با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی عمومی،دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی،دانشگاه سمنان،سمنان،ایران.

2 استادیار گروه روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی،دانشگاه سمنان،سمنان،ایران

3 دانشیار گروه روانشناسی بالینی،دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی،دانشگاه سمنان،سمنان،ایران .

چکیده

مقدمه: بی‌خوابی یک نگرانی عمده بهداشت عمومی و رایج‎ترین اختلال خواب محسوب می‎شود که درمان آن در راستای ارتقای بهزیستی و عملکرد فرد جایگاه ویژه‌ای دارد. یکی از روش‌های درمانی نوین در مداخلات خواب استفاده از تحریک مستقیم فراجمجمه‌ای است. پژوهش حاضر به منظور تعیین اثربخشی تحریک مستقیم فراجمجمه‌ای بر تاب‌آوری، توجه انتخابی، تمرکز و تلاشمندی در مبتلایان به بی‌خوابی صورت گرفت. روش: طرح پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی همراه با گروه کنترل با سنجش پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه سمنان در سال تحصیلی 99-1398 با تشخیص اختلال بی‌خوابی بود. 20 نفر به عنوان نمونه به صورت هدفمند انتخاب شده و در دو گروه کنترل و آزمایش با گمارش تصادفی قرار گرفتند. از دستگاه تحریک مستقیم فراجمجمه‌ای در جهت مداخله و از پرسشنامه‌های کیفیت خواب پیتزبورگ، تاب‌آوری کانر و دیویدسون و آزمون D2 برای سنجش متغیرها استفاده شد. گروه آزمایش طی 10 جلسه درمانی به مدت 10 دقیقه با ولتاژ 1 میلی‌آمپر تحت مداخله  قرار گرفت و گروه کنترل تحت مداخله شم قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد تحریک مستقیم فراجمجمه‌ای منجر به افزایش تاب‌آوری، توجه انتخابی و تمرکز و تلاشمندی و همچنین بهبود بی‌خوابی می‌شود. نتیجه گیری: یافته‌های پژوهش بیانگر آن بود که تحریک مستقیم فراجمجمه‌ای راهبردی مؤثر در افزایش تاب‌آوری، توجه انتخابی، تمرکز و تلاشمندی و بهبود سطح کیفیت خواب است و می‌توان از آن به عنوان روشی مؤثر بهره برد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Transcranial Direct Current Stimulation (tDCS) on Resilience, Selective Attention, Concentration and Effort in Patients with Insomnia

نویسندگان [English]

  • mohsen jorjani 1
  • parviz sabahi 2
  • mahmood najafi 3

1 Master of General Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.

2 Assistant Professor of Psychology, Clinical Department, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.

3 Associate Professor of Psychology, Clinical Department, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.

چکیده [English]

