با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

2 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

چکیده

مقدمه: مطالعه حاضر با هدف نقش توجه انتخابی، اضطراب امتحان و عملکرد شناختی در حافظه کاری دانش­آموزان انجام شد. روش: جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه­ی دانش­آموزان پسر دوره متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی 96-1395 تشکیل می­دادند که از این جامعه با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای، نمونه­ای به حجم 353 نفر انتخاب شده و موردبررسی قرار گرفتند. برای جمع­آوری داده­ها از آزمون استروپ، اضطراب امتحان اسپیلبرگر، مقیاس وکسلر و آزمون n-back استفاده شد. از روش­های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه (هم‌زمان) برای تحلیل داده­ها استفاده شد. یافته­ها: نتایج پژوهش نشان داد که حافظه کاری با زمان توجه انتخابی رابطه مثبت و معنادار و با خطا رابطه منفی و معناداری دارد. همچنین بین اضطراب امتحان با حافظه کاری رابطه منفی و معناداری وجود دارد. از سویی بین عملکردهای شناختی محاسبات، تنظیم تصویر و طراحی مکعب‌ها با حافظه کاری رابطه مثبت وجود دارد. بین گنجینه لغات با حافظه کاری رابطه­ای مشاهده نشد. از سویی نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که نمرات متغیرهای پیش­­بین (توجه انتخابی، اضطراب امتحان و عملکردهای شناختی)، 19% از تغییرات حافظه کاری را به‌طور معنی­داری پیش­بینی می­کنند. نتیجه­گیری: بنابراین با افزایش توجه انتخابی و عملکردهای شناختی، می­توان میزان اضطراب امتحان را کاهش داده و از این طریق حافظه کاری دانش­آموزان را بهبود بخشید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Selective Attention, Test Anxiety and Cognitive Performance in Students' Working Memory

نویسندگان [English]

  • . . 1
  • . . 2

چکیده [English]

Introduction: The aim of the present study was to investigate the role of selective attention, test anxiety and cognitive performance in students' working memory. Method: The population of this study consisted of all high school students in Tabriz, who were studying in 2015-2016. A sample of 353 students were selected through cluster sampling. To collect the data from the Stroop test, Spielberger Test Anxiety Inventory and the Wechsler test and n-back test were used. Pearson correlation and multiple regression analysis methods (simultaneous) were used for data analysis. Findings: The results showed that there is a significant positive correlation between working memory and selective attention. However, the correlation between working memory and error is negative. There is negative and significant relationship between test anxiety and working memory. In addition, there is positive and significant relationship between cognitive functions of computing, image adjustments and cubic design, with working memory. There was no relationship between vocabularies with working memory. Also, regression analysis showed that the scores were predictive variables (selective attention test anxiety and cognitive functions) and 19% of working memory changes was significantly predicted. Conclusion: Therefore, it can be concluded that through increasing selection attention and cognitive functioning test anxiety can be reduced and the students working memory is improved.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Working memory
  • Selective Attention
  • Test Anxiety
  • Cognitive functions
ابوالقاسمی، ع (1382). اضطراب امتحان. اردبیل: انتشارات نیک آموز.
 
اصغرپور، م (1386). بررسی ارتباط حافظه کاری با عملکرد اجرایی در بیماران اسکیزوفرن و افراد سالم. پایان­نامه کارشناسی ارشد کاردرمانی روان، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران.
 
بیابانگرد، ا (1385). اضطراب امتحان. تهران: انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
تهرانی دوست، م؛ رادگودرزی، ر؛ سپاسی، م، علاقبندراد، ج (1382). کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه- بیش فعالی. تازه‌های علوم شناختی، 5(1)، 1-9.
 
شکوهی یکتا، م؛ لطفی، ص؛ رستمی، ر؛ ارجمندنیا، ع.ا؛ یگانه، ن. م؛ و شریفی، ع (1393). اثربخشی تمرین رایانه­ای شناختی بر عملکرد حافظه فعال کودکان نارساخوان. دوماهنامه شنوایی­شناسی، 23(3)، 46-56.
 
