عصب روان شناسی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

بررسی ویژگی های شخصیتی(توافق پذیری- با وجدان بودن) و عملکرد عصب روانشناختی مغز( بخش نقص توجه-بیش فعالی و هسته های قاعده ای) در پیش بینی رفتارمخاطره امیز رانندگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، گروه روانشاسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 دانشیار روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

3 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

رفتارهای پرخطر رانندگی نقش پررنگ عامل انسانی در بروز تصادفات و تاثیر آن بر سلامت افراد جامعه به اثبات رسیده است. درباره تاثیر همزمان عوامل شخصیتی(توافق پذیری- با وجدان بودن) و عصب روان شناسی مغز( بخش نقص توجه-بیش فعالی و هسته های قاعده ای) انجام شده است ، پژوهش حاضر ،توصیفی به لحاظ نوع کاربردی و از نظر روش همبستگی است. ازسه پرسشنامه رفتار رانندگی منچستر (1990) ،پرسشنامه نئو وسنجش سیستم های مغزی آیمن (2003)به جهت بررسی وضعیت عصب روان شناسی رانندگان استفاده شده است.جامعه پژوهش،رانندگان خودروهای سنگین باربری و مسافربری شهرستان نجف آباد می باشد نمونه پژوهش 100 نفر بوده که با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده است.
ویژگی های شخصیتی شامل با وجدان بودن و توافق پذیری با بروز رفتار مخاطره آمیز رانندگان رابطه معنی دار و معکوس داشته است.شدت هم بستگی این ویژگی های شخصیتی با بروز تخلفات عمدی در سطح بالا و با لغزش و اشتباهات و تخلفات غیر عمدی درسطح متوسط می باشد.ویژگیهای عصب روان شناختی لوب فرونتال و هسته های قاعده ای مغز با رفتار مخاطره آمیز رانندگان در بخش لغزش و اشتباهات دارای همبستگی بالایی است در حالی که این همبستگی در بخش تخلفات عمدی و غیر عمدی درسطح متوسط می باشد.مقدار ضریب همبستگی بین عوامل شخصیتی با بروز رفتار رانندگی مخاطره آمیز 753/0 و با ویژگی های عصب روان شناختی 681/0 است.با توجه به نتایج اقدامات پیشگیرانه در زمینه بهبود رفتار رانندگی و کاهش رفتارهای پرخطر از طریق ویژگی های شخصیتی و عصب روان شناختی رانندگان را مبرهن می سازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Relationship between Personality Traits (Agreeableness-Conscientiousness) and Brain Neuropsychological Function (Attention-Deficit-Hyperactivity Disorder and Basal Ganglia) in Predicting Risky Driving Behavior

نویسندگان [English]

  • Hossein Ali Mohammadi 1
  • karim asgari 2
  • Hossein Samavatian 3

1 M.Sc in General Psychology, Department of Psychology and Educational Sciences, Isfahan University, Isfahan, Iran.

2 Associate Professor of Psychology, Isfahan University, Isfahan, Iran.

3 Associate Professor of Psychology, Isfahan University, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Purpose: Risky driving behaviors have a high prevalence and the strong role of the human factor in the occurrence of accidents and its impact on the health of society has been proven. attention deficit-hyperactivity disorder and basal ganglia) has been done.
Method: in this research the role and relationship of these characteristics and factors in high-risk driving has been studied. The current research is descriptive in terms of applied type and correlational method. . Three driving behavior questionnaires of Manchester (1990), Neo questionnaire and safe brain systems assessment questionnaire (2003) were used to investigate the neuropsychological condition of drivers. The study consisted of 100 people who were selected by cluster sampling method.
Findings: Personality traits including conscientiousness and agreeableness had a significant and inverse relationship with the incidence of risky behavior of drivers. The level is high and with slips and unintentional mistakes and violations at an average level. The neuropsychological features of the frontal lobe and the basal nuclei of the brain have a high correlation with the risky behavior of drivers in the slips and mistakes section, while this correlation is in the violations section. Intentional and unintentional is at a medium level. The correlation coefficient between personality factors with the incidence of risky driving behavior is 0.753 and with neuropsychological characteristics is 0.681.
Conclusion:According to these results, preventive measures in the field of improving and improving driving behavior And it proves the reduction of dangerous behaviors by improving the personality and neuropsychological characteristics of drivers..

کلیدواژه‌ها [English]

