با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی،دانشگاه اصفهان، اصفهان ، ایران.

2 دانشیار روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی،دانشگاه اصفهان، اصفهان ، ایران.

چکیده

مقدمه:پژوهش با هدف بررسی تأثیر بسته مداخلات بهنگام عصب–روانشناختی بر عملکرد  حرکتی کودکان با تاخیر رشدی انجام گرفت.روش : روش پژوهش نیمه آزمایشی و از طرح پیش­آزمون - پس­آزمون و پیگیری با گروه کنترل استفاده شد. به این منظور با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند و با توجه به ملاک­های ورود به پژوهش از بین کودکان 4 تا 6 ساله با تأخیر رشدی شهر تبریز که در سال تحصیلی 97-1396 در مهدکودک­ها و مراکز پیش­دبستانی مشغول به تحصیل بودند تعداد 30 کودک انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده و در پژوهش شرکت داده شدند. برای جمع­آوری اطلاعات ازآزمون غربالگری رشدی DENVER-II که روایی و پایایی آن تأیید شده است، استفاده گردید. داده­های به دست آمده  با آزمون تحلیل واریانس اندازه­گیری مکرر و با استفاده از نرم­افزار آماری SPSS-22 تحلیل شدند. یافته­ ها: نتایج به دست آمده در متغیرهای حرکتی ظریف و درشت نشان داد که بین عملکرد آزمودنی­ های گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس­ آزمون و پیگیری تفاوت معنی­ داری وجود دارد       (05/0 > P). نتیجه­ گیری: بنابراین می­ توان نتیجه گرفت که بسته مداخلات بهنگام عصب – روانشناختی منجر به افزایش عمکرد حرکتی ظریف و درشت در کودکان تاخیر رشدی شده است و از این بسته می توان در توانبخشی و بهبود مهارت­ های حرکتی کودکان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Neuropsychological Early Interventions Package on Motor Performance of Children with Developmental Delay

نویسندگان [English]

