با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور، ایران

2 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور، ایرن

3 دانشجوی دکترای روانشناسی، دانشگاه پیام نور، ایران

چکیده

مقدمه: طبق مطالعات، عوامل زیستی و درون‌زاد می‌توانند فرآیندهای شناختی را تحت تأثیر قرار دهند. هدف این پژوهش بررسی ارتباط سبک‌های تصمیم‌گیری با سیستم‌های بازداری و فعال‌سازی رفتاری و دست‌برتری بود. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی ـ همبستگی به شیوه رگرسیون است. شرکت‌کنندگان پژوهش، 269 دانشجو بودند که به روش تصادفی چندمرحله‌ای از دانشگاه‌های پیام ‌نور مراکز بناب و تبریز انتخاب شدند و پرسشنامه سبک‌های تصمیم‌گیری اسکات و بروس، پرسشنامه سیستم‌های مغزی بازداری و فعال‌سازی رفتاری(BAS/BIS) کارور و وایت و پرسشنامه دست‌برتری ادینبورگ در مورد آنان اجرا شد. داده‌ها با روش همبستگی گشتاوری پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه استاندارد و تحلیل رگرسیون تعدیلی تجزیه‌وتحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد دست‌برتری با سیستم‌های مغزی بازداری و فعال‌سازی رفتاری و سبک تصمیم‌گیری اجتنابی رابطه دارد. سیستم بازداری رفتاری باهمه سبک‌های تصمیم‌گیری و سیستم فعال‌سازی رفتاری به‌غیراز سبک وابسته با هر سه نوع سبک تصمیم‌گیری؛ اجتنابی، منطقی و شهودی، رابطه معناداری داشت و هردو سیستم مغزی رفتاری، قادر به پیش‌بینی سبک‌های تصمیم‌گیری بودند. همچنین، انجام تحلیل رگرسیون تعدیلی، نقش تعدیل‌کنندگی دست‌برتری در میانجی‌گری ارتباط بین سیستم بازداری رفتاری (BIS) و سبک تصمیم‌گیری اجتنابی را تأیید کرد. نتیجه‌گیری: درمجموع، نتایج پژوهش حاضر تأییدی است بر اینکه فرآیندهای شناختی مانند تصمیم‌گیری، تحت تأثیر مستقیم و غیرمستقیم عوامل زیستی و درون‌زاد از قبیل سیستم‌های مغزی ـ رفتاری و برتری نیمکره‌ای می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship between the Brain Behavioral Inhibition and Activation Systems (BIS/BAS) with Decision Making Styles: The Moderating Effect of Handedness

نویسندگان [English]

  • Alireza Aghayusefi 1
  • Mohammad Oraki 2
  • rogayeh mohammadi 3

1 Associate Professor of Psychology Group, Payame Noor University, Iran

2 Associate Professor of Psychology Group, Payame Noor University, Iran

3 PhD Candidate of Psychology, Payame Noor University, Iran

چکیده [English]