صمیمی، ز؛ حسنی، ج؛ کرد تمینی، م؛ افزون، ج (1394). اثربخشی آموزش حافظه کاری هیجانی بر توانایی مهارگری شناختی و عاطفی نوجوانان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه. فصلنامه سلامت روانی کودک، 2(3)، 21-37.
 
طاهری، ز (1393). نقش واسطه­ای حافظه کاری در رابطه اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی. پایان­نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی، دانشکده روان­شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه بیرجند.
 
کرمی، ا (1389). آشنایی با آزمون‌سازی و آزمون‌های روانی. تهران: انتشارات روان‌سنجی.
 
کرمی­نوری، ر (1394). روان­شناسی حافظه و یادگیری با رویکرد شناختی. تهران: انتشارات سمت.
 
مجتبی­زاده، م (1385). بررسی رابطه­ بین حافظه­ فعال، میزان اضطراب و پیشرفت تحصیلی در بین دانش­آموزان پسر سال سوم دبیرستان­های شهر زنجان. پایان­نامه­ کارشناسی ارشد، دانشکده­ روان­شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
 
کسائیان، ک؛ کیامنش، ع؛ و بهرامی، هادی (1393). مقایسه عملکرد حافظه فعال و نگهداری توجه دانش­آموزان با و بدون ناتوانایی­های یادگیری. مجله ناتوانایی­های یادگیری، 3(4)، 112-123.
 
نجاتی، و؛ و ایزدی نجف‌آبادی، س (1391). اختلال روانی کلامی و حافظه کاری بستگان درجه‌یک کودک مبتلا به اوتیسم. مجله دانشگاه علوم پزشکی گرگان، 14(3)، 109-114.
 
نظربلند، ن؛ آزاد فلاح، پ؛ فتحی آشتیانی، ع؛ عشایری، ح؛ و خدادادی، م (1391). رابطه رگه شخصیتی اضطراب با عملکرد مؤثر و کفایت پردازش حافظه کاری. مجله روان‌شناسی، 61(1)، 51-69.
 
Baddeley, A. (2010). "Working memory". Current Biology, 20 (4), 136-141.
 
Baddeley, A. (2002). "Is working memory still working"? European Psychologist. 7(2), 85-97.
 
Bellisle, F. (2004). "Effects of diet on behaviour and cognition in children". Br J Nutr, 92(2), S227-32.
 
Bush, G., Spencer, T.J., Holmes, J., Shin, L.M., Valera, E.M., Seidman, L.J. & et al. (2008). "Functional magnetic resonance imaging of methylphenidate and placebo in attention-deficit/ hyperactivity disorder during the multi-source interference task". Arch Gen Psychiatry, 65(1), 102-14.
 
Cain, K., Oakhill, J. & Bryant, P.E. (2004). "Children’s reading comprehension ability: Concurrent prediction by working memory, verbal ability, and component skills". Journal of Educational Psychology, 96, 31–42.
Colom, R., Flores-Mendoza, C., Quiroga, M.A. & Privado, J. (2005). "Working memory and general intelligence: The role of short-term storage". Personality and Individual Differences, 39(5), 1005−1014.
 
Conway, A.R.A., Kane, M.J. & Engle, R.W. (2003). "Workingmemory capacity and its relation to general intelligence". Trends in Cognitive Sciences, 7, 547−552.
 
Crowe, S.F., Matthews, C. & Walkenhorst, E. (2007). "Relationship between worry, anxiety and thoght suppression and the components of working memoryin a non-clinical sample". Australian Psychologist, 43(2), 170-177.
 
Dahlin, K.I.E. (2011). "Effects of working memory training on reading in children with special needs". Read Writ; 24(4):479-91.
 
Dehn, M.J. (2008). "Working memory and academic learning". Wiley, 123-135.
 
Engle, R.W. & Kane, M.J. (2004). Executive attention, working memory capacity, and a two-factor theory of cognitive control. In B. Ross (Ed.). The psychology of learning and motivation, 44. (pp. 145–199) New York, NJ:Elsevier.
 