Introduction: Insomnia is a major public concern and the most common sleep problem, the treatment of which has a special place in promoting well-being and performance. One of the new therapies in sleep interventions is direct transcranial movement. The present study was conducted to determine the effectiveness of transcranial direct movement on resilience, selective attention, concentration and effort in patients with insomnia. Method: The research design was quasi-experimental with a control group with pre-test and post-test. The statistical population included all students of Semnan University in the academic year 2009-2010 with a diagnosis of insomnia. 20 people were purposefully selected as a sample and were divided into two groups of control and experiment with random assignment. The transcranial direct motion device is used for intervention and Pittsburgh Sleep Quality Questionnaire, Connor & Davidson Resilience and D2 test for measurements. The experimental group underwent intervention for 10 minutes for 10 minutes with a voltage of 1 mA and the control group underwent sham intervention. Results: The results of analysis of covariance show direct transcranial motion increase resilience, attention and focus and search, as well as improve insomnia. Conclusion: The research findings indicated that the direct movement of strategic transnationals in increasing resilience, selective attention, search and improving the level of sleep quality and can be used as a way to productivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Direct transcranial stimulation
  • resilience
  • selective attention
  • sleep
آزموده، ش. (1399). تأثیر تحریک جریان مستقیم فراجمجمه‌ای بر انعطاف‌پذیری شناختی و حافظه در بیماران مبتلا به صرع لوب گیجگاهی. مجله روان‌شناسی بالینی و شخصیت. 18(2)، 81-93.
خدابنده، ع؛ لطیفی، ز. (1399). تأثیر تحریک جریان مستقیم فراجمجمه‌ای با مداخله شناختی رفتاری بر ولع و تاب‌آوری داوطلبان ترک اعتیاد.مجله تحقیقات و سلامت. 10(3)، 175- 182.
سامانی، س؛ جوکار، ب؛ و صحراگرد، ن. (1386). تاب‌آوری، سلامت روان و رضایت از زندگی. مجله روانپزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران. 13 (3)، 290-295.
شاه محمدی کلیبر، م؛ بافنده، ح؛ یوسفی، ح؛ و رهبران، ر. (1398). اثربخشی تحریک مستقیم فراجمجمه‌ای بر بازداری پاسخ در بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری عملی. مجله علوم و اعصاب شفای خاتم.7(2)،1-12.
قنبری، م؛ چنگ، ف. (1394). رابطه بین تاب‌آوری و نشاط ذهنی با ستعداد اعتیاد دانشجویان. فصلنامه علمی اعتیادپژوهی. 9 (34)، 9-22.
کاکویی، ح؛ زارع، س؛ اخلاقی، ع؛ و پناهی، د. (1389). بررسی کیفیت خواب رانندگان حرفه‌ای در پایانه‌های بین شهری (مورد مطالعه شهر تهران). فصلنامه مطالعات مدیریت ترافیک. 5 (16)، 1-10.
معزی، س؛ قوشونی، م؛ امیری، م. (1400). اثربخشی تحریک مستقیم فراجمجمه‌ای بر افزایش توجه مرتبط با رویداد اولیه. مجله روان‌شناسی معاصر. 1-7.
همیوند، ل؛ علیزاده، ح؛ فرخی، ن؛ و کاظمی، ف. (1399). اثربخشی برنامه مداخله روانی اجتماعی بر سرعت و دقت پردازش اطلاعات دانش‌آموزان دارای ضرب آهنگ شناختی کند. فصلنامه سلامت روان کودک. 7 (2)، 108-119.
واقف، ل؛ بافنده قراملکی، ح؛ سلطانی مارگانی، ف. (1398). اثربخشی مستقیم تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای بر زمان واکنش و تصمیم‌گیری پرخطر در افراد مبتلا به افسردگی. مجله عصب روان‌شناسی. 5(17)،57-74.
یدالله‌پور، الف؛ اصل، ح. م؛ رشیدی، س. (1396). اثربخشی تحریک مستقیم فراجمجمه‌ای به عنوان یک روش غیردارویی برای افزایش توجه. مجله داروسازی و فناوری.10(1)،311-316.
Alapin, I., Fichten, C. S., Libman, E., Creti, L., Bailes, S., & Wright, J. (2000). How is good and poor sleep in older adults and college students related to daytime sleepiness, fatigue, and ability to concentrate? Journal of psychosomatic research, 49(5), 381-390.
Altena, E., Van Der Werf, Y. D., Strijers, R. L., & Van Someren, E. J. (2008). Sleep loss affects vigilance: effects of chronic insomnia and sleep therapy. Journal of sleep research, 17(3), 335-343.
Brand, S., Gerber, M., Kalak, N., Kirov, R., Lemola, S., Clough, P. J., Pühse, U., & Holsboer-Trachsler, E. (2014). Adolescents with greater mental toughness show higher sleep efficiency, more deep sleep and fewer awakenings after sleep onset. The Journal of adolescent health: official publication of the Society for Adolescent Medicine, 54(1), 109–113.
Brunoni, A. R., Nitsche, M. A., Bolognini, N., Bikson, M., Wagner, T., Merabet, L., Edwards, D. J., Valero-Cabre, A., Rotenberg, A., Pascual-Leone, A., Ferrucci, R., Priori, A., Boggio, P. S., & Fregni, F. (2012). Clinical research with transcranial direct current stimulation (tDCS): challenges and future directions. Brain stimulation, 5(3), 175–195.
Cao SY, Liu WB, Tan YF, et al. (2017). An Interaction between the Inner Rod Protein YscI and the Needle Protein YscF Is Required to Assemble the Needle Structure of the Yersinia Type Three Secretion System. The Journal of Biological Chemistry. Mar; 292(13): 5488-5498.
Carnevali, L., Pattini, E., Sgoifo, A., & Ottaviani, C. (2020). Effects of prefrontal transcranial direct current stimulation on autonomic and neuroendocrine responses to psychosocial stress in healthy humans. Stress, 23(1), 26-36.
Cheng, M.-Y., Wang, M.-J., Chang, M.-Y., Zhang, R.-X., Gu, C.-F., & Zhao, Y.-H. (2020). Relationship between resilience and insomnia among the middle-aged and elderly: mediating role of maladaptive emotion regulation strategies. Psychology, health & medicine, 25(10), 1266-1277.
