عصب روان شناسی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

مقایسه اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس و تحریک الکتریکی مستقیم قشر مغز (TDCS) در بهبود علائم اضطراب در دانش‌آموزان مبتلا به اضطراب امتحان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.

2 استادیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.

3 دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علم و هنر یزد، یزد، ایران.

4 استادیار گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران.

چکیده

مقدمه: اضطراب امتحان از جمله مشکلات روان‌شناختی رایج در دوره تحصیل است و پیامدهای روان‌شناختی مهمی در پی دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان ذهن‌آگاهی مبتنی برکاهش استرس و تحریک الکتریکی مستقیم قشر مغز در بهبود علائم اضطراب در دانش‌آموزان مبتلا به اضطراب امتحان انجام شد. روش: این پژوهش مطالعه‌ای نیمه آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری بود. جامعۀ آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دارای اختلال اضطراب امتحان دوره اول متوسطه شهر اشکذر در سال 1399 بودند که تعداد 48 نفر از آنان به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله ای انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایابی شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه اضطراب امتحان فریدمن (1997) روی هر دو گروه آزمایشی انجام شد. گروه آزمایش"الف"به مدت 8 جلسه یک ساعته مداخله ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس و گروه آزمایشی"ب" 10 جلسه 20 دقیقه‌ای تحریک الکتریکی مستقیم قشر مغز دریافت کردند، در این فاصله گروه کنترل، درمانی دریافت نکردند. پس از پایان مداخله‌ها، مجددا از هر سه گروه، پس‌آزمون به عمل آمد و سرانجام پیگیری دوماهه انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد درمان ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس و تحریک مستقیم قشر مغز هر دو در بهبود علائم اضطراب مؤثر بودند (05/0p<). در مقایسه دو روش بر کاهش علائم اضطراب امتحان، اثربخشی ذهن‌آگاهی مبتنی بر کاهش استرس قوی‌تر بود. نتیجه گیری: بنابر نتایج به‌ دست آمده می‌توان از فنون مبتنی بر ذهن‌آگاهی و تحریک مستقیم قشر مغز در کاهش علائم اضطراب امتحان دانش‌آموزان بهره برد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Mindfulness Therapy based on Stress Reduction and Electrical Stimulation of the Cerebral Cortex (TDCS) in Improving Anxiety Symptoms of Students with Test Anxiety

نویسندگان [English]

  • Parvin Hosseini Ashkezary 1
  • Shekoofeh Mottaghi 2
  • mohsen saeidmanesh 3
  • Afsaneh Moradi 4

1 M.A Student of General Psychology, Faculty of Humanities and Social Sciences, Ardakan University, Ardakan, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Humanities and Social Sciences, Ardakan University, Ardakan, Iran.

3 Associate Professor Department of Psychology, Faculty of Humanities, Science and Arts University, Yazd, Iran.

4 Assistant Professor Department of Psychology, Faculty of Literature and Humanities, Persian Gulf University, Boushehr, Iran.

چکیده [English]

