با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان،خوراسگان،ایران.

2 استادیار روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان،اصفهان،ایران.

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی راهبردهای پردازش حسی بر بهبود مهارت‌های عصب‌روان‌شناختی دانش‌آموزان پایه چهارم نارساخوان انجام گرفت.روش: روش پژوهش نیمه­آزمایشی و از طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. به این منظور از بین دانش‌آموزان نارسا خوان در شهر اصفهان در سال تحصیلی 96-1395 با استفاده از روش نمونه‌گیری چندمرحله­ای و با توجه به ملاک‌های ورود به پژوهش30 دانش‌آموز انتخاب و به طور تصادفی در گروه آزمایش(15­نفر) و گروه کنترل(15­نفر) گمارده شدند. برای جمع‌آوری داده­ها از مقیاس هوشی وکسلر کودکان ویرایش چهارم و مقیاس  عصب­روان­شناختی کانرز استفاده شد. داده‌های به دست آمده با روش آماری تحلیل کواریانس و با استفاده از نرم­افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین نمره‌های پیش‌آزمون و پس‌آزمون مهارت­های عصب­روان­شناختی معنی‌داری وجود دارد(05/0 P. نتیجه‌گیری:یافته‌ها نشان می‌دهد که راهبردهای پردازش حسی تأثیر مثبتی بر مهارت­های عصب­روان­شناختی  دانش­آموزان داشته و موجب بهبود عملکرد عصب‌روان‌شناختی در آنان شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Sensory Processing Strategies on Improving Neuropsychological skills in Dyslexic Primary School Students

نویسندگان [English]

  • abdolreza serkani 1
  • salar faramarzi 2

1 Graduate Student of Psychology, Islamic Azad University, Khorasgan Branch, Khorasgan, Iran

2 Assistant Professor of Psychology, Isfahan University, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Aim: The present study aims at investigating the effectiveness of sensory processing strategies on improving Neuropsychological skills in the dyslexic students in the fourth grade primary school. Methods: The research design is experimental and with pretest-posttest and control group. Accordingly, using the stratified random sampling method, from among dyslexic students of the fourth grade primary schools in Isfahan in 2016-2017, 30 students were selected regarding assigned inclusion criteria and then, and they were assigned randomly into experimental (15participants) and control(15 participants) groups. For data collection, the fourth edition of the Wechsler Intelligence Scale for children(WISC-IV) and Connors Neuropsychological Scale were used. The collected data were analyzed using ANCOVA and employing SPSS-21. Findings: Finding indicated that there is significant difference between the experimental and the control group in Neuropsychological skills in post-test stage (PConclusion: Therefore, it can be concluded that the effectiveness of sensory processing strategies is positively effective on dyslexic students’ Neuropsychological skills and this program causes the improvement in their Neuropsychological performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Neuropsychological
  • Reading Function
  • Sensory Processing Strategies
  • Dyslexic
  • students
اسدی گندمانی، رقیه؛ کاظمی، فرنگیس؛ پیشیاره، ابراهیم؛    هاشمی­آذر، ژانت و نسائیان، عباس. (1395). رابطه الگوهای پردازش حسی با کارکردهای اجرایی در دانش­‏آموزان با اختلال اوتیسم. روانشناسی افراد استثنایی. دوره ششم، شماره بیست و سوم، صص 48-27.
    بشرپور، سجاد؛ عیسی­زادگان، علی؛  و احمدیان، لیلا. (1391). بررسی رابطه نارسایی­های پردازش اطلاعات حسی در کودکان مبتلا به ناتوانی­های یادگیری. مجله ناتوانی­های یادگیری. 2 (1): 25-42.
پوشنه، کامبیز؛ مهوش ورنوسفادرانی، عباس؛ پرهون، کمال و غفوری، مبینا. (1395). اثربخشی توان‌بخشی یکپارچگی حسی- حرکتی بر بهبود علائم کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری غیرکلامی. ناتوانی های یادگیری. دوره ششم، شماره دوم، صص 69-52.
 
