of 1400-1401,which is available by random sampling method 30 students selected and were simple randomly divided into two experimental (n=15) and control groups (n=15). The experiment consisted of second phases.In the first stage, the participants were exposed to cognitive tasks and then in the second stage, the Behavior Rating Inventory of Executive and N-Back working memory test was performed to compare the groups based on the amount of cognitive fatigue.The data were analysed by analysis of Covariance. Findings: The results of data analysis using covariance analysis showed decrease in working memory and executive functions in the experimental group compared to the control group. Conclusion: In general, the findings of the current research on the role of cognitive fatigue variables, which reduces the amount of working memory and executive functions And on the other hand, this type of fatigue is related to cognitive and brain functions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive Fatigue
  • Cognitive Function
  • Behavior
  • Working Memory
  • Executive Functions
آیت‏نیا، فروغ و میرزایی، پروین (1400)، تأثیر تحریک فراجمجمه‏ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی (tdcs) بر توانایی شناختی  و حافظه کاری دانش‏آموزان دارای نارسایی توجه و بیش فعالی، فصلنامه علمی عصب روان شناسی، دورة هفتم، شمارة 4 (پیاپی 27)، 46-37
رزاقی، رضا (1379)، بررسی تأثیر منبع کنترل بر ایمن سازی درماندگی آموخته شده، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
رفیعی، زهرا و میکائیلی منیع، فرزانه (1398)، بررسی تأثیر خستگی شناختی بر انعطاف پذیری شناختی با توجه به نقش واسطه‏ای نیاز به شناخت در دانشجویان دختر، فصلنامة روانشناسی شناختی، دورة 7، شمارة 1، 57-40
ستوده‏نیا، فاطمه؛ عبدالهی، محمدحسین و شاهقلیان، مهناز (1393)، مقایسه‏ی خستگی شناختی در مبتلایان به مولتیپل اسکلروزیس و غیر مبتلایان با توجه به سبک اسناد، فصلنامه روانشناسی شناختی، 2 (2)، 68-60
سلمان محمدتقی، نسرین؛ علیزاده زارعی، مهدی؛ حسنی مهربان، افسون و اکبرفهمی، ملاحت (1395)، بررسی روایی صوری و پایایی نسخة فارسی پرسشنامه سنجش رفتاری کارکردهای اجرایی در کودکان 6 تا 11 ساله مبتلا به اختلال بیش فعالی/نقص توجه، مجله مطالعات ناتوانی؛ (6) : 303-299
شکری، امید (1382)، بررسی اثر سبک‏های شناختی و درماندگی آموخته شده (الگوی خستگی شناختی) بر حل مسائل شناختی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.
عزیزی، امیر، میردریکوند، فض اله و سپهوندی، محمدعلی (1398)، مقایسه تأثیر توان‏بخشی شناختی، نوروفیدبک و بازی درمانی شناختی-رفتاری بر حافظه فعال در دانش‏آموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 21(1)، 41-31
کسائیان، کوثر؛ کیامنش، علیرضا و بهرامی، هادی (1392)، مقایسة عملکرد حافظه فعال و نگهداری توجه دانش‏آموزن با و بدون ناتوانی‏های یادگیری. ناتوانی‏های یادگیری، 3 (4)، 112-123
محمدزاده، سحر، فارسی، علیرضا و خسروآبادی، رضا (1398)، تأثیر خستگی شناختی بر کارایی عصبی شبکه کنترل اجرایی توجه در افراد ورزشکار: مدل سیستم تنظیم دوگانه، مطالعات روان شناسی ورزشی، مطالعات روان شناسی ورزشی، دوره 8، شماره 30، 56-41
نجاتی، وحید  و علی پور، فرشید (1395)، ویژگی های روان سنجی ابزارهای فراخنای عدد، کلمه و ناکلمه و مقایسه آن‏ها در سنجش حافظه کاری کودکان، مجله روانشناسی کاربردی، 10 (2)، 88-73
نجاتی، وحید (1392)، پرسشنامة توانایی‏های شناختی: طراحی و بررسی خصوصیات روان‏سنجی، تازه‏های علوم شناختی، 15 (2)، 19-11.