Introduction: According to the studies, biological and endogenous factors can affect cognitive processes. The aim of the present research was to study the relationship between decision-making styles with the brain behavioral inhibition and activation systems and handedness. Method: The present study was descriptive correlational research with regression analysis. The participants included 269 university students selected from Bonab and Tabriz Payame Noor Universities via multistage random sampling. They completed the decision-making styles questionnaire of Scott and Bruce (1995), the brain behavioral inhibition and activation systems (BIS/BAS) questionnaire of Carver and White (1994), and Edinburgh’s handedness questionnaire. Data were analyzed by Pearson’s product-moment correlation, standard multiple regression analysis, and moderated regression analysis. Findings: The results indicated that there is a relationship between handedness with brain behavioral inhibition and activation systems, and avoidant decision-making style. There was a significant relationship between behavioral inhibition system with all types of decision-making styles, and between behavioral activation system with all three types of avoidant, rational, and intuitive decision-making style except dependent style; and both brain behavioral systems were able to predict the decision making styles. Besides, moderated regression analysis verified the moderating effect of handedness in mediating the relation between behavioral inhibition system (BIS) and avoidant decision-making style. Conclusion: Overall, the results of the study confirm that cognitive processes, like decision-making, are directly or indirectly influenced by endogenous and biological factors such as brain behavioral systems and hemisphere superiority.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Decision-Making Styles
  • Behavioral Inhibition System (BIS)
  • Behavioral Activation System (BAS)
  • Handedness
باباپورخیرالدین، ج.؛ داداش زاده، ر. و طوسی، ف (1390). «مقایسه سیستم‌های مغزی ـ رفتاری افراد سیگاری و غیر سیگاری». فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی. 6(23): 1ـ14.##تابش، ف و زارع، ح. (1391). «تأثیر آموزش مهارت‌های هوش هیجانی بر سبک‌های تصمیم­گیری عقلایی، شهودی، اجتنابی، وابسته و آنی». مجله علوم رفتاری. 6(4): 329ـ323.##زارع، ح. و عبداله زاده، ح (1391). «مقیاس‌های اندازه‌گیری در روانشناسی شناختی». تهران: آییژ.##علی پور، ا. و آگاه هریس، م (1386). «بررسی اعتماد و اعتبار پرسشنامه دست برتری ادینبورگ در ایران». مجله علوم روان‌شناختی. 6(22): 117ـ133.##علی پور، ا. صالح میر­حسنی، و (1390). «دست برتری و هوش: مقایسه هوش (کلامی و عملی) و خرده مقیاس‌های آن بین چپ‌ دست‌ها و راست‌دست‌ها». فصلنامه روان­شناسی تربیتی. 7(21).##
Aminoff, E. M.; Clewett, D.; Freeman, S.; Frithsen, A.; Tipper, C.; Johnson, A.; Grafton, S. T. & Miller, M. B. (2012). “Individual differences in shifting decision criterion: A recognition memory study”. Memory Cognition; 40: 1016–1030.##Appelt, K. C.; Milch, K. F.; Handgraaf, M. J. J. & Weber, E. U. (2010). “Much ado about very little (so far)? The role of individual differences in decision making”. Retrieved July 10, 2015, from www.kirstinappelt.com.##Balconi, M.; Falbo, L. & Brambilla, E. (2009). “BIS/BAS responses to emotional cues: Self report, autonomic measure and alpha band modulation”. Personality and Individual Differences. 47(8): 858-63.##Broerman, R. L.; Ross, S. R. & Corr, P. J. (2014). “Throwing more light on the dark side of psychopathy: An extension of previous findings for the revised Reinforcement Sensitivity Theory”. Personality and Individual Difference; 68: 165–169.##Brookshire, G. & Casasanto, D. (2012). “Motivation and Motor Control: Hemispheric Specialization for Approach Motivation Reverses with Handedness”. Plos One; 7(4): 1-5.##Corr, P. J. (Ed.) (2008). “The reinforcement sensitivity theory of personality”. Cambridge: Cambridge University Press.##Delazer, M.; Zamarian, L.; Bonatti, E.; Walser, N.; Kuchukhidze, G.; Bonder, T.; Benkem T. & et al. (2011). “Decision making under ambiguity in temporal lobe epilepsy: Dose the location of the Underlying structural abnormality matter?”. Epilepsy & Behavior. 20: 34-37.##Erdle, S. & Rushton, J. P. (2010). “The general factor of personality, BIS-BAS, expectancies of reward and punishment, self-esteem, and positive and negative affect”. Personality and Individual Differences; 48: 762-766.##Franken, I. H. A. & Muris, P. (2005). “Individual differences in decision-making”. Personality and Individual Differences; 39: 991–998.##Hardie, S. M. & Wright, L. (2013). “The relationship between Revised Reinforcement Sensitivity Theory (rRST), handedness and indecision”. Retrieved July 16, 2015, from core.ac.uk/download/pdf/17340063.pdf.##Hecht, D. (2013). “The neural basis of optimism and pessimism”. Experimental Neurobiology; 22(3): 173-199.##Holroyd, C. B. & Coles, M. G. (2002). “The neural basis of human error processing: Reinforcement learning, dopamine, and the error-related negativity”. Psychological Review. 109(4): 679−709.##Jasko, K.; Czernatowicz- Kukuczka, A.; Kossowska, M. & Czarna, A. Z. (2015). “Individual differences in response to uncertainty and decision making: The role of behavioral inhibition system and need for closure”. Motivation and Emotion; 1-12.##Karelaia, N. (2014). “How mindfulness improves decision-making”. Forbes. Retrieved from http:// www.forbes.com/sites/insead/2014/08/05/how-mindfulness-improves-decision-making.##Levita, L. Bois, C. Healey, A. Smyllie, E. Papakonstantinou, E. Hartley, T. & Lever, C. (2014). “The Behavioral Inhibition System, anxiety and hippocampal volume in a non-clinical population”. Biology of Mood & Anxiety Disorders. 4(4): 1-10.##McMillan, C. T.; Clarl, R.; Gunawardena, D.; Ryant, N. N & Grossman, M. (2012). “FMRI evidence for strategic decision-making during resolution of pronoun reference”. Neuropsychologia, (Article in press). doi:10.1016/ j.neuropsychologia.01.004.##Motoi, M.; Egashira, Y.; Nishimura, T.; Choi, D.; Matsumoto, R. & Watanuki, S. (2014). “Time window for cognitive activity involved in emotional processing”. Journal of Physiological Anthropology; 33, 21.وهودی، منطقی، اجتنابی، وابسته)، ##Pickering, A. & Corr, P. (2008). “J.A. Gray’s Reinforcement Sensivity theory (RST) of personality. In The Sage Handbook of Personality theory and assessment”. Thousand Oaks, CA, USA: Sage Publication. pp. 239- 256.##Raglan, G. B. & Schulkin, J. (2014). “Decision making, mindfulness, and mood: How mindfulness techniques can reduce the impact of biases and heuristics through improved decision making and positive affect”. Journal of Depression and Anxiety; 4(1).##Schutter, D. J. L. G. (2003). “Low fear and reduced feedback-locked brain responses to punishment after high risk gambling”. Retrieved July 12, 2015, from dspace.library. uu.nl/ bitstream/1874/827/28/c7.pdf##Sternberg, R. (2006). “Cognitive psychology (4th ed)”. Thomson, wadsworth.##Somers M.; Sommer, I.; Boks, M. & Kahn, R. (2009) “Hand-preference and population schizotypy: a meta-analysis”. Schizophr Res. 108(1- 3): 25-32.##Sutterlin, S.; Andersson, S. & Vogele, C. (2011). “Inhibition in action-Inhibitory components in the Behavioral Activation System”. Journal of Behavioral and Brain Science; 1: 160-166.##Tambe, A. & Krishnan, V. R. (2000). “Leadership in decision-making”. Indian Management; 39(5): 69-79.##