  • mohammad hosseinali zade 1
  • salar faramarzi 2
  • ahmad abedi 2

1 Ph.D student in Psychology and Education of Children with Special Needs, Isfahan University, Isfahan, Iran.

2 Associate Professor of Psychology and Education of Children with Special Needs, Isfahan University, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Aim : The aim of the present study was to Effectiveness of Neuropsychological Early Interventions Package on Fine and Gross Motor Performance of Children with Developmental Delay. The research method was a pretest-posttest quasi-experimental design with follow-up and control group. The research population consisted of 4-6 year-old children with developmental delay who were under training in kindergartens and preschool centers in Tabriz. The multistage random sampling method was employed in such a way that three regions were selected randomly and from each of them, three kindergartens and pre-school centers were randomly selected. The Developmental screening test (Denver-II) was administered on children for screening, and the number of 30 students with development Motor (Fine and Gross)delays and enjoyed inclusion criteria were randomly selected and divided into two experimental and control groups Afterwards a 16-session neuropsychological intervention program was performed on the experimental group and the control group did not receive any intervention. Data were analyzed by the repeated measures ANOVA using SPSS- 22. Findings: The results indicated that there was a significant difference between the subjects in the experimental group and control group in terms of Fine and Gross performance in post-test and follow up stages (P Conclusion: As a result, it can be concluded that a neuropsychological interventions package has led to an increase in Fine and Gross Motor performance in children with developmental delays.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • neuropsychological early interventions
  • developmental delay
  • Motor performance
احمدی، س.، همتی علمدارلو، ق.، شجاعی، س. (1396). اثربخشی مداخله درمان رشدی عصبی بر مهارت­های حرکتی و فعالیت­های زندگی روزمره کودکان پیش­دبستانی با نشانگان داون، فصلنامه مددکاری اجتماعی، 5(4)، 48-40.
اصغری نکاح، س. م.(1386). ضرورت و جایگاه مداخله زودهنگام و آموزش پیش­دبستانی برای کودکان دارای نیازهای ویژه، نشریه تعلیم و تربیت استثنایی، 74، 11-3.
بهادری خسروشاهی، ج. (1396). بررسی تاثیر تمرین­های ادراکی – حرکتی بر مهارت­های حرکتی درشت و ظریف دانش­آموزان ایتدایی مبتلا به فلج مغزی، فصلنامه علمی - پژوهشی عصب روانشناختی، 3(2)، 40-25.
پسند، فاطمه؛ خلجی، حسن؛ کاظم نژاد، انوشیروان و عرب عامری، الهه.(1387). اعتباریابی، رواسازی و هنجاریابی حرکات درشت و ظریف آزمون دنور 2 در کودکان 6-3 ساله شهرستان شیراز، حرکت (نشریه علمی-پژوهشی دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تهران)، 38(1)، 47-28.
جعفری، س.ع.، رضائیان، ا.، غائبی، ا.، بیرقی طوسی، م.، مظلوم، س. ر.، رضائی عسگریه، م. (1394). تاثیر برنامه تحریک تکاملی بر سن تکامل حرکت ظریف در کودکان 3-1 ساله مبتلا به سلیاک، فصلنامه مراقبت مبتنی بر شواهد، 5(16)، 90-77.
جهادیان سروستانی، ه. و شفیع­نیا، پ. (1390). اعتباریابی، رواسازی و هنجاریابی حرکات درشت و ظریف آزمون دنورII در کودکان 6-3 ساله شهر اهواز، مجله رفتار حرکتی و روانشناسی ورزشی، شماره 9، 96-83.
خلجی، م.، عقدایی، م. و واعظ موسوی، س. ک. (1395). تاثیر تمرینات عملکردی بر تعداد واحدهای حرکتی مرحله افزایش و کاهش شتاب دستی به اشیا با اشکال و اندازه­های متفاوت در کودکان با سندرم داون شش ساله، رفتار حرکتی، 8(26)، 152-140.
رضاییان، ا.، نیک نزاد جلالی، آ. و مظلوم، س.ر. (1392). بررسی تاثیر بسته مراقبتی مبتنی بر شواهد بر تکامل مهارت­های حرکتی عمومی شیرخواران ساکن در شیرخوارگاه. فصلنامه مراقبت مبتنی بر شواهد، 3(8)، 80-69.
 دالوند، ح.، دهقان، ل.، شمس­الدینی، ع.، جغتایی، م. ت.، سازمند، ع.­ح. و فیضی، آ. (1387). هنجاریابی مقیاس رشدی – حرکتی پی­بادی (PDMS) در دانش­آموزان پایه اول ابتدایی شهر تهران، مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان 7(2)، 144-137.
دهقان، ن.، فرامرزی، س.، نادی، م.ع. و عارفی، م. (1396). بررسی اثربخشی بسته آموزشی بازی­های شناختی بر عملکرد مهارت­های عصب روانشناسی دانش­آموزان نارساخوان، فصلنامه علمی - پژوهشی عصب روانشناختی، 3(2)، 86-67.
سلبمانی، ف.، ساجدی، ف.، امیرعلی اکبری، ص. (1393). تاخیر تکاملی کودکان و عوامل مرتبط با آن، نشریه علمی پژوهشی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه شهید بهشتی، 24(85)، شماره 85، 70-61.
شاه­میوه اصفهانی، ا.، حیدری، ط.، عابدی، ا. و توکل­نیا، م.(1392). تاثیر بازی­های گروهی بر رشد مهارت­های روانی حرکتی پسران پیش­دبستانی کم­توان ذهنی. فصلنامه افراد استثنایی، 3(10)، 143-130.
عباسی کرقند، ز. و ابراهیم­پور، م. (1396). تاثیر آموزش مهارت­های ادراکی-حرکنی بر توانایی­های حرکتی ظریف کودکان اتیسم، تعلیم و تربیت استثنایی، 17(4)، 40-31.
 عبدالرحمن چاپاری، ش.، واعظ موسوی، س. م. ک. و کاشی، ع. (1396). مقایسه مداخله­های مربی محور و والدین محور بر رشد حرکتی کودکان با اختلال هماهنگی رشدی. رشد و یادگیری حرکتی – ورزشی، 9(4)، 238-223.
کوثریان، م.، وحیدشاهی، ک.، شفاعت، ع. ب.، عباسخانیان، ع.، عزیزی، س.، شاهرخ، ش. و اسدی، م. (1386). غربالگری اختلالات تکاملی کودکان مهدکودک­های شهر ساری در سال 1385). مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 59 (17)، 75-69.
