با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 دانشیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

3 دانشیارگروه روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر باهدف بهبود مهارت‌های عصب روان‌شناختی دانش‌آموزان با اختلال در بیان نوشتاری به روش راهنمای جمله فلپس انجام گرفت. روش پژوهش شبه‌آزمایشی و از طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. بدین منظور باتوجه‌به ملاک‌های ورود به پژوهش و با استفاده از روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای از بین دانش‌آموزان با اختلال یادگیری خاص در بیان نوشتاری در پایه پنجم ابتدایی شهر یزد تعداد ۳۰ نفر انتخاب و به‌تصادف در دو گروه گواه و آزمایش گمارده شدند. مداخلات آموزشی برنامه فلپس در ۱۳ جلسه ۶۰ دقیقه‌ای بر روی گروه آزمایش انجام گرفت. ابزارهای مورداستفاده عبارت از مقیاس هوش وکسلر کودکان ویرایش پنجم و پرسش‌نامه کانرز فرم والد و برنامه راهنمای جمله فلپس بود. داده‌های به‌دست‌آمده با روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. تجزیه‌وتحلیل داده‌های حاصل از پژوهش نشان داد که بین عملکرد گروه آزمایش و کنترل در مهارت‌های عصب روان‌شناختی به جز مهارت زبان تفاوت معناداری وجود ندارد (۰۰۱/۰ P>). درحالی‌که در مهارت زبان تفاوت معنادار بود (۰۰۱/۰ P<). نتایج پژوهش نشان داد که برنامه راهنمای جمله فلپس بر مهارت‌های عصب روان‌شناختی دانش‌آموزان با اختلال یادگیری در بیان نوشتاری در حیطه‌های توجه، حافظه، عملکردهای حسی - حرکتی و کارکردهای اجرایی به‌غیراز زبان مؤثر نمی‌باشد. از این شیوه می‌توان به‌عنوان شیوه مداخله‌ای و آموزشی جهت بهبود مهارت زبان که پیش‌نیاز نوشتن است استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Improving the Neuropsychological Skills of Students with Impaired Written Expression Using the Phelps Sentence Guide Program

نویسندگان [English]

  • Mhdieh Keshmirshekan 1
  • Salar Faramarzi 2
  • ahmad abedi 3

1 MScDepartment of Psychology and Education of Children with Special Needs, Isfahan University, Isfahan, Iran.

2 Associate Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Isfahan University, Isfahan, Iran.

3 Associate Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Isfahan University, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