Clark, V. P., Coffman, B. A., Trumbo, M. C., & Gasparovic, C. (2011). Transcranial direct current stimulation (tDCS) produces localized and specific alterations in neurochemistry: a 1H magnetic resonance spectroscopy study. Neuroscience letters, 500(1), 67-71.
Downing, M. J., Millar, B. M., & Hirshfield, S. (2020). Changes in Sleep Quality and Associated Health Outcomes among Gay and Bisexual Men Living with HIV. Behavioral sleep medicine, 18(3), 406–419.
Dubravac, M., & Meier, B. (2021). Stimulating the parietal cortex by transcranial direct current stimulation (tDCS): no effects on attention and memory. Aims Neuroscience, 8(1), 33.
Elsner, B., Kugler, J., & Mehrholz, J. (2018). Transcranial direct current stimulation (tDCS) for upper limb rehabilitation after stroke: future directions. Journal of NeuroEngineering and Rehabilitation, 15(1), 106.
Feder, A., Haglund, M., Wu, G., Southwick, S. M., & Charney, D. S. (2013). The neurobiology of resilience. Oxford University Press.
Framorando, D., Cai, T., Wang, Y., & Pegna, A. J. (2021). Effects of Transcranial Direct Current Stimulation on effort during a working-memory task. Scientific Reports, 11(1), 1-9.
Fregni, F., Macedo, I. C., Spezia-Adachi, L. N., Scarabelot, V. L., Laste, G., Souza, A., ... Torres, I. L. S. (2018). Transcranial direct current stimulation (tDCS) prevents chronic stress-induced hyperalgesia in rats. Brain Stimulation, 11(2), 299-301.
Herrman, H., Stewart, D. E., Diaz-Granados, N., Berger, E. L., Jackson, B., & Yuen, T. (2011). What is resilience? The Canadian Journal of Psychiatry, 56(5), 258-265.
Hsieh, S., Li, T.-H., & Tsai, L.-L. (2010). Impact of monetary incentives on cognitive performance and error monitoring following sleep deprivation. Sleep, 33(4), 499-507.
HUA, Y., LI, M., WANG, Q., FENG, C., & ZHANG, J. (2020). The role of left orbitofrontal cortex in selective attention during automatic emotion regulation: Evidence from transcranial direct current stimulation. Acta Psychologica Sinica, 52(9), 1048-1056.
Jung, K., & Jun, J. (2019). Efficacy of transcranial direct-current stimulation on chronic insomnia. Brain Stimulation: Basic, Translational, and Clinical Research in Neuromodulation, 12(2), 557.
Khodabande A, Latifi Z. Comparing the Effect of Transcranial Direct Current Stimulation With Cognitive-Behavioral Intervention on Craving and Resilience of Volunteers for Quitting Addiction. J Research Health. 2020; 10 (3) :175-182.
Lampropoulou, S. I., & Nowicky, A. V. (2013). The Effect of Transcranial Direct Current Stimulation on Perception of Effort in an Isolated Isometric Elbow Flexion Task. Motor Control, 17(4), 412-426.
Léger, D., Guilleminault, C., Bader, G., Lévy, E., & Paillard, M. (2002). Medical and socio-professional impact of insomnia. Sleep, 25(6), 621-625.
Lema, A., Carvalho, S., Fregni, F., Gonçalves, Ó. F., & Leite, J. (2021). The effects of direct current stimulation and random noise stimulation on attention networks. Scientific reports, 11(1), 1-15.
Li, G., Kong, L., Zhou, H., Kang, X., Fang, Y., & Li, P. (2016). Relationship between prenatal maternal stress and sleep quality in Chinese pregnant women: the mediation effect of resilience. Sleep medicine, 25, 8-12.
Loftus, A. M., Yalcin, O., Baughman, F. D., Vanman, E. J., & Hagger, M. S. (2015). The impact of transcranial direct current stimulation on inhibitory control in young adults. Brain and Behavior, 5(5), e00332.
Melo, D. L. M., Carvalho, L. B. C., Prado, L. B. F., & Prado, G. F. (2019). Biofeedback therapies for chronic insomnia: a systematic review. Applied psychophysiology and biofeedback, 44(4), 259-269.
Minichino, A., Bersani, F. S., Spagnoli, F., Corrado, A., De Michele, F., Calò, W. K., Primavera, M., Yang, B., Bernabei, L., Macrì, F., Vergnani, L., Biondi, M., & Delle Chiaie, R. (2014). Prefronto-cerebellar transcranial direct current stimulation improves sleep quality in euthymic bipolar patients: a brief report. Behavioural neurology, 2014, 876521.
Mohebbian, B., Najafi, M., & Sabahi, P. (2021). The effect of transcranial direct current stimulation on sleep quality, resilience, and optimism. Current Psychology, 1-8.
Sateia, M. J. (2014). International classification of sleep disorders. Chest, 146(5), 1387-1394.
Spínola, M. (2021). Cognitive function in healthy aging–A theoretical overview on the effects of cognitive training combined with Transcranial Direct Current Stimulation (tDCS). Olhares sobre o envelhecimento. Estudos interdisciplinares, vol. I, 287-296.
Stanton, M. P., Houser, R. A., Riechel, M. E. K., Burnham, J. J., & McDougall, G. (2015). The effect of transcranial Direct Current Stimulation (tDCS) on resilience, compassion fatigue, stress and empathy in professional nurses. Advances in research, 5(2).
Wardle-Pinkston, S., Slavish, D. C., & Taylor, D. J. (2019). Insomnia and cognitive performance: A systematic review and meta-analysis. Sleep medicine reviews, 48, 101205.
Yamaguchi, T., Moriya, K., Tanabe, S., Kondo, K., Otaka, Y., & Tanaka, S. (2020). Transcranial direct-current stimulation combined with attention increases cortical excitability and improves motor learning in healthy volunteers. Journal of neuroengineering and rehabilitation, 17(1), 1-13.
Zhou, Q., Yu, C., Yu, H., Zhang, Y., Liu, Z., Hu, Z., Yuan, T. F., & Zhou, D. (2020). The effects of repeated transcranial direct current stimulation on sleep quality and depression symptoms in patients with major depression and insomnia. Sleep medicine, 70, 17–26.