با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1. استادیار روانشناسی دانشگاه پیام نور تهران،ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه پیام نور تهران،ایران.

چکیده

مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان نوروفیدبک و دارودرمانی در درمان اختلال کمبود توجه و بیش­فعالی در کودکان مبتلا به ADHD و مقایسه میزان اثربخشی این دو روش درمان انجام گرفت.روش: با توجه به هدف پژوهش 45 نفر از کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه و بیش فعالی به شیوه نمونه­گیری در دسترس انتخاب شد و در سه گروه (آزمایش و گواه) قرار گرفتند. دارو درمانی و درمان نوروفیدبک، طی جلسات هفتگی در شهر اصفهان انجام شد.در این پژوهش جهت جمع­آوری داده­ها از پرسشنامه کانرز والدین در دو مرحله پیش­آزمون و پس­آزمون استفاده شد. یافته­ ها: نتایج تجزیه و تحلیل فرضیات اصلی پژوهشی مشخص کرد که اثربخشی دارو­درمانی و درمان نوروفیدبک بر مشکلات نقص توجه و مشکلات تکانشگری کودکان از لحاظ آماری معنی­دار است. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل نشان داد که دارو­درمانی در کاهش مشکلات تکانشکری موثرتر از نوروفیدبک بوده است درحالی که درمان نوروفیدبک در درمان مشکلات نقص توجه موثرتر از دارودرمانی عمل کرده است (001>P). نتیجه­ گیری: بر اساس یافته ­های این مطالعه نوروفیدبک یک روش درمانی مناسب برای کاهش میزان اختلال کم­توجهی و بیش­فعالی در کودکان است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Neurofeedback and Drug therapy in the Treatment of Attention Deficit Hyperactivity Disorder in Isfahan Children

نویسندگان [English]