  • Personality Factors
  • Neuropsychological Factors
  • Risky Behavior of Driver
مراجع
بی باک، فرشید، نجاری، مسعود، جباری، سعید، و سنگانی، علیرضا. (1400). اضطراب کووید-19 در بیماران دیابتی: اثر عملکرد عصب روانشناختی و رفتارهای خودمراقبتی. طب دریا، 3(ویژه نامه )، 65-70. SID. https://sid.ir/paper/1097664/fa
رضائی، نسرین، قمری، محمد، بزازیان، سعیده، و باباخانی، وحیده. (1399). نقش انعطاف پذیری شناختی و ویژگی های شخصیتی در پیش بینی رفتار رانندگی پرخطر. ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها، 8(3 )، 149-157. SID. https://sid.ir/paper/961984/fa
گودرزی، محمود، و فلاحی، شهلا. (1398). مقایسه ویژگی های شخصیتی و رفتار رانندگی در بین رانندگان ایمن و پرخط (مطالعه موردی: شهرستان مریوان). فصلنامه علمی راهور، 8(31 )، 143-164. SID. https://sid.ir/paper/231554/fa
دهقانی، محسن(1394).بررسی ارتباط خواب آلودگی همراه وقفه تنفسی با تصادفات جاده ای، دو ماهنامه سلامت کار ایران ،19،1-17.
سوری، احمد؛ باغبانی، رمضانعلی(1388). بررسی ویژگیهای شخصیتی رانندگان متخلف منطقه 2تهران: فصلنامه مطالعات ترافیکی، 31،11-28.
فراهانی،محمد نقی؛کثیرلو، یدالله(1385). مقیاس پنج عامل شخصیتی رانندگان متخلف شهر تهران، مجله تحقیقات علوم رفتاری،12، 24-17.
گروسی، بهشید؛عضدی،وحید(1393).نقش ویژگی های شخصیتی در رانندگی پرخطر، فصلنامه مطالعات پژوهشی راهور،40،6-37.
محمدی فام،ایرج؛گل محمدی،رستم(1382).بررسی رفتارهاى ناایمن بین رانندگان اتوبوس بین شهرى همدان، مجله طبیب شرق،4، 251 .
زراعتی محمد، بلقان آبادی مصطفی. (1396).مقایسه نشانگان بالینی و ویژگی‌های شخصیتی رانندگان پرخطر و عادی. تحقیقات علوم رفتاری; ۱۵ (۴) :۴۷۴-۴۷۹
عظیم زاده پارسی، آرزو، و حیاتی، مژگان. (1397). رابطه ی ویژگی های شخصیتی با رفتارهای پرخاشگرانه در رانندگان وسایل نقلیه ی سواری. فصلنامه علمی راهور، 7(25 )، 29-54.
یوسفی،علی(1391).تحلیل چندگانه رفتارهای پرخطر رانندگی در کلان شهر مشهد، ماهنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، 4، 71 -68.
شاکری نیا،ایرج (1389).رابطه ویژگی های شخصیتی، سلامت روان با عادات رانندگی پر خطر، مجله دانشگاه علوم پزشکی یزد ،18، 226-225.
مظفری، ابوالفضل، زند، ناهید، آبیارحسینی، سیدعلی، محبی، سیامک، گلابچی فرد، رضا، رسولی، علی، قره بگلو، محمد، و حاتمی، سام. (1393). ارتباط تصادفات رانندگی با ریسک سندرم آپنه حین خواب و کیفیت خواب در کامیون داران استان قم در سال 1391. طب کار، 6(3)، 41-49. SID. https://sid.ir/paper/207010/fa
‏ ba, y., zhang, w., peng, q., salvendy, g., & crundall, d. (2016). risk-taking on the road and in the mind: behavioural and neural patterns of decision making between risky and safe drivers. ergonomics, 59(1), 27-38.
‏ mas-cuesta, l., baltruschat, s., cándido, a., & catena, a. (2022). relationships between personality traits and brain gray matter are different in risky and non‐risky drivers. behavioural neurology, 2022(1), 1775777.
baker, a. e., tashjian, s. m., goldenberg, d., & galván, a. (2020). neural activity moderates the association between sleep and risky driving behaviors in adolescence. developmental cognitive neuroscience, 43, 100790.
baran, p., zieliński, p., & dziuda, ł. (2021). personality and temperament traits as predictors of conscious risky car driving. safety science, 142, 105361.
brown, t. g., ouimet, m. c., eldeb, m., tremblay, j., vingilis, e., nadeau, l., ... & bechara, a. (2016). personality, executive control, and neurobiological characteristics associated with different forms of risky driving. plos one, 11(2), e0150227.
brown, t. g., ouimet, m. c., eldeb, m., tremblay, j., vingilis, e., nadeau, l., ... & bechara, a. (2017). the effect of age on the personality and cognitive characteristics of three distinct risky driving offender groups. personality and individual differences, 113, 48-56.
chen, s., xue, q., zhao, x., xing, y., & lu, j. j. (2021). risky driving behavior recognition based on vehicle trajectory. international journal of environmental research and public health, 18(23), 12373.
crowe, m. l., lynam, d. r., & miller, j. d. (2018). uncovering the structure of agreeableness from self‐report measures. journal of personality, 86(5), 771-787.
ehsani, j. p., li, k., simons-morton, b. g., tree-mcgrath, c. f., perlus, j. g., o'brien, f., & klauer, s. g. (2015). conscientious personality and young drivers' crash risk. journal of safety research, 54, 83-e29.
hu, l., bao, x., lin, m., yu, c., & wang, f. (2021). research on risky driving behavior evaluation model based on cidas real data. proceedings of the institution of mechanical engineers, part d: journal of automobile engineering, 235(8), 2176-2187.
lewis, g. j., cox, s. r., booth, t., muñoz maniega, s., royle, n. a., valdés hernández, m., ... & deary, i. j. (2016). trait conscientiousness and the personality meta-trait stability are associated with regional white matter microstructure. social cognitive and affective neuroscience, 11(8), 1255-1261.
li, m., mobley, w. h., & kelly, a. (2016). linking personality to cultural intelligence: an interactive effect of openness and agreeableness. personality and individual differences, 89, 105-110.
luo, x., ge, y., & qu, w. (2023). the association between the big five personality traits and driving behaviors: a systematic review and meta-analysis. accident analysis & prevention, 183, 106968.
roberts, z., rogers, a., thomas, c. l., & spitzmueller, c. (2018). effects of proactive personality and conscientiousness on training motivation. international journal of training and development, 22(2), 126-143.
tao, d., zhang, r., & qu, x. (2017). the role of personality traits and driving experience in self-reported risky driving behaviors and accident risk among chinese drivers. accident analysis & prevention, 99, 228-235.
عصب روان شناسی
دوره 10، شماره 36 - شماره پیاپی 36
اردیبهشت 1403
صفحه 75-86
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار