با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار روانشناسی کودکان با نیازهای خاص، موسسه آموزش عالی دانش‌پژوهان پیشرو، اصفهان، ایران.

2 کارشناس ارشد روانسنجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران. ایران.

چکیده

مقدمه: اختلال خواندن یکی از انواع رایج اختلال یادگیری است که به نقص در اکتساب مهارت­ های خواندن اشاره دارد. هدف این تحقیق بررسی اثربخشی رویکرد فراشناختی جاگر بر مهارت­ های عصب روانشناختی  دانش­ آموزان با اختلال یادگیری خواندن بود. روش: این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل انجام شد. به این منظور از بین دانش­ آموزان نارساخوان در شهر اصفهان در سال تحصیلی 97-98 با استفاده از روش نمونه­ گیری چند مرحله­ ای و با توجه به ملاک­ های ورود به پژوهش 30 دانش­ آموز انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش(15 نفر) و کنترل( 15 نفر) گمارده شدند. برای جمع­ آوری داده­ ها از مقیاس هوشی وکسلر کودکان ویرایش چهارم و آزمون عصب روانشناختی کانرز استفاده شد. داده­ ها به روش تحلیل کواریانس با استفاده از spss-23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته­ ها: تحلیل داده­ ها نشان داد که آموزش روش فراشناختی جاگر بر بهبود عملکرد عصب روانشناختی دانش­ آموزان نارساخوان موثر است(p<0/01). روش آموزشی فراشناختی جاگر می­ تواند رویکرد درمانی موثری در جهت بهبود مهارت­ های عصب روانشناختی دانش­ آموزان نارساخوان که پیش نیاز خواندن است، باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Training of Jager's knowledge and Metacognitive Skill Program on Improving Neuropsychological skills in Students with Dyslexia

نویسندگان [English]

  • mohammad reza moradi 1
  • Seyed mehran mirbod 2

1 Assistant professor of psychology, Daneshpajoohan Pishro institute of Higher Education, Isfahan. Iran.

2 M. A. in Psychometric, university of Allameh Tabatabaei,Tehran, Iran.

چکیده [English]

Aim: one type of learning disorder is Dyslexia which refers to the defect in the acquisition of a person's reading skills. The purpose of this study was to investigate the effectiveness of training of jager's knowledge and metacognitive skill program on Improving Neuropsychological skills in Students with Dyslexia. Method: this semi experimental study carried out with pre-test post-test design with control group. Accordingly, using the stratified random sampling method, from among dyslexic students of the fourth grade primary schools in Isfahan in 2018-2019, 30 students were selected regarding assigned inclusion criteria and then, and they were assigned randomly into experimental (15participants) and control(15 participants) groups. For data collection, the fourth edition of the Wechsler Intelligence Scale for children (WISC-IV) and Connors Neuropsychological Scale were used. Data were analyzed using MANCONA and using SPSS software version 23. Findings: Data analysis showed that training of jager's knowledge and metacognitive skill program is effective in improving neuropsychological performance of dyslexic students (p<0.01).Conclusion: training of jager's knowledge and metacognitive skill program can be an effective therapeutic approach to improve the neuropsychological skills of dyslexic students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • reading learning disability
  • Neuropsychological
  • metacognition
  • Jager's program
دهقانی، ی؛ افشین، س؛ کیخسروانی؛ م. (1395). تاثیر درمان عصب روانشناختی بر کنش­های اجرایی و عملکرد درسی دانش­آموزان مبتلا به حساب نارسایی، فصلنامه سلامت روانی کودک، 3(4)، 27-14.
 