  • SEYEDYOONES MOHAMMADI 1
  • maryam Hosini 2

1 Assistant Professor of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

2 Student of Master of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Aim: The aim of this study was to evaluate the efficacy of neurofeedback and drug therapy in the treatment of attention deficit hyperactivity disorder in children with ADHD and to compare the effectiveness of these two treatments. Methods: According to The purpose of the research, 45 children with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) were selected through available sampling method and were divided into three groups (Experimental and control). Drug therapy and neurofeedback treatment was conducted during weekly meetings in Isfahan. In this study, parents' Converz questionnaire was used for data collection in two stages: pre-test and post-test. Findings: The results of the analysis revealed that the efficacy of drug therapy and neurofeedback treatment on attention deficit problems and impulsivity problems of children was significant. Also, the results of the analysis showed that drug therapy was more effective than neurofeedback in reducing stunting problems, while neurofeedback treatment has been more effective than medication in treatment of attention deficit problems. Conclusion: According to the results on this research, neurofeedback is a suitable treatment method for reduction symptoms of attention deficit and hyperactivity in children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Neurofeedback treatment
  • Drug therapy
  • Attention deficit hyperactivity disorder
  • Children with ADHD
بیگدلی، ا؛ نجفی، م؛ اسبقی، ا؛ مجدارا، ا. (1394).  اثربخشی درمان نوروفیدبک بر علائم کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه /فزون کنش. روان شناسی بالینی، 7 (3)، 1-9.
حسن آبادی، س؛ محمدی، م؛ احقر، ق.(1394). مقایسه اثربخشی رفتاردرمانی شناختی و دارودرمانی بر کاهش علایم همراه اختلال نارسایی توجه و بیش فعالی. مطالعات ناتوانی، 1(2)، 19-30.
خدام، ح؛ مدانلو، م؛ ضیایی، ط؛ کشتکار ، ع.( 1388 ). اختلالات رفتاری و برخی عوامل مرتبط با آن در کودکان سن مدرسه شهر گرگان، پژوهش پرستاری، (14)، 29-37.
خوشابی، ک؛ شمسایی، م.م؛ جدیدی، م؛ نیکخواه، ح؛ بسته حسینی، ش؛ ملک­خسروی، غ. (1392). مقایسه تأثیر ریتالین، نوروفیدبک، آموزش مدیریت والدین و تعامل سه روش بر علایم کلی در اختلال بیش فعالی- نقص توجه و کیفیت رابطه مادر- فرزندی. دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی، دوره بیستم، (2)، 133-143.
دادستان، پ.( 1387 ). اختلا ل های زبان روش های تشخیص و بازپروری. تهران: سمت.
 سیل سپور، م؛ هامون پیما، ا؛ پیرخائفی، ع. (1394).  بررسی اثر بخشی درمان نوروفیدبکی بر کاهش علایم بیش فعالی و کمبود توجه در دانش آموزان مقطع ابتدایی شهرستان ورامین در سال 1393. کمیته تحقیقات دانشجویی، دوره 18، (60)، 24-33.
شهائیان، آ؛ شهیم، س؛ بشاش، ل؛ یوسفی، ف.(1386). هنجاریابی، تحلیل عاملی و پایایی فرم کوتاه ویژه والدین مقیاس درجه بندی کانرز برای کودکان 6 تا 11 ساله در شهر شیراز. مطالعات روان شناختی .
شوشتری، م؛ ملک پور، م؛ عابدی، اح؛ اهرمی، ر. (1390). اثربخشی مداخلات زود هنگام مبتنی بر بازی های توجهی بر میزان توجه کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه- بیش فعالی/تکانشگری. روان شناسی بالینی، سال سوم، شماره3، صص 27-17.
کاپلان، ه. سادوک، ب. (2007). خلاصه روان پزشکی.( ترجمه پورافکاری).(1388)، ن. جلد اول. تهران: شهرآب، چاپ اول.
گنجی، م؛ زاهدبابلان، ع؛ معینی کیا، م .( 1391 ). فراتحلیل پژوهش های انجام یافته در خصوص نقش الگوهای تدریس بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان. روان شناسی مدرسه، 1 (1)،93-108.
محمدی ا.(1389). هنجاریابی مقیاس درجه بندی SNAP-IV(فرم والدین) بر روی کودکان دوره ابتدایی شهر اصفهان (پایان نامه کارشناسی ارشد). اصفهان: دانشگاه آزاد خوراسگان.
مدنی، ا؛ حیدری نسب، ل؛ یعقوبی، ح؛ رستمی، ر.(1393). بررسی اثربخشی نوروفیدبک در کاهش نشانه های نقص توجه و تمرکز و کاهش بیش فعالی و تکانشگری در بزرگسالان دارای اختلال نقص توجه/بیش فعالی(ADHD). روان شناسی بالینی و شخصیت، 21 (11)، 85-98.
نصیری، س؛ قدیری، ف؛ دهقان، ف؛ رضایی، م؛ مسرت، ب. (1394). مقایسه اثربخشی دارودرمانی، تمرین های ادراکی- حرکتی و درمان ترکیبی بر کارکردهای توجهی کودکان 6-12 ساله با اختلال کمبود توجه- بیش فعالی. پژوهش در مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، 5 (9)، 31-45.
نریمانی، م؛ رجبی، س؛ دلاور، س. (1392). تاثیر آموزش نوروفیدبک بر کاهش علایم بیش فعالی و نقص در دانشجویان دختر. دانشگاه علوم پزشکی اراک، 16 (2)، 91-103.
نریمانی، م؛ سلیمانی، ا؛ ابوالقاسمی، ع .( 1391 ). مقایسه ی ابعاد درونی و بیرونی سبک های تفکر دانش آموزان نابینا و بینا. روان شناسی مدرسه،1(1)، 108-118.
نوری زاده، ن؛ میکاییلی منیع، ف؛ رستمی، ر؛ صادقی، و. (1391).  اثر بخشی نوروفیدبک بر اختلال یادگیری همراه با اختلال نقص توجه/ بیش فعالی. ناتوانی های یادگیری، دوره 2، (2)، 123-158.
Arthure, A. R. (2003). "The emotional lives of people with learning. Journal of Learning Disabilities, 31, 25-31.
Arns M, de Ridder S, Strehl U, Breteler M, Coenen A.(2009). Efficacy of neurofeedback treatment in ADHD: the effects on inattention, impulsivity and hyperactivity: a meta-analysis. Clinical EEG and neuroscience.;40(3):180-9.
Biederman.(2005). Attention-deficit/hyperactivity disorder. A selective overview. Biol psychiatry. ; (57): 1215-1220.
