با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، ایران.

2 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه پیام نور، ایران.

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه نیمرخ مهارت­های عصب روان‌شناختی دانش­آموزان دارای اختلال یادگیری خاص، بیش‌فعال همراه با نقص توجه و عادی شهر اصفهان انجام شد. روش: جامعه آماری شامل کلیه دانش­آموزان دارای اختلال یادگیری خاص، بیش‌فعال همراه با نقص توجه و عادی مقطع دبستان شهر اصفهان در سال تحصیلی 95-1394 بود. بدین منظور با استفاده از روش نمونه­گیری در دسترس 30 نفر دانش­آموز پسر دارای اختلال یادگیری خاص که توسط مشاوران مراکز اختلال یادگیری تشخیص داده‌شده بودند و 30 نفر دانش‌آموز پسر بیش­فعال همراه با نقص توجه که توسط روان‌پزشکان کودک تشخیص داده‌شده بودند و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای 30 نفر دانش‌آموز پسر عادی انتخاب شدند و ازنظر مهارت­های عصب روان‌شناختی موردبررسی قرار گرفتند. روش این پژوهش علی ـ مقایسه­ای بود. ابزار مورداستفاده در پژوهش پرسشنامه مهارت­های عصب روان‌شناختی کانرز (2007) بود. داده­ها با روش تحلیل واریانس یک‌راهه تجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاکی از تفاوت معنادار مهارت­های عصب روان‌شناختی بین گروه‌ها در متغیرهای توجه، حافظه، کارکردهای اجرایی، پردازش شناختی و عدم تفاوت معنادار در متغیرهای عملکرد حسی ـ حرکتی و زبان بود (P ≤0/05). نتیجه­گیری: با توجه به نتایج تحقیق می‌توان نتیجه گرفت دانش‌آموزان با اختلال یادگیری خاص و دانش‌آموزان بیش‌فعالی همراه با نقص توجه نسبت به دانش‌آموزان عادی، نارسایی‌های عصب روان‌شناختی بیشتری را تجربه می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluating and Comparing Neuropsychological Skills Profile in Normal Students, Students with Specific Learning Disorder and Attention Deficit Hyperactivity Students

نویسندگان [English]

  • . . 1
  • . . 2

چکیده [English]

Introduction: The aim of this study was to evaluate and compare neuropsychological skills profile in normal students, students with specific learning disorder and attention deficit hyperactivity students. Method: The study population consisted of all students with specific learning disorder, attention deficit hyperactivity students and normal students in Isfahan primary schools in the academic year 95-1394. For this purpose, through purposive sampling method, 30 male students with specific learning disorder, diagnosed by consultants of learning disability centers, 30 male students who had been diagnosed by a child psychiatrist, and 30 normal students were selected. They were evaluated in terms of neuropsychological skills. An ex-Post facto research design was used in the present study. The instrument of this research was neuropsychological Conner's questionnaire which was completed by the teacher. Data was analyzed by one-way ANOVA and Tukey test. Findings: The results of this study showed that there were significant differences in neuropsychological skills between groups in attention, memory, executive function, cognitive processing variables , but there was  significant differences in sensory-motor function variables and language (P< 0/05). Conclusion: According to the results of the study, it can be concluded that students with specific learning disorders and attention deficit hyperactivity students experience more neuropsychological disorders than normal students do.

کلیدواژه‌ها [English]

  • neuropsychological skills
  • Learning Disorder
  • Attention Deficit Hyperactivity
پورعبدل، س.؛ صبحی قراملکی، ن و عباسی، م (1394). «نیمرخ نارسایی شناختی، نارسایی هیجانی و اجتناب شناختی دردانش ـ آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص». روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی. 6(20):48-35.
 
جانه، م.؛ ابراهیمی، ص و علیزاده، ح (1391). «بررسی کارکردهای اجرایی استدلال، برنامه‌ریزی سازمان‌دهی و حافظه کاری در دانش‌آموزان با و بدون اختلال ریاضی در مقطع ابتدایی استان تهران». فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی. 2(5):25-11.
 
جدیدی، م و عابدی، ا (1390). «انطباق و هنجاریابی پرسشنامه نوروسایکولوژی کانرز بر کودکان 5 تا 12 سال شهر اصفهان». مجله رویکردهای نوین آموزشی.3(1): 30-19.
 
رجبی، س و پاکیزه، ع (1391). «مقایسه نیمرخ دانش‌آموزان مبتلابه ناتوانی‌های یادگیری با دانش‌آموزان عادی». فصلنامه ناتوانی‌های یادگیری. 3(1):38-21.
 
صاحبان، ف (1389). «بررسی اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر نقص توجه و بیش‌فعالی دانش­آموزان پسر ابتدایی شهر اصفهان». پایان‌نامه چاپ‌نشده کارشناسی ارشد علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی دانشگاه اصفهان.
 
عابدی، ا و ملک پور، م (1389). «اثربخشی مداخلات زودهنگام آموزشی ـ روان‌شناختی بر بهبود کارکردهای اجرایی و توجه کودکان با ناتوانی‌های یادگیری عصب ـ روان‌شناختی». مجله رویکردهای نوین آموزشی. 5(11): 86-65.
 
عابدی، ا.؛ پیروز، ح و یارمحمدیان، م (1387). «مقایسه ویژگی‌های عصب روان‌شناختی کودکان خردسال با ناتوانی‌های یادگیری عصب روان‌شناختی/تحولی و عادی پیش از دبستان». مجله پژوهش در حیطه کودکان استثنایی.8 (1): 18-1.
 