The aim of this study was to improve the neuropsychological skills of students with impaired written expression using the Phelps sentence guide program .The Quasi-experimental research method was pre-test and post-test with the control group. For this purpose, according to the criteria for entering the research, using a multi-stage sampling method, among the students with expressive writing disorder in the fifth grade of the elementary school in Yazd, 30 people were selected for writing and randomly assigned to two groups of control and experiment. The experimental group received 13 sessions of 60-minute training sessions on the Phelps program. The instruments used were the Wechsler Intelligence Scale for Children (Fifth Edition) and the Connors Parent Form Questionnaire. The data were analyzed by covariance analysis. Analysis of the data showed that there was no significant difference between the performance of the experimental and control groups in neuropsychological skills except language skills (P> 0.001) while there was a significant difference in language skills (P< 0.001).The results showed that the Phelps sentence instruction program is not effective on the neuropsychological skills of students with learning disabilities in written expression in the areas of attention, memory, sensory-motor functions and executive functions other than language .This method can be used as an intervention and educational method to improve language skills that are a prerequisite for writing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Phelps sentence guide program
  • Neuropsychology Skills
  • Special Learning Disorder
  • Students
احدی، ح.، و کاکاوند، ع. (۱۳۹۶). اختلال‌های یادگیری از نظریه تا عمل. تهران: انتشارات ارسباران.
ارجمندی راد، ش.، فرامرزی، س.، و عابدی، ا. (۱۳۹۴). تأثیر آموزش یکپارچگی حسی بر مهارت‌های عصب روان‌شناختی دانش‌آموزان دارای اختلال نقص توجه - بیش‌فعالی. تحقیقات علوم رفتاری، ۴۲، ۵۹۵-۶۰۱.
بلوکیان، م و وطن‌خواه، ح. (۱۳۹۷). تأثیر آموزش مهارت‌های توجه بر مهارت‌های عصب - روان‌شناختی و فرسودگی تحصیلی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری. فصلنامه علمی‌پژوهشی عصب روان‌شناسی، ۴(۱۳)، ۱۰۹-۱۲۲.
پورعبدل، س، صبحی قراملکی، ن و عباسی، م. (۱۳۴۹). نیمرخ نارسایی شناختی، نارسایی هیجانی و اجتناب شناختی در دانش‌آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص. روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، ۶(۲۰)،۴۸-۳۵.
خلقی، ز.، آقایی، ا.، و فرهادی، ه. (۱۳۹۹). اثربخشی آموزش والدین با رویکرد آدلر - درایکورس بر مهارت‌های عصب روان‌شناختی و رفتار اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی. فصلنامه روان‌شناسی تحلیلی شناختی، ۱۱(۴) , ۱-۱۳.‎
دادستان، پ. (۱۳۸۷). اختلالات زبان، تشخیص و بازپروری (روان‌شناسی مرضی تحولی ۳). تهران: انتشارات سمت.
دهقان، ن.، فرامرزی، س.، نادی، محمدعلی.، و عارفی، م.(۱۳۹۶). بررسی اثربخشی بسته آموزشی بازی‌های شناختی بر عملکرد مهارت‌های عصب روان‌شناختی دانش‌آموزان نارساخوانی. فصلنامه علمی - پژوهشی عصب روان‌شناسی، ۳(۹)، ۶۷-۸۷.
سیف نراقی، م.، و نادری، ع.(۱۳۹۶). نارسائی‌های ویژه در یادگیری (چگونگی تشخیص و روش‌های بازپروری). چاپ نهم (ویراست دوم)، تهران: ارسباران.
سیفی، ز.، باغدارساریانس، آنیتا.، و محمدیان رستانی، ف.(۱۳۹۵). اثربخشی ورزش‌های هوازی بر کارکرد عصب روان‌شناختی بیماران مبتلا به آلزایمر. پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی، ۷(۴)، ۱۵۱-۱۶۲.
شکوهی یکتا، محسن و پرند، اکرم.(۱۳۹۹). ناتوانی‌های یادگیری. تهران: انتشارات تیمورزاده.
شهری، آذر.(۱۳۹۹). اقدام‌پژوهی: رفع اختلال دیکته‌نویسی دانش‌آموزان پایه ششم بر اساس نتایج آزمون عصب - روان‌شناختی نپسی. مجله مطالعات آموزشی نما، ۱۶، ۴۶-۶۱.‎
قلمزن، ش.، ملک‌پور، مختار.، و فرامرزی، س.(۱۳۹۳). اثربخشی بازی‌های توجهی بر میزان عملکرد حافظه و یادگیری کودکان پیش‌دبستانی با ناتوانی‌های یادگیری عصب‌شناختی. روان‌شناسی بالینی و شخصیت. ۲۱(۱۱)، ۳-۱۰.
کرک، س، و چلفانت، ج.(۱۳۷۷). اختلالات یادگیری تحولی و تحصیلی. ترجمة سیمین رونقی، زینب خانجانی، و مهین وثوقی رهبری. تهران: انتشارات سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی.
کریمی، ل و منصور عابدینی (۱۳۹۴). مقایسه مهارت‌های عصب روان‌شناختی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری و عادی. کنفرانس بین‌المللی یافته‌های نوین پژوهشی در روان‌شناسی و علوم تربیتی، تهران. مؤسسه آموزش عالی نیکان.
کشاورز ولیان، ن، و زارعی گونیانی، ا. (۱۳۹۹). اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر توانش‌های عصب روان‌شناختی و مهار توجه در کودکان مبتلا به ناتوانی یادگیری. مجله علوم روان‌شناختی، ۱۹(۹۰)، ۷۲۳-۷۳۲.‎
گنجی، م.(۱۳۹۷). آسیب‌شناسی روانی بر اساس DSM-5. ویرایش سوم. جلد دوم، چاپ اول، تهران: ساوالان.
مرادی، م.، و میربد، س.(۱۳۹۹). اثربخشی آموزش برنامه دانش و مهارت فراشناخت جاگر بر مهارت‌های عصب روان‌شناختی دانش‌آموزان با اختلال یادگیری خواندن. فصلنامه علمی - پژوهشی عصب روان‌شناسی، ۶(۱), ۱۷-۳۰.
مصطفایی ع، و اورکی، م.(۱۳۹۹). اثربخشی آموزش ایمن‌سازی روانی بر مهارت‌های عصب روان‌شناختی و نشانگان رفتاری (کمبود توجه و تکانشگری) کودکان دارای اختلال کمبود توجه/بیش‌فعالی بر اساس مدل مایکنبام. فصلنامه علمی - پژوهشی عصب روان‌شناسی، ۶(۲), ۱۱۱-۱۳۰.‎
 ملک‌پور، م.، آقابابایی، س.، عابدی، ا.، شوشتری، م.(۱۳۹۲). اثربخشی آموزش حافظه کاری بر کارکردهای اجرایی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان با نارسایی املا. فصلنامه افراد استثنایی، ۳(۹)، ۲۱-۳۰.
Ben-Naim, S., Laslo-Roth, R., Einav, M., Biran, H., & Margalit, M. (2017). Academic self-efficacy, sense of coherence, hope and tiredness among college students with learning disabilities. European Journal of Special Needs Education, 32(1), 18-34.
