نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی، دانشگاه لرستان. خرمآباد. ایران.
2 استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه لرستان. خرمآباد. ایران.
چکیده
مقدمه: ضعف مهارتهای ادراک دیداری، یکی از مهمترین علل اختلال یادگیری محسوب میشود. توانبخشی شناختی، نوروفیدبک و بازیدرمانی شناختی ـ رفتاری ازجمله مداخلات متداول در آموزش افراد مبتلا به اختلال یادگیری خاص به شمار میرود. هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه تأثیر آموزش توانبخشی شناختی، نوروفیدبک و بازیدرمانی شناختی ـ رفتاری بر ادراک دیداری ـ حرکتی در دانشآموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص بود. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی (پیشآزمون ـ پسآزمون با گروه گواه) بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان مقطع ابتدایی بود که با تشخیص اختلالات یادگیری در مراکز اختلالات یادگیری شهر تبریز در سال 96-95 در حال دریافت مداخلات لازم بودند. نمونه آماری به روش نمونهگیری هدفمند، به تعداد 60 نفر انتخاب شدند و با روش تصادفی ساده در سه گروه آزمایش و یک گروه گواه (15 نفر برای هر گروه) جایگزین شدند. در گروهها آزمون ادراک دیداری ـ حرکتی بندر گشتالت بهعنوان پیشآزمون تکمیل کردند و پس از اتمام 20 جلسه توانبخشی شناختی، 20 جلسه نوروفیدبک و 8 جلسه بازیدرمانی شناختی ـ رفتاری، پسآزمون در گروهها اجرا شد. دادهها با استفاده از میانگین، انحراف معیار، تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تحلیل واریانس مختلط در نرمافزار SPSS.20 تحلیل شدند. یافتهها: نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که آموزش توانبخشی شناختی، نوروفیدبک و بازیدرمانی شناختی ـ رفتاری بر ادراک دیداری ـ حرکتی در دانشآموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص، تأثیر دارد (001/0>p)؛ نتایج آزمون بونفرونی نشان داد که بین تأثیر آموزش توانبخشی شناختی، نوروفیدبک و بازیدرمانی شناختی ـ رفتاری بر ادراک دیداری ـ حرکتی در دانشآموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص، تفاوت معناداری وجود ندارد (001/0>p). نتیجهگیری: به نظر میرسد که میتوان از آموزش توانبخشی شناختی، نوروفیدبک و بازیدرمانی شناختی ـ رفتاری بهصورت یکسانی در بهبود ادراک دیداری ـ حرکتی، دانشآموزان ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص، استفاده کرد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Comparison of Cognitive Rehabilitation, Neurofeedback and Cognitive - Behavioral Play Therapy on Visual – Motor Perception in Primary School Students with Specific Learning Disability
نویسندگان [English]
- Amir Azizi 1
- Fazlullah Mir Drikvand 2
- Mohammad Ali Sepahvani 2
1 PhD student in psychology, Lorestan University, Khoram Abad, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Lorestan University, Khoram Abad, Iran.
چکیده [English]
Introduction: The weakness of visual perception skills, is one of the causes of specific learning disability. Cognitive rehabilitation, and cognitive - behavioral play therapy, neurofeedback intervention training common in people with learning disability is special. The aim of this study was to compare the effect of cognitive rehabilitation, cognitive - behavioral play therapy, neurofeedback and on visual - motor perception in primary school students with specific learning disability. Method: This study was quasi-experimental with pretest-posttest control group. The study population consisted of all elementary school students, who with diagnosis of learning disabilities in learning centers in Tabriz 2016-2017 had received the interventions were necessary. A sample of the target population purposive sampling, 60 students were selected and using randomly into three experimental groups and one control group (n = 15 per group) were replaced. In all four groups of visual perception - motor Bender-Gestalt as pre-completion and after 20 sessions of cognitive rehabilitation, 20 neurofeedback sessions and 8 sessions of cognitive - behavioral play therapy re-test was performed for each of the four groups. Data using descriptive statistics such as mean and standard deviation and inferential statistics such as Multivariate regression analysis and analysis of variance Mixed were analyzed software SPSS.20. Findings: The results of the multivariate regression analysis showed that cognitive rehabilitation training, neurofeedback and cognitive - behavioral play therapy on visual perception - motor elementary students with specific learning disorder, affects (PConclusion: It seems that the use of cognitive rehabilitation training, neurofeedback and cognitive - behavioral play therapy shared equally in improved visual perception - motor, elementary students with learning disabilities in particular, can be used.
کلیدواژهها [English]
- cognitive rehabilitation
- Neurofeedback
- Cognitive - Behavioral Play Therapy
- Visual Perception -Motor
- Specific Learning Disorders