104
دهقان ، نجمه ؛ فرامرزی ،سالار ؛ نادی ، محمدعلی ؛ عارفی ، مژگان (1396). اثربخشی بسته آموزشی بازی­های شناختی بر عملکرد مهارت­های عصب روانشناختی دانش­آموزان نارسا خوان . فصلنامه عصب روانشناسی ، 3 (9) ، 86 – 67.
ساداتی فیروزآبادی سمیه، عباسی شهال.(1395). اثربخشی درمان یکپارچگی حسی ـ حرکتی بر مهارت­های حرکتی در دانش­آموزان با کم­توانی یادگیری. رفتار حرکتی. دوره هشتم، شماره بیست و ششم، صص 118-105.
سیف نراقی، مریم، نادری عزت‌الله.(1391). نارسایی‌ها‌ی ویژه در‌یادگیری. تهران: انتشارات مکیال.
شیرازی، محمود؛ دانایی، مینا و فردین، محمدعلی.(1395). تاثیر آموزش تمرین­های تقویت پردازش شنیداری بر توانایی خواندن دانش­آموزان نارساخوان. مجله ناتوانی­های یادگیری، دوره6، شماره 2، صص 114-100.
کریمی جوزستانی، لیلا؛ قمرانی، امیر؛ یارمحمدیان، احمد.(1396). اثربخشی آموزش مبتنی بر اثر پیگمالیون به معلمان بر خودپنداره تحصیلی و رضایت از مدرسه دانش­آموزان دارای اختلال یادگیری املا. شماره 52، صص 268-251.
کریمی جوزستانی، لیلا؛ یارمحمدیان، احمد و ملک‌پور، مختار.(1394). اثربخشی آموزش مردر بر بهبود عملکرد تحصیلی کودکان با اختلال یادگیری املا. مجله دانشگاهی یادگیری الکترونیکی مدیا. شماره سوم، پیاپی بیست و دوم.
کریمی جوزستانی، لیلا؛ یارمحمدیان، احمد و ملک‌پور، مختار.(1394). اثربخشی آموزش مردر بر بهبود عملکرد تحصیلی و مهارت‌های عصب روان‌شناختی کودکان با اختلال یادگیری املا. پایان­نامه کارشناسی ارشد روان­شناسی کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان.
مرادی سپیده.(1394). ماهیت و طبقه­بندی اختلالات خواندن(نقدی بر پیشنهادات DSM-5  برای این اختلال)، تعلیم و تربیت استثنایی، سال چهاردهم، شماره3، صص 75-59.
مومنی شهرکی ، فرزانه؛ ملک  پور، مختار ؛عابدی، احمد؛ فرامرزی ،سالار (1397).مقایسه اثربخشی مداخلات عصب روانشناختی و روش دیویس بر عملکرد خواندن دانش­آموزان نارسا خوان. فصلنامه عصب روانشناسی ، 4(12) ، 174- 153
میرمهدی، سیدرضا؛ علیزاده، حمید و سیف نراقی، مریم.(1388). تاثیر آموزش کارکردهای اجرایی بر عملکرد ریاضیات و خواندن دانش­آموزان دبستانی با ناتوانی­های یادگیری ویژه، پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 1، 21-1.
نسائیان، عباس؛ کاظمی، فرنگیس؛ پیشیاره، ابراهیم؛ هاشمی‌آذر، ژانت؛ فرخی، نورعلی. (1393). بررسی رابطه الگوهای پردازش حسی با کارکردهای اجرایی کودکان با اختلال طیف درخودمانده برای تدوین الگوی مداخله بهنگام. پایان‌نامه دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی. دانشکده روان­شناسی و علوم تربیتی.  Buic-Belciu, C, Popovici, D. V.(2014). Being twic exceptional: gifted students with learning disabilities. Procedia – Socail and Behavioral Science 127, 519-523.
Denton, M., Wugg, M., & Fletcher, J. (2003). The relationship between phonological awareness and the development of orthographic representations. HJournal of Reading and Writing, 15(4), 295-316.
Dunn, W. (1997). The Impact of Sensory Processing Abilities on the Daily Lives of Young Children and Their Families: A Conceptual Model. Infants & Young Children, 9(4), 23-35.
Dunn, W. (2001). The sensations of everyday life: Empirical, theoretical, and pragmatic considerations. American Journal of Occupational Therapy, 55(6), 608-620.
Dunn, W. (2007). Supporting children to participate successfully in everyday life by using sensory processing knowledge. Infants & Young Children, 20(2), 84-101.
Geary, D. C. (2010). Mathematical disabilities: Reflections on cognitive, neuropsychological, and genetic components. Learning and Individual Differences, 20(2), 130-133.
Hartley DEH, Hill PR, Moore DR. The auditory basis of language impairments: Temporal processing versus processing efficiiency hypotheses. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology 2013; 67(1): 137-42.
   Locascio,G., Mahone, E.M., Eason, S.H., & Cutting, L.E. (2010). Executive dysfunction among children with reading comprehension deficits. Journal of Learning Disability, 1-14.
McCloskey, G., Perkins, L. & Divner, B. (2009). Assessment and Intervention for Executive Function Difficulties. New York: Routledge Press.
Minna RKT.(2009). Auditory-Visual Matching and Language-Based Learning Disorders: Two Studies of Specific Language Impairment and Developmental Dyslexia. International Journal of Education 2009; 1(1): E8.
Murphy, C. F. B., & Schochat, E (2009). How auditory temporal processing deficits related dyslexia. Brazilian Journal of Medical and Biological Research, 42, 647 – 654.
Sadeghi, A., Rabiei, M. & Abedi, M. R. (2011). Validation and Reliability of the Wechsler Intelligence Scale for Children- IV. Developmental Pscychology, 7(28), 377-386. (Persian).
 Wilson, B.A.(2009). Memory rehabilitation: Intergrating theory and practice. New York: The Guilford press.