علیزاده، ح.؛ حسین زاده، پ.؛ گودرزی، ع و زرافشان، ه (1392). «مقایسه الگوی ترسیمی، توانایی سازمان‌دهی و حافظه دیداری ـ فضایی کودکان با و بدون اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی». مجله علمی ـ پژوهشی پژوهش­های علوم شناختی ـ رفتاری. 3 (1): 18-18-1.
 
قلم‌زن، ش.؛ مرادی، م و عابدی، ا (1393). «مقایسه نیمرخ کارکردهای اجرایی و توجه کودکان عادی و کودکان دچار ناتوانی‌های یادگیری». مجله ناتوانی‌های یادگیری. 3(4):32-20.
 
ملک پور، م و فرامرزی، س (1393). «اثربخشی بازی‌های توجهی بر میزان عملکرد حافظه و یادگیری کودکان پیش‌دبستانی با ناتوانایی‌های یادگیری عصب روان‌شناختی». مجله روانشناسی بالینی و شخصیت. 11 (2):10-3.
 
میرمهدی، ر.؛ علیزاده، ح و سیف نراقی، م (1388). «تأثیر آموزش کارکردهای اجرایی بر عملکرد ریاضیات و خواندن دانش‌آموزان دبستانی با ناتوانی‌های یادگیری ویژه». فصلنامه پژوهش در حیطه کودکان استثنایی. 9(1): 12-1.
 
نوری زاده، ن.؛ میکاییلی منیع، ف و رستمی، ر (1391). «اثربخشی نوروفیدبک بر اختلال یادگیری همراه با اختلال نقص توجه ـ بیش‌فعالی». فصلنامه علمی پژوهشی ناتوانی‌های یادگیری. 2(2):22-10.
 
Biotteau, M., Albaret, J.M., Lelong, S. & Chaix, Y. (2016). "Neuropsychological status of French children with developmental dyslexia and/or developmental coordination disorder: Are both necessarily worse than one"? Child Neuropsychology. 31(5): 1-20.
 
Cortese, S., Ferrin, M., Brandeis, D., Buitelaar, J., Daley, D. & Zuddas, A. (2015). "Cognitive training for attention-deficit/hyperactivity disorder: meta-analysis of clinical and neuropsychological outcomes from randomized controlled trials". Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 54(3): 164-174.
 
Daley, D. & DuPaul, G. (2016). "Nonpharmacological Interventions for Preschool Children with Attention-Deficit/ Hyperactivity Disorder". Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry. 55(10): 329-330.
 
Elliot, A., Hawkins, R. & Sandford, J. (2016). "A-46Increasing Attention Through Working Memory Training for Children with Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder (ADHD) ". Archives of Clinical Neuropsychology. 31(6):601-601.
 
Feifer, S. (2015). "The neuropsychology of reading disorders: Diagnosis and intervention". WEATHER, 2, 25.
 
Fenwick, M.E., Kubas, H.A., Witzke, J.W., Fitzer, K.R., Miller, D.C., Maricle, D.E. & Hale, J.B. (2016). "Neuropsychological profiles of written expression learning disabilities determined by concordance-discordance model criteria". Applied Neuropsychology: Child. 5(2): 83-96.
Hechtman, L., Swanson, J.M., Sibley, M.H., Stehli, A., Owens, E.B., Mitchell, J.T. & Abikoff, H.B. (2016). "Functional adult outcomes 16 years after childhood diagnosis of attention-deficit/hyperactivity disorder: MTA results". Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry.55 (11): 945-952.
 
Johnson, S., Strauss, V., Gilmore, C., Jaekel, J., Marlow, N. & Wolke, D. (2016). "Learning disabilities among extremely preterm children without neurosensory impairment: Comorbidity, neuropsychological profiles and scholastic outcomes". Early Human Development. 103, 69-75.
 
Maehler, C. & Schuchardt, K. (2016). "Working memory in children with specific learning disorders and/or attention deficits". Learning and Individual Differences. (49): 341-347.
 
Moll, K., Göbel, S.M. & Snowling, M.J. (2015). "Basic number processing in children with specific learning disorders: comorbidity of reading and mathematics disorders". Child Neuropsychology. 21(3): 399-417.
 
Morgan, J.E. & Ricker, J.H. (Eds.). (2016). Textbook of clinical neuropsychology. Taylor & Francis.
 
Nikolas, M.A. & Nigg, J.T. (2015). "Moderators of neuropsychological mechanism in attention-deficit hyperactivity disorder". Journal of abnormal child psychology. 43 (2): 271-281.
 
Noordermeer, S.D., Luman, M. & Oosterlaan, J. (2016). "A Systematic Review and Meta-analysis of Neuroimaging in Oppositional Defiant Disorder (ODD) and Conduct Disorder (CD) Taking Attention-Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) Into Account". Neuropsychology review. 26(1): 44-72.
 
Tosto, M.G., Momi, S.K., Asherson, P. & Malki, K. (2015). "A systematic review of attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) and mathematical ability: current findings and future implications". BMC medicine. 13(1): 1-10.
 
Van Patten, R., Keith, C., Bertolin, M. & Wright, J.D. (2016). "The effect of premorbid attention-deficit/hyperactivity disorder on neuropsychological functioning in individuals with acute mild traumatic brain injuries". Journal of clinical and experimental neuropsychology. 38 (1): 12-22.
 
Whitaker, A.M., Bell, T.S., Houskamp, B.M. & O’Callaghan, E. T. (2015). "A neurodevelopmental approach to understanding memory processes among intellectually gifted youth with attention-deficit hyperactivity disorder". Applied Neuropsychology: Child. 4(1): 31-40.
 
Wiggs, K., Elmore, A.L., Nigg, J.T. & Nikolas, M. A. (2016). "Pre-and Perinatal Risk for Attention-Deficit Hyperactivity Disorder: Does Neuropsychological Weakness Explain the Link"? Journal of abnormal child psychology.10 (5): 1-13.