با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 . استادیار رفتارحرکتی، دانشگاه آزاداسلامی واحد گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران

2 استادیار رفتارحرکتی، پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: اختلال نقص توجه و بیش­فعالی به عنوان یکی از شایع­ترین اختلالات رشدی-عصب­شناختی در کودکان است. هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر مداخلات شناختی مغز بر کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به نقص توجه و بیش­فعالی است. روش: روش اجرای این تحقیق از نوع نیمه­تجربی و از لحاظ هدف کاربردی است که با استفاده از طرح پیش­آزمون-پس­آزمون همراه با گروه کنترل انجام شد. 30 کودک مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش­فعالی در این تحقیق شرکت کردند. در مرحله پیش­آزمون از تمام شرکت­کنندگان آزمون توجه انتخابی بوسله آزمون اثراستروپ در دوره بی­پاسخی روان­شناختی به عمل آمد.سپس شرکت­کنندگان به صورت تصادفی به دو گروه 15 نفره تجربی و کنترل تقسیم شدند. گروه تجربی به مدت 12 جلسه یک ساعته و در طی 4 هفته(هر هفته 3 جلسه) تحت مداخله تمرینات شناختی مغز قرار گرفت. در طی این مدت در گروه کنترل هیچ­گونه مداخله­ای صورت نگرفت. پس از پایان دوره مداخله، پس­آزمون گرفته شد. داده­ها با تحلیل کوواریانس و نرم­افزار SPSS نسخه 22 تجزیه و تحلیل شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد که مداخله شناختی مغز بر توجه انتخابی متمرکز(001/0P<) و تقسیم شده (002/0P<) تأثیر دارد. نتیجه ­گیری: در یک نتیجه­گیری کلی می­توان بیان کرد که ارائه مداخلات شناختی مغز می­تواند موجب بهبود کارکردهای اجرایی از قبیل توجه انتخابی متمرکز و توجه انتخابی تقسیم شده در کودکان مبتلا به نقص توجه و بیش ­فعالی گردد.
کلیدواژه­ها: مداخلات شناختی مغز، کارکردهای اجرایی، توجه انتخابی، اختلال نارسایی توجه/بیش­فعالی

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Efficacy of Brain Cognitive Rehabilitation Interventions on Executive Functions in Children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder

نویسندگان [English]

  • amir dana 1
  • Amir Shams 2

1 Assistance of Professor of Motor Behavior, Gonbad Kavoos Branch, Islamic Azad University, Gonbad Kavoos, Iran

2 Assistance of Professor of Motor Behavior, Sport Science Research Institute of Iran (SSRI), Tehran Iran

چکیده [English]