Biotteau, M., Albaret, J. M., Lelong, S., & Chaix, Y. (2017). Neuropsychological status of French children with developmental dyslexia and/or developmental coordination disorder: Are both necessarily worse than one?. Child Neuropsychology, 23(4), 422-441. 
 cascio, G., Mahone, E. M., Eason, S. H., & Cutting, L. E. (2010). Executive dysfunction among children with reading comprehension deficits. Journal of learning disabilities, 43(5), 441-454.
Caplan, B., Kreutzer, J. S., & DeLuca, J. (2018).Encyclopedia of Clinical Neuropsychology; With 230 Figures and 197 Tables. Second Ed. Springer International Publishing, 3371-3375.
Cardoso, C. D. O., Seabra, A. G., Gomes, C. M. A., & Fonseca, R. P. (2019). Program for the neuropsychological stimulation of cognition in students: Impact, effectiveness, and transfer effects on student cognitive performance. Frontiers in Psychology, 10, 1784.
Chacko, D., & Vidhukumar, K. (2020). The Prevalence of Specific Learning Disorder among School-going Children in Ernakulam District, Kerala, India: Ernakulam Learning Disorder (ELD) Study. Indian Journal of Psychological Medicine, 42(3), 250-255.
Cornoldi, C., Di Caprio, R., De Francesco, G., & Toffalini, E. (2019). The discrepancy between verbal and visuoperceptual IQ in children with a specific learning disorder: An analysis of 1624 cases. Research in developmental disabilities, 87, 64-72.
De Vos, A., Vanvooren, S., Vanderauwera, J., Ghesquière, P., & Wouters, J. (2017). Atypical neural synchronization to speech envelope modulations in dyslexia. Brain and Language, 164, 106-117.
García-Bermúdez, O., Cruz-Quintana, F., Pérez-García, M., Hidalgo-Ruzzante, N., Fernández-Alcántara, M., & Pérez-Marfil, M. N. (2019). Improvement of executive functions after the application of a neuropsychological intervention program (PEFEN) in pre-term children. Children and Youth Services Review, 98, 328-336.
Graham, S. (2017). Attention-deficit/ hyperactivity disorder (ADHD), learning disabilities (LD), and executive functioning: Recommendations for future research. Contemporary Educational Psychology, 50, 97-101.
Giuliani, F., & Jacquemettaz, M. (2017). Animal-assisted therapy used for anxiety disorders in patients with learning disabilities: An observational study. European Journal of Integrative Medicine, 14, 13-19.
Gonen, A., & Grinberg, K. (2016). Academic Students' Attitudes toward Students with Learning Disabilities. Journal of Education and Training Studies, 4(9), 240-246.
Qian, J., Zhou, X., Sun, X., Wu, M., Sun, S., & Yu, X. (2020). Effects of expressive writing intervention for women's PTSD, depression, anxiety and stress related to pregnancy: A meta-analysis of randomized controlled trials. Psychiatry research, 288, 112933.
Khalili, M., Emadian, S. O., & Hassanzadeh, R. (2021). Effectiveness of attention training based on Fletcher’s program, Delacato’s neuropsychological treatment, and computerized cognitive rehabilitation on executive functions in children with special learning disability. International Clinical Neurosciences Journal, 8(1), 30-36.
Leding, J. K. (2019). Adaptive memory: Animacy, threat, and attention in free recall. Memory & Cognition, 47(3), 383-394.
Locascio, G., Mahone, E. M., Eason, S. H., & Cutting, L. E. (2010---). Executive dysfunction among children with reading comprehension deficits. Journal of learning disabilities, 43(5), 441-454.
Major, R., & Tetley, J (2019). Effects of dyslexia on registered nurses in practice. Nurse education in practice, 35, 7-13.
Mayes, S. D., Breaux, R. P., Calhoun, S. L., & Frye, S. S. (2019). High prevalence of dysgraphia in elementary through high school students with ADHD and autism. Journal of attention disorders, 23(8), 787-796.
Moreno-Gómez, A. J., & Cejudo, J. (2019). Effectiveness of a Mindfulness-Based Social–Emotional Learning Program on Psychosocial Adjustment and Neuropsychological Maturity in Kindergarten Children. Mindfulness, 10(1), 111-121.
Oldrati, V., Corti, C., Poggi, G., Borgatti, R., Urgesi, C., & Bardoni, A. (2020). Effectiveness of Computerized Cognitive Training Programs (CCTP) with game-like features in children with or without neuropsychological disorders: a meta-analytic investigation. Neuropsychology review, 30(1), 126-141.
Phelps-Gunn, T. & Phelps-Terasaki, D. (1982). Written language instruction: Theory and remediE . Rockville, MD: Aspen Systems.
Phelps-Terasaki, D., & Phelps-Gunn, T. (1980). Teaching written expression: The Phelps sentence guide program. Academic Therapy Publications.
Sarmiento, C., & Lau, C. (2020). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: DSM‐5. The Wiley Encyclopedia of Personality and Individual Differences: Personality Processes and Individual Differences, 125-129.
Senese, V. P., Zappullo, I., Baiano, C., Zoccolotti, P., Monaco, M., & Conson, M. (2019). Identifying neuropsychological predictors of drawing skills in elementary school children. Child Neuropsychology, 1-17.
Shah, H. R., Sagar, J. K. V., Somaiya, M. P., & Nagpal, J. K. (2019). Clinical practice guidelines on assessment and management of specific learning disorders. Indian journal of psychiatry, 61(Suppl 2), 211.
Syaiful Islam, M. (2019). Teachers' strategy in facilitating shy learners in English writing (Doctoral dissertation, UIN Sunan Ampel Surabaya).