با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکتری تکنولوژی آموزشی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 کارشناس ارشد علوم‌تربیتی گرایش پیش‌دبستانی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش مطالعه اثربخشی توانبخشی شناختی مغز بر سرعت پردازش اطلاعات و دوره بی­پاسخی روانشناختی در کودکان با اختلال یادگیری خاص است. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه­ تجربی است که با طرح           پیش ­آزمون ._ پس­آزمون همراه با گروه گواه انجام شد. 24 نفر از کودکان مبتلاء به اختلال یادگیری خاص شهرستان اهواز در این تحقیق شرکت کردند. پس از انجام مرحله پیش­آزمون (ثبت نمرات، سرعت پردازش اطلاعات و دوره بی­پاسخی روانشناختی)، شرکت­کنندگان به صورت تصادفی در دو گروه تجربی و کنترل قرار گرفتند. گروه تجربی به مدت 8 جلسه و در طی 4 هفته تحت مداخله تمرینات شناختی مغز قرار گرفت. پس از اتمام جلسات مداخله، یک بار دیگر آزمون سرعت عکس­العمل و دوره بی­پاسخی روانشناختی از شرکت­کنندگان دو گروه به عمل آمد. تحلیل داده­ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس انجام شد و در سطح معناداری 05/0 >p تجزیه و تحلیل شدند. یافته ­ها: نتایج نشان داد که در مقیاس سرعت پردازش اطلاعات (010/=p) و نیز دوره بی­پاسخی روانشناختی (001=p) بین گروه­های تجربی و کنترل تفاوت معنادار وجود دارد و عملکرد گروه تجربی بهتر از گروه کنترل است. نتیجه­ گیری: به طور کلی می­توان گفت که مداخله هشت جلسه­ ای رویکرد توانبخشی شناختی مغز بر سرعت پردازش اطلاعات و دوره بی­پاسخی روانشناختی در کودکان با اختلال یادگیری خاص تأثیر مثبت دارد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Brain Cognitive Rehabilitation on Information Processing Speed and psychological refractory period in Children with Specific Learning Disorders

نویسندگان [English]

  • Hoseyn Akbarifar 1
  • Ahmad Ahmadi 2
  • Rohallah Fathabadi 1
  • Hamed Salehi 3