26
زارع نژاد، س؛ سلطانی، س؛ کارشکی، ح(1398). اثربخشی راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر حافظه کاری و بازداری پاسخ دانش­آموزان نارساخوان. فصلنامه عصب روانشناسی، سال پنجم، شماره3، 130-109.
شرفی، م؛ داودی، م. (1397). اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناخت بر خودراهبری یادگیری و پیشرفت تحصیلی ریاضی و ادبیات فارسی دانش­آموزان مقطع متوسطه اول شهرستان شوش. فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 9(4)، 170-147.
صادقی، ف؛ فتحی­آذر، الف؛ میرنسب، م؛ واحدی، ش. ( 1397). اثربخشی تلفیقی راهبردهای خودنظارتی و سکوسازی فزاشناختی بر درک مطلب و انگیزش خواندن دانش­آموزان پایه­ی چهارم ابندایی. نشریه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 11(5)، 100-91.
طریقی­حسینی، ح؛ شهنی­ییلاق، م؛ حاجی­یخچالی، ع؛ عالیپور، س.(1398). اثربخشی برنامه توانمندسازی مبتنی بر کارکردهای اجرایی خودتنظیمی بر عملکرد خواندن دانش­آموزان نارساخوان دوره ابتدایی. سال پنجم، شماره2، 42-25.
عابدی، م؛ صادقی، الف و ربیعی، م.(1386). رواسازی و اعتباریابی چهارمین ویرایش مقیاس هوش وکسلر کودکان. مجله روانشناسی تحولی. 7(28): 377-386.
غباری­بناب،ب؛ راقبیان، ر(1387). تاثیر آموزش دو راهبرد فراشناختی SQP4R و خود نظارتی، بر درک مطلب خواندن دانش­آموزان پسر پایه دوم راهنمایی. مجله روانشناسی و علوم تربیتی. 38(4)، 78-67.
قدم­پور، ع؛ خلیلی، ز؛ رضاییان، م( 1397). تاثیر آموزش بسته فراشناختی( تفکر انتقادی، حل مساله و فراشناخت) بر انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان پسر دوره دوم متوسطه. نشریه آموزش و ارزشیابی، سال یازدهم، شماره 42، 90-71.
نریمانی، م؛ جلالی­نژاد، ر؛ شعرباف­زاده؛ ع؛ اژدری، ز( 1393). اثزبخشی آموزش برنامه دانش و مهارت فراشناخت جاگر بر عملکرد خواندن دانش­آموزان با ناتوانی یادگیری خواندن. مجله ناتوانی­های یادگیری. 4 (2)، 120-100.
Altani, A., Protopapas, A., & Georgiou, G. K. (2017). The contribution of executive functions to naming digits, objects, and words. Reading and Writing, 30(1), 121-141.
American Psychiatric Association. (2013).Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: DSM-5, (5th ed). Arlington: American Psychiatric.
 Aravena, S., Tijms, J., Snellings, P. & Molen, M. (2016). "Predicting responsiveness to intervention in dyslexia using dynamic assessment". Learning and Indivitnal, 49, 209-215.
Arbel, Y., McCarty, K. N., Goldman, M., Donchin, E., & Brumback, T. (2018). Developmental changes in the feedback related negativity from 8 to 14 years. International Journal of Psychophysiology, 132, 331-337.
Bavelier, D., Green, C. & Seidenberg, M.S. (2013). "Cognitive development: Gaming your way out of dyslexia"? Current biology, 33, 282-283.
Biotteau, M., Peran, P., Vayssiere, N., Tallet, J., Albearet, J. & Chaix, Y. (2016). "Neural changes associated to procedural learning and automatization process in developmental coordination disorder and/or developmental dyslexia". European Journal of paediatric neurology,1-14.
Bogdanowicz, K., Lockiewicz, M., Bogdaniwicz, M. & Pachalska, M. (2014). "Characteristics of cognitive deficits and writing skills of polish adults with developmental dyslexia". International Journal of psychophysiology, 93, 78-83.
Brooks, A. D., Berninger, V. W., Abbott, R. D. (2011). Letter naming and letter writing reversals in children with dyslexia: Momentary inefficiency in the phonological and orthographic loops of working memory. Developmental Neuropsychology, 36(7), 847-868.
Cubukcu. F.T.(2009).Meta cognition in the classroom. Journal of educational Research in Science Teaching,36(7).559-568.
Charoo, S. G., Jimit, S., Patel, D., Pratik, J., Vyas, H. N., Barot, M. J., & Divyang, H. S. (2011). Dyslexia: The developmental reading disorder. International Pharmaceutical Science.
Christo, C., Davis, J. M., & Brock, S. E. (2009). Identifying, assessing, and treating dyslexia at school. Springer Science & Business Media.
Cortiella, C. and S.H. Horowitz. (2014). The state of learning disabilities: Facts, trends and emerging issues. New York: National Center for Learning Disabilities.
Debska, A., luniewska, M., Chyl, K., Banaszkiewicz, A., Zelechowska, A., Wypych, M. & et al. (2016). "Neural basis of phonological awareness in beginning readers with familial risk of dyslexia-Results from shallow or the graghy". Neuro Image, 13(3), 406-416.
Decker, M. M., Buggey, T., (2014). Using Video Self- and Peer Modeling to Facilitate Reading Fluency in Children with Learning Disabilities. Journal of Learning Disabilities, 47, 167–177.