Brock SE, Clinton A.(2007). Diagnosis of attentiondeficit/ hyperactivity disorder (AD/HD) in childhood: A review of the literature .the California school psychologist. J child Dev.; (12): 73-91.
Breteler MH, Arns M, Peters S, Giepmans I, Verhoeven L.(2010). Improvements in spelling after QEEG-based neurofeedback in dyslexia: A randomized controlled treatment study. Applied psychophysiology and biofeedback;35(1):5-11. Bussing R, Mason D, Bell L, Porter P, Garvan C.(2010). Adolescent outcome of childhood Attention- Deficit/Hyperactivity Disorder in a Diverse Community sample .J Am Acad child Adolesc psychiatry.; 49(6): 565-605 .
Barkley, R. A. (1997). Behavioral inhibition, sustained attention, and executive functions: Constructing a unifying theory of ADHD. Psychological Bulletin. 121 , 65-94 .
Castellanos FX. (2008).Towar a pathophysiology Of attention deficit/hyperactivity. Clinical pediatr.; (36): 370-383.
Conners CK..(2002). Food additives and hyperactive children. NY: PlenumPrees.; (23): 115-134.
Conner’s, C. K., Wells, K. C., Parker, J. D., Sitarenios, G., Diamond, J. M., & Powell, J. WA.(1997). new self-report scale for assessment of adolescent psychopathology: Factor structure, reliability, validity, and diagnostic sensitivity, Journal of Abnormal Child Psychology;, p p: 25, 487–497.
Dresel, S., Krause, J., Krause, K. H., Lafougere, C., Brinkbaumer, K., Kung, H. F., Hahn, K., &Tatsch, K. (2000) Attention deficit hyperactivity disorder. Binding of 99m Tc TRODAT – I to the dopamine transporter before and after methylphenidate treatment European Journal of Nuclear Medicine. 27. 1518-1524.
Enriquez-Geppert S, Huster RJ, Herrmann CS.(2013). Boosting brain functions: improving executive func tions with behavioral training, neurostimulation, and neurofeedback. International journal of psychophysiology.;88(1):1-16.
Faraone SV, Sergeant J, Gillberg C, Biederman J. (2003).The worldwide prevalence of ADHD: Is it an American condition? World psychiatry.; 2(2): 104-113.
Fauzan N, Nazaruddin MS.(2012). Neurofeedback training to improve neuronal regulation in ADD: A case report. Procedia-Social and Behavioral Sciences.;32:399-402.
Harland P, Reijneveld SA, Brugman E, Verloove-Vanhorick SP, Verhulst FC., (2002). Family factors and life events as risk factors for behavioural and emotional problems in children. Eur child Adolesc psychiatry. Aug, 11(4),179-84
Hammond D. C.(2006). What is Neurofeedback?University of School Medicine ECNS, QEEG-D, BCIA-EEG.; 1-9.
Jensen, P. S.(2000) Current concepts and controversies in the diagnosis and treatment of attention deficit hyperactivity disorder. Current Psychiatry Reports. 2.
Kieling C, Goncalves RR, Tannock R, Castellanos FX.(2008). Neurobiology of attention in deficit hyperactivity disorder .child Adolesc psychiatric Clin North Am; (17): 285-307.
Lévesque J, Beauregard M, Mensour B.(2006). Effect of neurofeedback training on the neural substrates of selective attention in children with attention-deficit/hyperactivity disorder: a functional magnetic resonance imaging study. Neuroscience letters.;394(3):216-21.
Mirsky A. E (1996). Disorders of attention: Aneuropsychological perspective. Clin psychol. ; (3): 71-95.
Meltzer L.(2007). Executive function in education: From theory to practice. N Y: Press.; 66-88.
Monastra VJ. (2005).Electroencephalographic biofeedback (neurotherapy) as a treatment for attention deficit hyperactivity disorder: rationale and empirical foundation. Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America.;14(1):55-82.
Mick E, Faraone SV.(2008). Genetics of attention deficit hyperactivity disorder. child Adolesc psychiatric Clin North Am.; (17): 261-284.
McCloskey G, Perkins L,(2009). Divner B. Assessment and Intervention for Executive Function Difficulties. New York: Press.; 12- 21.
Narimani M, Rajabi S, Delavar S.(2013). Effects of Neurofeedback Training on Female Students with Attention Deficit and Hyperactivity Disorder. Arak University of Medical Sciences Journal.;16(2):91-103.
Swanson JM, McBurnett K, Wigal T, Pfiffner LJ, Lerner MA, Williams L, et al. )2003.(Effect of stimulant medication on children with attention deficit disorder: a review of reviews. Exceptional Children, p p: 60:154-62.
Stephen EB, Shane RJ, Robin LH.(2009). Identifying, Assessing, and Treating ADHD at school. N Y. ; 53-78.
Seidman LJ.( 2006)Neuropsychological functioning Archive of SID in people with ADHD across the lifespan. Clin Psych Rev.; 26: 466–485.
Volkow, N. D., Ding, Y.S.,Wang, G.J., Logan, J.,Gatley, J.S.,Ashby,C., Lieberman J.H., Hitzemann, R. (1995) Is methyIphenidate like cocaine Studies on their pharmacokinetics And distribution in the human brain. Archives of General Psychiatry, 52, 456-463.
Wender PH. (1987).The hyperactive Child ,adolescent and adult. N Y: Univpress.; 23-48.
Zoefel B, Huster RJ, Herrmann CS.(2011). Neurofeedback training of the upper alpha frequency band in EEG improves cognitive performance. Neuroimage.;54(2):1427-31.