Aim: Attention deficit hyperactivity disorder is one of the most common neurodevelopmental disorders in children. The aim of this study was The Effect of Brain cognitive interventions on executive functions in children with attention deficit hyperactivity disorder.Method: The method of this research was semi-experimental and applied in terms of its purpose, which was done using a pre-test-post-test design with control group.30 children with attention deficit hyperactivity disorder participated in this study. At the pretest stage, Selected Attention Test was taken by Strop Effect on Psychological Refractory Period test. The participants were randomly divided into experimental and control groups of 15.The experimental group received Brain cognitive interventions for 12 sessions per hour and for 4 weeks (3 sessions per week).During this period, no intervention was performed in the control group. After the end of the intervention period, a post-test was taken. Data were analyzed by covariance analysis using SPSS_22 software. Results: The results showed that Brain cognitive interventions is affected by focused Selective Attention (P <0.001) and divided (P <0.002).Conclusion: In a general conclusion, it can be argued that presentation of Brain cognitive interventions could improve executive functions such as focused selective attention and divided selected attention in children with attention deficit hyperactivity disorder.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Brain cognitive interventions
  • executive functions
  • selected attention
  • attention deficit hyperactivity disorder
 البوغبیش، س؛ شتاب­بوشهری، س؛ دانشفر، ا؛  عابدان­زاده، ر. (1395). بررسی تسهیل و تداخل معنایی اثر استروپ بر دوره بی پاسخی روان‌شناختی. فصلنامه عصب­روانشناسی. 2(7)، 93-106.
صمدی، م؛ قمرانی، ا؛ فرامرزی، س. (1397). کاربردپذیری تئوری پاس(PASS) در پیش‌بینی عملکرد ریاضی دانش‌آموزان با اختلال یادگیری خاص. فصلنامه کودکان استثنایی. ۱۸ (۳)،۶۵-۷۶.
عیوضی، س؛ یزدان­بخش، ک؛ مرادی، آ. (1397). اثربخشی توانبخشی شناختی رایانه یار بر بهبود کارکرد اجرایی بازداری پاسخ در کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/بیش­فعالی. نشریه عصب روانشناسی. 4(3)، 9-22.
قائدی، غ.؛ خلیلی، م.؛ افشین، س.؛ رحمتی، ب.؛ کرمی، م. (1396). اثربخشی مداخله آموزشیِ شناختی کامپیوتری، در بهبود و ارتقاء حافظه،توجه و کارکردهای اجرایی در فرزندان جانبازان در حال تحصیل در دانشگاه شاهد. دو ماهنامه علمی - پژوهشی دانشور پزشکی،  ۲۵ (۱۳۱)، ۳۱-۴۴.
کاشی، ع؛ رفیعی، صالح؛ زرشکیان، میثاق. (1397). تأثیر تمرینات ادراکی حرکتی و بازی­های شناختی بر رشد شناختی کودکان کم­توان ذهنی. رشد و یادگیری حرکتی ورزشی. 10(4)، 485-504.
کمرزرین، ح؛ مردوخی، م؛ کریمی، ر. (1397). بررسی تاثیر توانبخشی شناختی بر ارتقاء توجه انتخابی و عملکردهای اجرایی دانش آموزان مبتلا به اختلال کاستی توجه و بیش فعالی مقطع ابتدایی شهرستان فراهان در سال تحصیلی ۹۶-۹۵. فصلنامه کودکان استثنایی. ۱۸ (۳)، ۷۷-۹۰.
میرمهدی، ر؛ پیروزنیا، ف. (1397). اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی بر سلامت عمومی و مهارت‌های حل‌مسئله اجتماعی مادران با فرزند مبتلا به اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی. مجله مطالعات ناتوانی. 8، 35-45.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5®). American Psychiatric Pub.
Barkley, R. A. (2013). Distinguishing sluggish cognitive tempo from ADHD in children and adolescents: executive functioning, impairment, and comorbidity. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology42(2), 161-173.
Chisholm, J. D., Hickey, C., Theeuwes, J., &Kingstone, A. (2010). Reduced attentional capture in action video game players. Attention, Perception, & Psychophysics72(3), 667-671.
 Conners, C. K. (1990). Manual for Conners' rating scales: Conners' teacher rating scales: Conners' parent rating scales. Multi-Health Systems.
Das J P, Naglieri J A. Individual differences in cognitive processes of planning: A personality variable? Psychological Record. 1995; (45): 355–372.
Dye M. G. W., Green C. S., Bavelier D. (2009). The development of attention skills in action video game players. Neuropsychologia 47, 1780–1789.
Gapin, J. I. (2009). Associations among physical activity, ADHD symptoms, and executive function in children with ADHD. The University of North Carolina. At Greensboro.
Huang, B. M., Yu, C. H., & Li, Z. R. (2012). Clinical observation on acupuncture intervention for children with attention deficit hyperactivity disorder. Journal of Acupuncture and Tuna Science10(5), 300-304.
Munro, B. A., Weyandt, L. L., Marraccini, M. E., & Oster, D. R. (2017). The relationship between nonmedical use of prescription stimulants, executive functioning and academic outcomes. Addictive behaviors65, 250-257.
Oei, A. C., & Patterson, M. D. (2014). Playing a puzzle video game with changing requirements improves executive functions. Computers in Human Behavior, 37, 216-228.
Puhan G, Das JP A NJ. Separating planning and attention: evidential and consequential validity. Canadian Journal of School Psychology. 2005; 20 (1-2). 75-83.
Rappaport N, Coffey B. Psychopharmacology in the School Setting: Therapeutic Challenges in an Adolescent with Attention Deficit Hyperactivity Disorder, Possible Bipolar Disorder, and Other Comorbidity. Journal of child and adolescent psychopharmacology. 2004; 14 (1): 3-7.
Robinson, J., Landreth, G., & Packman, J. (2007). Fifth-grade students as emotional helpers with kindergartners: Using play therapy procedures and skills. International Journal of Play Therapy16(1), 20.
Rodda, J., Dannhauser, T., Cutinha, D. J., Shergill, S. S., & Walker, Z. (2011). Subjective cognitive impairment: functional MRI during a divided attention task. European psychiatry26(7), 457-462.
Roebers CM. (2017). Executive function and metacognition: Towards a unifying framework of cognitive self-regulation. Developmental review. 45: 31-51.
Rueda, M. R., Posner, M. I., &Rothbart, M. K. (2005). The development of executive attention: Contributions to the emergence of self-regulation. Developmental neuropsychology, 28(2), 573-594.
Salthouse TA, Atkinson TM, Berish DE. Executive functioning as a potential mediator of age-related cognitive decline in normal adults. Journal of Experimental Psychology. 2003; 132(4):566-94
Shahaeian A, Shahim S, Bashash H, Yousefi F. Normalization, factor analysis, and reliability of short form of Conners' Parent Rating Scale for 6 to 11 years old children in Shiraz city. Cognitive Study. 2007; 3(3):97-120.
Van de Ven, R. M., Murre, J. M., Veltman, D. J., &Schmand, B. A. (2016). Computer-based cognitive training for executive functions after stroke: a systematic review. Frontiers in human neuroscience10, 150.
Weinberg, R., & Gould, D. (2014). Foundations of Sport and Exercise Psychology, 6E: Human Kinetics.