Eysenck, M.W. (1982). Attention and arousal: Cognition and performance. Berlin, Germany: Springer.
 
Eysenck, M.W. & Calvo, M.G. (1992). "Anxiety and performance: The processing efficiency theory". Cognition and Emotion, 6, 409-434.
 
Kane, M.J., Conway, A.R.A., Hambrick, D.Z. & Engle, R.W. (2007). Variation in workingmemory capacity as variation in executive attention and control. In A. R. A. Conway, C. Jarrold, M. J. Kane, A. Miyake, & J. N. Towse (Eds.), Variation in working memory (pp. 21–48). Oxford: Oxford University Press.
 
Kane, M.J. & Engle, R.W. (2003). "Working memory capacity and the control of attention: The contributions of goal neglect, response competition, and task set to Stroop interference". Journal of Experimental Psychology. General, 132, 47–70.
 
Macnamara, B.N. & Conway, A.R. (2014). "Novel evidence in support of the bilingual advantage: Influences of task demands and experience on cognitive control and working memory". Psychonomic Bulletin & Review, 21 (2), 520-525.
 
McManaman, M. (2006). The effects of varying degrees of state and trait anxiety on cognitive task performance. Franklin and Marshal College.
 
Meier, M.E. & Kane, M.J. (2013). "Working memory capacity and Stroop interference: global versus local indices of executive control". Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 39(3), 748.
 
Melby-Lervag, M. & Hulme, C. (2013). "Is working memory training effective? A meta-analytic review". Developmental psychology, 49(2), 270.
Miller, H. & Bichsel, J. (2004). "Anxiety, working memory, gender, and math performance Personality and Individual Differences". 37(3), 591-606.
 
Miyake, A., Witzki, A.H. & Emerson, M.J. (2001). "Field dependence–independence from a working memory perspective: A dual-task investigation of the hidden figures test". Memory, 9(4), PP: 445–457.
 
Owens, M., Stevenson, J., Norgate, R. & Hadwin, J.A. (2008). "Processing efficiency theory in children: Working memory as a mediator between trait anxiety and academic performance". Anxiety, Stress and Coping, 21(4), 417-430.
 
Pelosi, L., Slade, T., Bluomhardt, L.D. & Sharma, V.K. (2000). "Working memory dysfunction in majordepression: an event related potential study". Clinneurophysiol, 111(9), 1531-43.
 
Rueda, M.R., Checa, P. & Combita, M. (2012). "Enhanced efficiency of the executive attention network after training in preschool children: immediate changes and effects after two months". Developmental Cognitive Neuroscience, 2, 192-204.
 
Schmeichel, B.J. & Demaree, H.A. (2010). "Working memory capacity and Spontaneous emotion regulation: High capacity facilitates self-enhancement in response to negative feedback". Emotion, 10, 739–744.
 
Shipstead, Z. & Broadway, J. M. (2013). "Individual differences in working memory capacity and the Stroop effect: Do high spans block the words"? Learning and Individual Differences, 26, 191-195.
 
Sorg, B.A. & Whitney, P. (1992). "The effect of trait anxiety and situational stress on working memory capacity". Journal of Research in Personality, 26(3), 235-241.
 
Speilberger, C. (1980). Test anxiety inventory. Palo Alto, CA: Consulting Psychologist Press, Inc.
 
Unsworth, N., Spillers, G.J. & Brewer, G. A. (2009). "Examining the relations among working memory capacity, attention control and fluid intelligence from a dual componenet framework". Psychology Science Quarterly, 51(4), 338-402.
 
Visu-Petra, L., Cheie, L., Benga, O. & Miclea, M. (2011). "Cognitive control goes to school: The impact of executive functions on academic performance". Procedia - Social and Behavioral Sciences, 11, 240-244.
 
Walkenhorst, E. & Crowe, S.F. (2009). "The effect of state worry and trait anxiety on working memory processes in a normal sample". Anxiety, Stress and Coping, 22(4), 167-187.