1 PhD Student of Psychology of Exceptional Child, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

2 PhD Student in Educational Technology, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

3 M.A of Educational Science in Preschool, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Effectiveness of Brain Cognitive Rehabilitation on Information Processing Speed (IPS) and psychological refractory period (PRP) in Children with Specific Learning Disorders. Method: This study is a semi-experimental research with pre-test and post-test design with control group. 24 children with specific learning disorder in Ahwaz city participated in this study. Participants were randomly divided into experimental and control groups after the pre-test phase (recording scores of IPS and PRP). The experimental group underwent brain cognitive training for 8 sessions in 4 weeks. After the intervention sessions, were performed the IPS and PRP test. Data analysis was performed using a covariance analysis test, at a significant level of p Results: The results showed that there is a significant difference between the experimental and control groups in the IPS (p = 0.010) and PRP (p = 0.001) and the experimental group performs better than the control group. Conclusion: Overall, it can be concluded that the intervention of eight sessions of brain cognitive rehabilitation approach has a positive effect on IPS and PRP in children with specific learning disorder.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Brain Rehabilitation
  • Information Processing Speed
  • psychological refractory period
  • Specific Learning Disorders
اکبری، ح؛ شریفی درآمدی، پ؛ رحیم­زاده، ح؛ پزشک، ش. (1398). اثربخشی مداخله بازی­های فعال بر حافظه کاری دانش­آموزان با اختلال خواندن. نشریه عصب­روانشناسی، 5(16)، 149-162.
آرایاپوران، س؛ گرجی چالسپاری، م. (1398). اثربخشی بازی‌درمانی فیلیالی بر سواد هیجانی کودکان دارای اختلال یادگیری خاص. نشریه ناتوانی­های یادگیری، 9(32)، 7-31.
البوغبیش، س؛ شتاب­بوشهری، س؛ دانشفر، ا؛ عابدان­زاده، ر. (1395). بررسی تسهیل و تداخل معنایی اثر استروپ بر دوره بی‌پاسخی روان‌شناختی. نشریه عصب­روانشناسی، 2(7)، 93-106.
جوانمرد، غ و اسدالهی­فام، ش. (1396). مقایسه کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری ریاضیات با کودکان دارای ناتوانی خواندن، نوشتن و عادی. نشریه عصب­روانشناسی، 3(10)، 50-39.
دلبری، م؛ محمدزاده، ح؛ دلبری، محمود. (1388). تأثیر بازی رایانه­ای بر بهره هوشی، زمان واکنش و زمان حرکت نوجوانان نوجوانان. رشد و یادگیری حرکتی-ورزشی، 1(1)، 135-145.
فتحی آشتیانی، م؛ اخوان تفتی، م؛ خادمی، ملوک. (1395). اثر‌بخشی آموزش شناختی بر سرعت پردازش و حافظه کاری کودکان مبتلا به ناتوانی‏های یادگیری. روانشناسی تربیتی، 12(3)، 125-141.
قمرانی، ا؛ صمدی، م. (1396). فرآیندهای شناختی در کودکان با نیازهای خاص: معرفی و کاربرد تئوری عصب روانشناختیPASS. تعلیم و تربیت استثنایی، ۱ (۱۴۴)،۴۱-۵۱
یارمحمدیان، ا؛ قمرانی، ا؛ سیفی، ز؛ ارفع، مریم. (1394). اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی بر حافظه، عملکرد خواندن و سرعت پردازش اطلاعات دانش‌آموزان نارساخوان. ناتوانی­های یادگیری، 4(4)،101-117.
American Psychiatric Association. (2014). DSM-5: manual diagnóstico e estatístico de transtornos mentais, Porto Alegre: Artmed.
Avisar A. (2011). Which behavioral and personality characteristics are associated with difficulties in selective attention? Journal of attention disorders. 15(5), 357-67.
Bergendal, G., Fredrikson, S., & Almkvist, O. (2007). Selective decline in information processing in subgroups of multiple sclerosis: an 8-year longitudinal study. European neurology, 57(4), 193-202.
Brooks, B. L. (2010). Seeing the forest for the trees: Prevalence of low scores on the Wechsler Intelligence Scale for Children, (WISC-IV). Psychological Assessment, 22(3), 650.
Chisholm, J. D., Hickey, C., Theeuwes, J., & Kingstone, A. (2010). Reduced attentional capture in action video game players. Attention, Perception, & Psychophysics, 72(3), 667-671.
Covey, T. J., Zivadinov, R., Shucard, J. L., & Shucard, D. W. (2011). Information processing speed, neural efficiency, and working memory performance in multiple sclerosis: differential relationships with structural magnetic resonance imaging. Journal of clinical and experimental neuropsychology, 33(10), 1129-1145.
Fisher, M., Loewy, R., Hardy, K., Schlosser, D., & Vinogradov, S. (2013). Cognitive interventions targeting brain plasticity in the prodromal and early phases of schizophrenia. Annual review of clinical psychology, 9, 435-463.
Golden, Z. L., & Golden, C. J. (2002). Patterns of performance on the Stroop Color and Word Test in children with learning, attentional, and psychiatric disabilities. Psychology in the Schools, 39(5), 489-495.
Hadian, M. R., & Olyaie, G. (2008). Effect of cognitive task (dual task) on postural control in patients with chronic ankle sprain. Journal of Modern Rehabilitation, 2(2), 48-56.
Heber, E., Ebert, D. D., Lehr, D., Cuijpers, P., Berking, M., Nobis, S., & Riper, H. (2017). The benefit of web-and computer-based interventions for stress: a systematic review and meta-analysis. Journal of medical Internet research, 19(2), e32.
Kesler, S. R., Lacayo, N. J., & Jo, B. (2011). A pilot study of an online cognitive rehabilitation program for executive function skills in children with cancer-related brain injury. Brain Injury, 25(1), 101-112.
Klapp, S. T., Maslovat, D., & Jagacinski, R. J. (2019). The bottleneck of the psychological refractory period effect involves timing of response initiation rather than response selection. Psychonomic bulletin & review, 26(1), 29-47.
Loosli, S. V., Buschkuehl, M., Perrig, W. J., & Jaeggi, S. M. (2012). Working memory training improves reading processes in typically developing children. Child Neuropsychology, 18(1), 62-78.
Nilipour, R., Karimi, G., Ghoreishi, S. (2015). Predictors of Quality of Speech and Slow Information Processing in Persian Children with Special Language Impairment (SLI). JOEC. 15 (2), 67-78.
Papanastasiou, F. (2017) Executive Functions and their role in Learning Disabilities. Journal of Psychology Brain Study, 1(3), 1-7.
Rindermann, H., & Neubauer, A. C. (2004). Processing speed, intelligence, creativity, and school performance: Testing of causal hypotheses using structural equation models. Intelligence, 32(6), 573-589.
Rueda, M. R., Posner, M. I., & Rothbart, M. K. (2005). The development of executive attention: Contributions to the emergence of self-regulation. Developmental neuropsychology, 28(2), 573-594.
Saif A. A. & Mesrabady, J. (2003). The effectiveness of learning strategies on reading Speed, retention and understanding of different texts. Journal of Education, 19 (74), 54- 37.
Shiran, A., & Breznitz, Z. (2011). The effect of cognitive training on recall range and speed of information processing in the working memory of dyslexic and skilled readers. Journal of Neurolinguistics, 24(5), 524-537.
Sohlberg, M. M., & Mateer, C. A. (2017). Cognitive rehabilitation: An integrative neuropsychological approach. Guilford Publications.
Strobach, T., Schütz, A., & Schubert, T. (2015). On the importance of Task 1 and error performance measures in PRP dual-task studies. Frontiers in psychology, 6, 403.
Zaremba, D., Kalthoff, I. S., Förster, K., Redlich, R., Grotegerd, D., Leehr, E. J. ... & Böhnlein, J. (2019). The effects of processing speed on memory impairment in patients with major depressive disorder. Progress in Neuro-Psychopharmacology and Biological Psychiatry, 92, 494-500.