Introduction: Test anxiety is one of the most common psychological problems in the study period and has important psychological consequences. The aim of this study was to compare the effectiveness of stress-based mindfulness therapy and direct electrical stimulation of the cerebral cortex in improving anxiety symptoms in students with test anxiety. Method: This study was a quasi-experimental study with a control group and pre-test, post-test and follow-up design. The statistical population included all students with anxiety disorder in the first year of high school in Ashkzar in 2020, 48 of whom were selected by multi-stage cluster sampling and randomly assigned to two experimental groups and a control group. To collect data, Friedman (1997) test anxiety questionnaire was performed on both experimental groups. Experiment group "A" received 8 sessions of one-hour mindfulness intervention based on stress reduction and experimental group "B" received 10 sessions of 20 minutes of direct electrical stimulation of the cerebral cortex, during which the control group did not receive treatment. At the end of the interventions, post-test was performed again in all three groups and finally a two-month follow-up was performed. Results: The results showed that mindfulness therapy based on stress reduction and direct stimulation of the cerebral cortex were both effective in improving anxiety symptoms (p<0.05). Compared to the two methods on reducing test anxiety symptoms, the effectiveness of stress-based mindfulness was stronger. Conclusion: According to the results, mindfulness-based techniques and direct stimulation of the cerebral cortex can be used to reduce students' test anxiety symptoms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Test anxiety
  • Direct electrical Stimulation of the Cerebral Cortex
  • Mindfulness-based Stress Reduction Therapy
مراجع
ابوالقاسمی، عباس و بیگی، پروین. (1390). بررسی اثربخشی دو روش آموزش شناختی- رفتاری و مهارت‏های تنظیم هیجان بر خودکارآمدی و سازگاری تحصیلی دانش‏آموزان با اضطراب امتحان. روان‌شناسی تربیتی، 7(22)، 21-42.
ابوالقاسمی، عباس و بهمن نجاریان. (1378). اضطراب امتحان علل، سنجش و درمان. پژوهش‏های روان‌شناختی، 5(2)، 82-97.
اسبقی، الهام. طالع‏پسند، سیاوش و رضایی، علی. (1394). مقایسه اثربخشی تحریک مکرر مغناتیسی فرا قشری با تحریک مغز از روی جمجمه با جریان مستقیم الکتریکی در کاهش علائم افسردگی. فصلنامه عصب روان‌شناختی، 1(1)، 75-85.
آذری پیشکناری، لیلا. (1390). تأثیر ناحیة میانی قشر پیش پیشانی بر قضاوت زیبایی‏شناختی با استفاده از روش تحریک الکتریکی مستقیم مغز از روی جمجمه. پایان‏نامة کارشناسی ارشد. پژوهشکدة علوم شناختی.
باعزت، فرشته؛ سادات صادقی، منصوره؛ ایزدی‏فرد، راضیه و روبن‏زاده، شرمین. (1391). اعتباریابی و رواسازی آزمون اضطراب امتحان فریدمن: فرم فارسی. مطالعات روان‌شناختی دانشگاه الزهرا، 8(1)،51-66.
بیرامی، منصور و عبدی، رضا. (1388). بررسی اثربخشی آموزش فنون مبتنی بر ذهن‏آگاهی در کاهش اضطراب امتحان دانش‏آموزان. فصلنامه آموزش و ارزشیابی، 2(6)، 35-54.
حامدی، مریم؛ میرزائیان، بهرام و حسن‏زاده، رمضان. (1395). اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌ آگاهی بر اضطراب و باورهای فراشناختی مثبت نسبت به نگرانی دانش‌آموزان مبتلا به اضطراب امتحان. فصلنامه ایده‏های نوین روان‌شناسی، 1(1) 11-20.
خرمی، فاطمه؛ سیف، علی‌اکبر؛ کیامنش، علیرضا و درتاج، فریبرز. (1397). اثربخشی آموزش ذهن‏آگاهی بر اضطراب امتحان و نگرش نسبت به مدرسه در بین دانش‏آموزان پایه یازدهم. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 14(50)، 25-54.
درتاج، فریبرز. (1392). رابطه ارزش تکلیف و اضطراب امتحان: بررسی نقش واسطه‏ای جهت‏گیری هدفی. روان‌شناسی تربیتی، 9(27)، 98-111.