مغیثی، ع. (1378). بررسی روند تکامل کودکان 0 تا 2 ساله شهر شیراز، رساله دکتری رشته بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز.
نظری، ا. و فرامرزی، س. (1396). تاثیر مداخلات بهنگام بازی محور بر رشد روانی-حرکتی کودکان با اختلال طیف اتیسم، رشد و یادگیری حرکتی-ورزشی، 9(2)، 318-303.
نوری، ف و افروز، غ. ع. (1389). اثرات آموزش اولیه تحولی خانواده محور، بر رشد حرکتی کودکان دارای نشانگان داون از تولد تا 24 ماهگی، مجله روانشناسی و علوم تربیتی، 38(4)، 26-7.
وامقی، ر.، امیرعلی اکبری، ص.، ساجدی، فی.، سجادی، ح.، علوی مجد، ح. و حاجی­قاسمعلی، س. (1394). مقایسه استرس و حمایت درک شده مادران کودکان 6 تا 18 ماهه با تاخیر تکاملی و تکامل طبیعی. مجله دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران (حیات)، 3 (21)، 87-74. ‏
یارمحمدیان، ا. و شفیعی علویجه، ف. (1391). اثربخشی درمان توانبخشی روانی-حرکتی بر بهبود مهارت­های روانی-حرکتی دانش­آموزان دبستانی عقب­مانده ذهنی آموزش­پذیر، پژوهش در علوم توانبخشی، 8(4)، 10-1.
Ameratunga, D., Johnston, L., & Burns, Y. (2004). Goal‐directed upper limb movements by children with and without DCD: a window into perceptuo–motor dysfunction?. Physiotherapy Research International, 9(1), 1-12.
Apache, R. G. (2005). Activity-based intervention in motor skill development. Perceptual and motor skills100(3_suppl), 1011-1020.
Baranek, G. T. (2002). Efficacy of sensory and motor interventions for children with autism. Journal of autism and developmental disorders32(5), 397-422.
Bryant, G. M., Davies, K. J., & Newcombe, R. G. (1976). Standardisation of the Denver developmental screening test for Cardiff children. Developmental Medicine & Child Neurology21(3), 353-364.
Chen, C. J., Li, I. C., & Chien, L. Y. (2003). Developmental status among 3 to 5-year-old preschool children in three kindergartens in the Peitou District of Taipei City. The journal of nursing research: JNR11(2), 73-81.
 Duimazlar, N., Ozturk, Ç., Ural, B., & Karaagaoglu, E. (1998). Turkish children's performance on Denver II: effect of sex and mother's education. Developmental Medicine & Child Neurology40(6), 411-416.
Frankenburg, W. K., Camp, B. W., Van Natta, P. A., Demersseman, J. A., & Voorhees, S. F. (1971). Reliability and stability of the Denver developmental screening test. Child Development, 1315-1325.
Guralnick, M. J. (1991). The next decade of research on the effectiveness of early intervention. Exceptional children58(2), 174-183.
Holloway, I., & Todres, L. (2003). The status of method: flexibility, consistency and coherence. Qualitative research, 3(3), 345-357.‏
King, N., & Horrocks, C. (2010). Interviews in qualitative research. Sage.‏
Letts, L., & Bosch, J. (2005). Measuring occupational performance in basic activities of daily living. Measuring occupational performance: Supporting best practice in occupational therapy.
Morton C. The effect of a group motor skills programme on the participation and movement ability of children with Developmental Coordination Disorder (Master's thesis, University College Dublin. School of Public Health, Physiotherapy and Population Science).
Nutbrown, C. (2011). Key concepts in early childhood education and care. Sage.
Oeda, R., (1978). “Standardization of the Denver developmental screening test on Tokyo children”. Dev. Med.Child . Neurol, Vol. 20.
Paterson, J., Iusitini, L., & Gao, W. (2011). Child developmental assessment at two-years of age: Data from the Pacific Islands Families Study. Pac. Health Dialog17, 51-63.
Payne, V. G., & Isaacs, L. D. (2017). Human motor development: A lifespan approach. Routledge.
Sajaniemi, N., Mäkelä, J., Salokorpi, T., Von Wendt, L., Hämäläinen, T., & Hakamies-Blomqvist, L. (2001). Cognitive performance and attachment patterns at four years of age in extremely low birth weight infants after early intervention. European Child & Adolescent Psychiatry10(2), 122-129.
Shelden, M L., & Rush, D. D. (2001). The ten myths about providing early intervention services in natural environments. Infants & Young Children14(1), 1-13.
 Torabi, F., Amir Ali Akbari, S., Amiri, S., Soleimani, F., & Alavi Majd, H. (2012). Correlation between high-risk pregnancy and developmental delay in children aged 4–60 months. Libyan Journal of Medicine7(1), 18811.
Soleimani F, Sajedi F, Akbari S. Developmental delay and related factors. Advances in Nursing & Midwifery. 2014;24(85):61-70.
Soleimani, F., Teymouri, R., & Biglarian, A. (2013). Predicting developmental disorder in infants using an artificial neural network. Acta Medica Iranica, 51(6), 347-352.
Webster, R. I., Majnemer, A., Platt, R. W., & Shevell, M. I. (2005). Motor function at school age in children with a preschool diagnosis of developmental language impairment. The Journal of Pediatrics146(1), 80-85.
WHO Multicentre Growth Reference Study Group, & de Onis, M. (2006). WHO Motor Development Study: windows of achievement for six gross motor development milestones. Acta Paediatrica95, 86-95