Finn, E. S., Shen, X., Holahan, J. M., Scheinost, D., Lacadie, C., Papademetris, X., Shaywitz, S.E., Shaywitz, B.A. & Constable, R.T. (2014). Disruption of functional networks in dyslexia: a whole-brain, data-driven analysis of connectivity. Biological Psychiatry, 76, 397–404.
Gray, P. (2015). "Cognitive benefits of playing video Games". Available from: www.Alternativest to school.com.
International Dyslexia Association. (2008). Just the facts: Definition of dyslexia .Retrieved July 3, 2009, fromwww.interdys.org/ewebeditpro5/upload/Definition Fact Sheet, 10 - 80.
 Jager, B., Jansen, M., & Reezigt, G. (2005). The Development of Metacognition in Primary School Learning Environments. School Effectiveness and School Improvement, 16(2), 179-196.
Kolb, Alice Y& Kolb, David A(2009). Meta-cognitive aspects of experiential learning. Simulation & gaming, Vol 40,No 3,pp297-327.
Macmillan, J. (2004). Music and Dyslexia, piano professional, spring. Journal of Psychology, 4: 10-17.
Mannel, C., Mager, L., Wilcke, A., Boltze, J., Kirsten, H. & Friederici, A. (2015). Working-memory endophenotype and dyslexia-associated genetic variant predict dyslexia phenotype. Available from: www.elsevier.com
Moura, O., Simões, M. R., & Pereira, M. (2015). Executive functioning in children with developmental dyslexia. The Clinical Neuropsychologist, 28(1), 20-41.
Nittrouer, S. & Lowenstein, A. (2013). "Perceptual organization of speech signals by children with and without dyslexia". Research in developmental disabilities, 34, 2304-2325.
Norton, E.S., Black, J.M., Stanley, L.M., Tanaka, H., Gabrieli, J.D., Sawyer, C. & Hoeft, F. (2014). "Functional neuroanatomical evidence for the double-deficit hypothesis of developmental dyslexia". Journal of neuropsychologia, 61, 235-246.
 Panoura, A. & Philippou, G. (2007). The developmental change of young pupils, Meta cognitive ability in mathematics in relation to their cognitive abilities. Cognitive development, 22, 149-164.
Park, H. & Lombardino, L. (2013). "Relationships among cognitive deficits and component skills of reading in younger and older students with developmental dyslexia". Research in development disabilities, 34, 2946-2958.
Pervin,L..A.(2005).Personality, John Wiley and Sons,Inc.
Peterson, R. L. & Pennington, B. F. (2012). Developmental dyslexia. The Lancet, 379, 1997e2007.
Peyrin, C., Lallier, M., Demonet, J.F., Pernet, C., Baciu, M., Bas, J.F. & Valdios, N. (2012). "Neural dissociation of phonological and visual attention span disorders in developmental dyslexia: FMRI evidence from two case reports". Brain & language, 120, 381-394.
Randal, S. (2006).  Learning   disabilities new research.  Nova  Science Publishers.
Rendall, A., Tarkar, A., Contreras-More, H., Loturco, J. & Fitch, H. (2015). "Dificits in learning and memory in mic with a mutation of the candidate dyslexia susceptibility gene dyx1c1". Brain & language,37, 104-114.
Sadocks, B. J. & Saddocks, V. A. (2007). Synopsis of Psychiatry (Behavioral Sciences clinical Psychiatry).9Th ed.
Sahari, S. H. & Johari, A. (2012). Improvising Reading Classes and Classroom Environment for Children with Reading Difficulties and Dyslexia Symptoms. Procardia - Social and Behavioral Sciences, 38, 100 – 107.
Shaywitz, S.E. & Shaywitz, B.A. (2006). "Dyslexia (specific reading disability)". Biological psychiatry, 57, 1301-1309.
Stenneken, P., Egetemeir, K., Korne, G., Muller, H., Schneider, W. & Finke. (2011). "Slow perceptual processing at the core of developmental dyslexia: a parameter-based assessment of visual attention". Neuropsychologia, 49, 3454-3465.
Wander, D .C. (1996). The effectiveness of modified SQ3R study strategies for studying content area texts in upper elementary school .A dissertation submitted to the faculty of the University of Miami in partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of education.
Westwood, P.(2004). Learning and learning difficulties: a handbook for teachers. Camberwell, Vic.: ACER Press.
Yang, X. & Meng, X. (2016). "Dissociation between exact and approximate addition in developmental dyslexia". Research in developmental disabilities, 56, 139-152.
Zapirain, B., Chimeno, Y., Saralegui, T., Ruanova, B. & Martinez, R. (2016). "Differences in effective connectivity between children with dyslexia, monocular vision and typically developing readers: ADTI study". Biomedical signal processing and control; 23:19-27.