سعیدمنش، محسن؛ عزیزی، مهدیه و ابویی، بهناز. (1398). اثربخشی تحریک فراجمجمه‏ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی (tdcs) بر تعاملات اجتماعی و انتقال توجه در کودکان دارای اختلالات طیف اوتیسم. فصلنامه عصب روان‌شناسی، ۵(6)، ۱۳۵-۱۴۸.
شیخ‌الاسلامی، علی و اسماعیلی‏قمی، نسترن. (1393). مقایسه تأثیر آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی و مهارت‏‌‏های مطالعه بر اضطراب امتحان دانش‌آموزان. روان‌شناسی مدرسه، 3(2)، 104-121.
شیرازی، محمود. (1394). تعیین میزان شیوع اضطراب امتحان و ارتباط آن با عملکرد تحصیلی دانش ‏آموزان دبیرستانی استان سیستان و بلوچستان. پژوهش در نظام آموزشی، 9(30)، 167-186.
عبداللهی بقرآبادی، قاسم. (1397). اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر روی اضطراب امتحان دانش‌آموزان پسر مقطع راهنمایی شهر کاشان، نشریه رویش روان‌شناسی، 7(12)، 49-58.
فتحی، اعظم؛ برمه زیار، سامان و محبی، سیامک. (1396). بررسی اضطراب امتحان دانش‏آموزان مقطع پیش‏دانشگاهی شهر قم و عوامل مرتبط با آن در سال ۱۳۹۵. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، ۱۰(۴)، ۲۷۰-۲۷۶.
محمودی، فیروز؛ پورطالب، نرگس و صادقی، فرزانه. (1397). فراتحلیل اثربخشی روش‏های مختلف درمان بر اضطراب امتحان فراگیران در ایران. فصلنامه روش‏ها و مدل‏های روان‌شناختی، 9(31)، 47-68.
مرادی‌کلارده، سارا؛ یاریاری، فریدون و عبداللهی، محمد حسین. (1395). اثربخشی تحریک مستقیم الکتریکی فراجمجمه‏ای قشر پیش‏پیشانی پشتی-جانبی بر ولع سیگار و استرس. فصلنامه پژوهش در سلامت روان‌شناختی، 10(3)، 33-43.
مهاجری، نسترن؛ نریمانی، محمد؛ صادقی، گودرز و حاجلو، نادر. (1398). تأثیر تحریک الکتریکی ‏‏مستقیم از جمجمه (tdcs) بر اجتناب تجربه‏ای و نگرانی افراد دچار اختلال اضطراب فراگیر. دوماهنامه فیض، ۲۳(۴)، ۳۷۱-۳۷۹.
معنوی‏پور، داوود؛ دارابی، مصطفی و سیف، علی‏اکبر. (1397). اثربخشی روش آموزش مبتنی بر ذهن‏آگاهی بر اضطراب امتحان و سبک‏های حل مسئله در دانشجویان. فصلنامه شناخت اجتماعی، 7(1)، 41-53.
Browning, A., & Romer, N. (2020). Mindfulness-Based Practices for Schools. WestEd.‏
Balogun, A. G., Balogun, S. K., & Onyencho, C. (2017). Test anxiety and academic performance among undergraduates: The moderating role of achievement motivation. The Spanish journal of psychology, 20(14), 110-118.
Brunoni, A. R., Nitsche, M. A., Bolognini, N., Bikson, M., Wagner, T., Merabet, L., ... & Ferrucci, R. (2012). Clinical research with transcranial direct current stimulation (tDCS): challenges and future directions. Brain stimulation, 5(3), 175-195.
Brunoni, A. R., Moffa, A. H., Sampaio-Júnior, B., Galvez, V., & Loo, C. K. (2017). Treatment-emergent mania/ hypomania during antidepressant treatment with transcranial direct current stimulation (tDCS): a systematic review and meta-analysis. Brain Stimulation, 10(2), 260-262.‏
Boggio, P. S., Zaghi, S., & Fregni, F. (2009). Modulation of emotions associated with images of human pain using anodal transcranial direct current stimulation (tDCS). Neuropsychologia, 47(1), 212-227
Cassady, J. C., & Finch, W. H. (2015).Using factor mixture modeling to identify dimensions of cognitive test anxiety. Learning and Individual Differences, 41, 14-20.
Clarke, P. J., Sprlyan, B. F., Hirsch, C. R., Meeten, F., & Notebaert, L. (2020). TDCS increases anxiety reactivity to intentional worry. Journal of psychiatric research, 120(18), 34-39.
Davis, D. M., & Hayes, J. A. (2012). What are the benefits of mindfulness? American Psychological Association, 43(7), 64-75.
Egbochuku, E., & Obodo, B. (2005). Effects of systematic desensitisation (SD) therapy on the reduction of test anxiety among adolescents in Nigerian schools. Journal of Instructional Psychology, 32, 298-304.