همایون‏نیا فیروزجاه، مرتضی، پورآذر، مرتضی، رضایی، مونا و آبادیان، علی (1401)، تأثیر بازی‏های رایانه‏ای و بازی‏های حرکتی بر کارکردهای اجرایی دانش‏آموزان مقطع ابتدایی. فصلنامه علمی عصب روان شناسی، دورة هشتم، شمارة 4 (پیاپی 31)، 49-39.
Alarcon F, Urena N, Cardenas D. (2017). La fatiga mental deteriora el rendimiento en el tiro libre en baloncesto. Revista de psicología del deporte, 26, 33-36.
Alice Mochon, Sarah Lippé, Maja Krajinovic, Caroline Laverdière, Stacey Marjerrison, Bruno Michon, Philippe Robaey, Émélie Rondeau, Daniel Sinnett & Serge Sultan (2023) Contribution of Fatigue to Cognitive Dysfunction in Childhood Acute Lymphoblastic Leukemia Survivors, Pediatric Hematology and Oncology, 40:6, 554-567
Arewasikporn, A., Turner, A. P., Alschuler, K. N., Hughes, A. J., & Ehde, D. M. (2018). Cognitive and affective mechanisms of pain and fatigue in multiple sclerosis. Health psychology : official journal of the Division of Health Psychology, American Psychological Association, 37(6), 544–552.
Baddeley, A. D. (2021). Developing the Concept of Working Memory: The Role of
Neuropsychology. Archives of Clinical Neuropsychology, 36(6), 861 -873.
Baltruschat, L., Hasselhorn, M.,Tarbox, J., Dixon, D. R., Najdowski, A. C., Mullins, R. D.,& Gould, E. R.(2011). Addressing working memory in children with autism through behavioral intervention. Research in Autism Spectrum Disorders, 5(1), 267-276.
Behrens, M., Gube, M., Chaabene, H. (2023). Fatigue and Human Performance: An Updated Framework. Sports Med 53, 7–31
Beste, C., Kneiphof, J., Woitallab. D. (2015). Effects of fatigue on cognitive control in neurosarcoidosis. European Neuropsychopharmacology. 25, 522–530
Boksem, M. A., & Tops, M. (2008). Mental fatigue: costs and benefits. Brain research reviews, 59(1), 125-139
Capuron, L., Pagnoni, G., Demetrashvili, M., Wollwine, B .J., Nemeroff, C. B., Berns, G. S &
Miller, A. H.(2005). Anteriorcingulate activation and error processing during interferon-alpha treatment. Biol.Psychiatry, 58, 190–196.
Chen, E. H., & Bailey, D. H. (2021). Dual-task studies of working memory and arithmetic performance: A meta-analysis. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 47(2), 220-233. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/xlm0000822
Chen Y, Fang W, Guo B and Bao H. (2021) Fatigue-Related Effects in the Process of Task Interruption on Working Memory. Front. Hum. Neurosci. 15:703422
Dawson P, & Guare R. (2018). Executive skills in children and adolescents: A practical guide to assessment and intervention: Guilford Publications.
DeLuca, J., Helen, M., Genova, F., & Hillary, G. (2008). Neural correlates of cognitive fatigue in multiple sclerosis using functional MRI. Journal of the Neurological Sciences, 270, 28-39.
Emch, M., von Bastian, C. C., and Koch, K. (2019). Neural correlates of verbal working memory: an fMRI metaanalysis. Front. Hum. Neurosci. 13, 180.
Ferguson, H. J., Brunsdon, V. E., & Bradford, E. E. (2021). The developmental trajectories of executive
function from adolescence to old age. Scientific reports, 11(1), 1382.
Ghorbani, S. (2020). Effects of Mental Fatigue on Memory Function of Expert Chess Players. Iranian Journal of Learning and Memory2(8), 25-33. doi: 10.22034/iepa.2020.223576.1152
Gilsoul,j., Libertiaux., V. &  Collette, F (2022). Cognitive fatigue in young, middle-aged, and older: Breaks as a way to recover. Journal Applied Psychology. 71, 4: 1565-1597
Gioia, G. A., Andrwes, K., & Isquith, P. K.(1996). Behavior rating inventory of executive functionpreschool version(BRIEF-P). Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
Gioia, G. A., Isquith, P. K., Guy, C., & Kenworthy, L.(2000). Te review behavior rating inventory executive function. Chi Neuropsychology, 6(3), 235-238.
Golan D, Doniger GM, Wissemann K, et al. (2018). The impact of subjective cognitive fatigue and depression on cognitive function in patients with multiple sclerosis. Multiple Sclerosis Journal. 24(2):196-204.
Goldstein, S. (2012). Understanding executive functioning in children: New ideas, new data, effective education and the Comprehensive Executive Functioning Inventory.
Holtzer, R., Shuman, M., Mahoney, J. R., Lipton, R., & Verghese, J. (2010). Cognitive fatigue defined in the context of attention networks. Aging, Neuropsychology, and Cognition, 18(1), 108-128 .
Hoskens, M. C. J., Uiga, L., Cooke, A., Capio, C. M., & Masters, R. S. W. (2022). The effects of fatigued working memory functions on hypothesis testing during acquisition of a motor skill. Journal of Experimental Psychology: General, 151(6), 1306–1324.
Ishii, A., Tanaka, M., Iwamae, M., Kim, C., Yamano ,E., & Watanabe, Y.(2013).  Fatigue sensation induced by the sounds associated with mental fatigue and its related neural activities: revealed by magnetoencephalography. Behavioral and Brain Functions, 9(1),24.
Ishii, A., Tanaka, M., & Watanabe, Y.(2014) .Neural mechanisms of mental fatigue. Reviews in the Neurosciences, 25(4), 469-479 .
Job, R., & Dalziel, J. (2001). Defining fatigue as a condition of the organism and distinguishing it from habituation, adaptation, and boredom. Stress, workload, and fatigue, 466-475
Kirk, R. E. (2009). Experimental design. In Millsap, R. E. & Maydeu-Oliveres, A. (Eds.), The SAGE handbook of quantitative methods in psychology. (pp 46-71). Thousand Oaks, CA: Sage.
Langley C, Masuda N, Godwin S, De Marco G, Smith AD, Jones R, Bruce J and Thai NJ (2023) Dysfunction of basal ganglia functional connectivity associated with subjective and cognitive fatigue in multiple sclerosis. Front. Neurosci. 17:1194859.
Lezak , M. D., Howieson D. B, bigler , E. D . and Tranel, D.(2012) Neuropsycgological Assessment , 5 th ed(New york: oxford university press).
Lindqvist, D., Hall, S., Surova, Y., Nielsen, H. M., Janelidze, S., Brundin, L., Hansson, O. (2013). Cerebrospinal fluid inflammatory markers in Parkinson's diseaseassociations with depression, fatigue and cognitive impairment. BrainBehav.Immun.33, 183–189.
Lorenc, E. S., Mallett, R., & Lewis-Peacock, J. A. (2021). Distraction in visual working memory: Resistance is not futile. Trends in cognitive sciences, 25(3). 228-239.
Lorist, M. M., & Faber, L. G. (2011). Consideration of the influence of mental fatigue on controlled and automatic cognitive processes and related neuromodulatory effects. Cognitive fatigue :multidisciplinary perspectives on current research and future applications. Washington: American Psychological Association, 105-126.
Lorist, M.M., Jolij, J., (2012). Trial history effects in stroop task performance are independent of top-down control. Plos One 7, e39802
Marcora S, Staiano W, Manning V. (2009). Mental fatigue impairs physical performance in humans. 106, 857-864.
Melby-Lervåg, M., and Hulme, CH. (2013). is workingmemory training effective? A meta-analytic review Developmental psychology Feb, 49 (2), 270-91.
Moeller, S.J., Tomasi, D., Honorio, J., Volkow, N.D., Golstein, R.Z., 2012. Dopaminergic involvement during mental fatigue in health and cocaine addiction. Transl. Psychiatry 2,e176.
Nartey, D., Karthikeyan, R., Chaspari, T., & Mehta, R. (2023). Exploring Cognitive Fatigue: Machine Learning, Forecasting, Generalization, Personalization, Inference and Labels. Proceedings of the Human Factors and Ergonomics Society Annual Meeting, 0(0).
Nilsson, J., Lebedev, A. V., Rydstreom, A., and Loeden, M. (2017). Direct-current stimulation does little to improve the outcome of working memory training in older adults. Psychological Science, 1 -14.
Önen, A. S., & Koçak, C. (2015).The Effect of Cognitive Flexibility on Higher School
Students’ Study Strategies. Procedia – Social and Behavioral Sciences 191, 2346 – 2350
Pageaux B, Lepers R. (2018). The effects of mental fatigue on sport-related performance. 240, 291-315.
Paus T, Koski L, Caramanos Z, Westbury C. (1998). Regional differences in the effects of task difficulty and motor output on blood flow response in the human anterior cingulate cortex: a review of 107 PET activation studies. 9, R37-R47.
Pergher V, Vanbilsen N, Van Hulle M. The Effect of Mental Fatigue and Gender on Working Memory Performance during Repeated Practice by Young and Older Adults. Neural Plast. 2021 Oct 4;2021:6612805
Sara Moussa, Diana Malaeb, Iris Achkouty, Souheil Hallit, Anthony Ghosn & Sahar Obeid .(2023). Association between work fatigue and cognitive function among Lebanese health-care professionals: the moderating effect of emotional intelligence, International Journal of Environmental Health Research
Salomone M, Burle B, Fabre, L and Berberian, B, (2021). An Electromyographic Analysis of the Effects of Cognitive Fatigue on Online and Anticipatory Action Control. Front. Hum. Neurosci. 14:615046.1-15
Sedek, G., & Kofta, M., (1990). When Cognitive Exertion does not Yield Cognitive Gain: Toward an Informational Explanation of Learned Helplessness, Journal of Personality and Social Psychology, 58, 729-743.
Seligman, M. (1990). Learned Optimism, Simon and Shuster, New York.
Sermathangam, s, Deepa, h (2020). Cognitive Fatigue of Adolescent School Students. Wesleyan Journal of Research, Vol 13 No 52,  73-79
Smith, M. R., Coutts, A. J., Merlini, M., Deprez, D., Lenoir, M., & Marcora, S. M. (2016). Mental fatigue impairs soccer-specific physical and technical performance. Medicine & Science in Sports & Exercise, 48(2), 267-276 .
Tanaka, M., & Watanabe, Y. (2011). Neural compensation mechanisms to regulate motor output during physical fatigue. Brain research, 1395, 46-52 .
Tanaka M, Watanabe N, Reviews B. (2012). Supraspinal regulation of physical fatigue. 36, 727-734.
Trejo.L. J. (2005). Measures and Models for Predicting Cognitive Fatigue. Foundations of Augmented Cognition .Volume 4565 of the series Lecture Notes in Computer Science pp 201-211.
Van Cutsem ,J., Marcora, S., De Pauw, K., Bailey, S., Meeusen, R., & Roelands, B. (2017). The effects of mental fatigue on physical performance: a systematic review. Sports Medicine, 47(8), 1569-1588 .
Vander linden D, Frese M, &  Meijman P. (2003). Mental fatigue and the control of cognitive processes: effects on perseveration and planning. 113, 45- 65.
Veness, D., Patterson, S. D., Jeffries, O., & Waldron, M. (2017). The effects of mental fatigue on cricket-relevant performance among elite players. Journal of sports sciences, 35(24), 2461 -2467.
Von Hecker, U., & Sedek, G. (1999). Uncontrollability, depression, and the construction of mental models. Journal of Personality and Social Psychology, 77, 833-850.
Walker, L.A.S., Berard, J.A., Berrigan, L.I., Rees, L., & Freedman. M.S. (2012). Detecting cognitive fatigue in multiple sclerosis: Method matters. Journal of the Neurological Sciences 316, 86-92
Williams S, Biel L, Wegier P, Lapp K, Dyson J, Spaniol B. (2016). Age differences in the Attention Network Test: Evidence from behavior and event-related potentials. 102, 65- 79.