Ghamari, M., & Hosseini, G. (2017). The effectiveness of mindfulness-based stress reduction training program on female students, test anxiety. Scientific Research Quarterly of Woman and Culture, 9(31), 33-43.
Goyal, P., Kataria, L., & Andrade, C. (2016). Transcranial direct current stimulation as monotherapy attenuates auditory hallucinations in treatment-naïve first-episode schizophrenia. The journal of ECT, 32(3), 115-136.
Gray, W. A. (2011). The Effects of Test-Taking Training on Locus of Control, Anxiety, and Performance. Northcentral University.‏
Gregor, A. (2005). Examination anxiety: Live with it, control it or make it work for you? School Psychology International, 26, 617-635.
Herrington, J. D., Mohanty, A., Koven, N., Fisher, J. E., Stewart, J. L., Banich, M., ... & Heller, W. (2005). Emotion-modulated performance and activity in left dorsolateral prefrontal cortex. Journal of Emotion, 5(2), 200-207.
Higa-McMillan, C. K., Francis, S. E., Rith-Najarian, L., & Chorpita, B. F. (2016). Evidence base update: 50 years of research on treatment for child and adolescent anxiety. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 45(2), 91-113.
Ironside, M., Browning, M., Ansari, T. L., Harvey, C. J., Sekyi-Djan, M. N., Bishop, S., & O'Shea, J. (2019). Effect of prefrontal cortex stimulation on regulation of amygdala response to threat in individuals with trait anxiety: a randomized clinical trial. JAMA psychiatry, 76(1), 71-78.
Jacobson, L., Koslowsky, M., & Lavidor, M. (2012). TDCS polarity effects in motor and cognitive domains: a meta-analytical review. Experimental brain research, 216(1), 1-10.
Kessler, S. K., Minhas, P., Woods, A. J., Rosen, A., Gorman, C., & Bikson M. (2013). Dosage considerations for transcranial direct current stimulation in children: a computa‏tional modeling study. PloS One, 8(9), 761-772.
Khng, K. H. (2018). Mindfulness in education: the case of Singapore. Learning: Research and Practice, 4(1), 52-65.
Kocovski, N. L., Segal, Z. V., & Battista, S. R. (2009). Mindfulness and psychopathology: Problem formulation. In Clinical handbook of mindfulness. Springer, NewYork, NY.
Lefaucheur, J. P., Antal, A., Ayache, S. S., Benninger, D. H., Brunelin, J., Cogiamanian, F., Cotelli, M., De-Ridder, D., Ferrucci, R., Langguth, B., & et al. (2017). Evidence-based guidelines on the therapeutic use oftranscranial direct current stimulation (tDCS). Journal of Clin Neurophysiol. 128(1), 56–92.
Lemay, V., Hoolahan, J., & Buchanan, A. (2019). Impact of a yoga and meditation intervention on students' stress and anxiety levels. American journal of pharmaceutical education, 83(5), 70-125.
Lian, L., & Budin, M. (2014). Investigating the Relationship between English Language Anxiety and the Achievement of School based Oral English Test among Malaysian Form Four Students. Journal of Learning, Teaching and Educational Research, 2(1), 67-79.
Lufi, D., & Awwad, A. (2013). Using the Minnesota Multiphasic Personality Inventory-2 to develop a scale to identify test anxiety among students with learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 36(4), 242-249
Meron, D. (2016). Novel treatment approaches for anxiety disorders: Mindfulness-based approaches and Transcranial Direct Current Stimulation. Doctoral dissertation, University of Southampton.
Nitsche, M. A., Liebetanz, D., Antal, A., Lang, N., Tergau, F., Paulus, W. (2003). Modulation of cortical excitability by weak direct current stimulation–technical, safety and functional aspects. Supplements to Clinical Neurophysiology, 56(5), 255-276.
Parker, A. E., Kupersmidt, J. B., Mathis, E. T., Scull, T. M., & Sims, C. (2014). The impact of mindfulness education on elementary school students: evaluation of the Master Mind program. Advances in School Mental Health Promotion,7(3), 184-204.
Putwain, D., & Daly, A. L. (2014). Test anxiety prevalence and gender differences in a sample of English secondary school students. Educational Studies, 40(5), 554-570.
Salmoirago-Blotcher, E., Druker, S., Frisard, C., Dunsiger, S. I., Crawford, S., Meleo-Meyer, F., & Pbert, L. (2018). Integrating mindfulness training in school health education to promote healthy behaviors in adolescents: feasibility and preliminary effects on exercise and dietary habits. Preventive medicine reports, 9(1), 82-95.‏
Semple, R., Reid, E., & Miller, L. (2005).Treating anxiety with mindfulness: An open trial of mindfulness training for anxious children. Cognitive Psychotherapy, 19(4), 379-392.
Shapero, B. G., Greenberg, J., Mischoulon, D., Pedrelli, P., Meade, K., & Lazar, S. W. (2018). Mindfulness-based cognitive therapy improves cognitive functioning and flexibility among individuals with elevated depressive symptoms. Mindfulness, 9(5), 1457-1469.
Shapiro, A. L. (2014). Test anxiety among nursing students: A systematic review. Teaching and Learning in Nursing, 9(4), 193-202.
Smith, R. (2020). It’s nothing: Beckett and anxiety. Manchester University Press.
Spielberger, C. D. (2010). Test anxiety inventory. John Wiley & Sons, Hoboken.
Stein, D. J., Medeiros, L. F., Caumo, W., & Torres, I. L. (2020). Transcranial direct current stimulation in patients with anxiety: current perspectives. Neuropsychiatric Disease and Treatment, 16(8), 161-169.
Stewart, J. L., Banich, M. T., & et al. (2005). Emotionmodulated performance and activity in left dorsolateral prefrontal cortex. Journal of Emot, 5(1), 200-217.
Strohmaier, S. (2020). The relationship between doses of mindfulness-based programs and depression, anxiety, stress, and mindfulness: a dose-response meta-regression of randomized controlled trials. Mindfulness, 11(6), 1315-1335.
Vonder-Embse, N., Jester, D., Roy, D., & Post, J. (2018). Test anxiety effects, predictors, and correlates: A meta-analytic. Journal of Affective Disorders, 227(1), 483-493.
Vøllestad, J., Sivertsen, B., & Nielsen, G. H. (2011). Mindfulness-based stress reduction for patients with anxiety disorders: Evaluation in a randomized controlled trial. Behaviour research and therapy, 49(4), 281-288.‏
Wells, A. (2002). Emotional Disorders and Metacognition: Innovative Cognitive Therapy. John Wiley & Sons.‏
Weems, C., Scott, B., Taylor, L., Cannon, M., Romano, D., Perry, A., & et al. (2010). Test anxiety prevention and intervention programs in schools: Program development and rationale. School Mental Health, 2, 62-71.
Yahav, R., & Cohen, M. (2008). Evaluation of a cognitive-behavioral intervention for adolescents. International Journal of Stress Management, 15, 173-188.
Zaghi, S., Acar, M., Hultgren, B., Boggio, P. S., & Fregni, F. (2010). Noninvasive brain stimulation with low-intensity electrical currents: putative mechanisms of action for direct and alternating current stimulation. The Journal of Neuroscientist, 16(3), 285-307
عصب روان شناسی
دوره 7، شماره 27 - شماره پیاپی 27
اسفند 1400
صفحه 79-93
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار