عصب روان شناسی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اثربخشی توانبخشی شناختی با استفاده از نرم افزارکاپیتان لاگ بر کارکردهای اجرایی در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 استادیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 استاد، گروه داخلی اعصاب، دانشکده پزشکی، دانشکده علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی با استفاده از نرم افزارکاپیتان لاگ در بر کارکردهای اجرایی در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی و از نوع نیمه‌آزمایشی است که در آن از طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل کلیه‌ی بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس در سطح شهر اصفهان در سال ۱۳۹۹ بودند که از میان آنها، ۳۴ نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و بر اساس معیارهای ورود به پژوهش انتخاب شدند و به طور مساوی، در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 17 نفر) قرار گرفتند. سپس در فرایند اجرا، گروه آزمایش طی ۱۶ جلسه‌ی ۶۰ دقیقه‌ای، به مدت ۴ هفته، تحت مداخله با آموزش تمرین‌های مبتنی بر مهارت‌های عصب روان‌شناختی در نرم‌افزار کاپیتان لاگ قرار گرفت و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. لازم به ذکر است که داده‌ها به کمک پرسشنامه کارکردهای اجرایی نجاتی (1392) جمع‌آوری شد و سپس، به منظور تجزیه و تحلیل آنها، از تحلیل کواریانس تک متغیره و چندمتغیره در نرم‌افزار SPSS-21 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که تمرین‌های مبتنی بر مهارت‌های عصب‌روان‌شناختی در نرم‌افزار کاپیتان لاگ اثر معناداری بر کارکردهای اجرایی در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس داشت (0.01p<). نتیجه‌گیری: تمرین‌های مبتنی بر مهارت‌های عصب‌روان‌شناختی در نرم‌افزار کاپیتان لاگ باعث بهبود کارکردهای اجرایی در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Cognitive Rehabilitation Using Captain Log ‘Software on Executive Functions in People with Multiple Sclerosis

نویسندگان [English]

  • Mohadese Niroomand 1
  • Sedigheh Rezaei Dehnavi 2
  • Masoud Etemadifar 3

1 M.A. graduated of psychology, department of psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

2 Assistant professor of psychology department of psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

3 Professor, Department of Neurosurgery, School of Medicine, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Objective: : this study was conducted to determine the effectiveness of cognitive rehabilitation using Captain Log ‘Software on executive functions in patients with multiple sclerosis. . The statistical population included all patients with multiple sclerosis in Isfahan in 1399 that 34 of them were selected by using purposive sampling method and based on inclusion criteria and equally divided into experimental and control groups (17 people in each group). Then, during the execution process, the experimental group underwent 16 sessions of 60 minutes for 4 weeks, intervening with training based on exercises based on neuropsychological skills in Captain Log software, and the control group did not receive any training. It should be noted that data were collected using the Nejati Cognitive Abilities Questionnaire (2013) and then, in order to analyze them, from univariate and multivariate analysis of covariance in SPSS-21 were used. Results: The results showed that exercises based on neuropsychological skills in Captain Log software had a significant effect on executive functions in patients with multiple sclerosis (p<0.01). Conclusion: Exercises based on neuropsychological skills in Captain Log software improved executive functions in patients with multiple sclerosis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive Rehabilitation
  • Neuropsychological Skills
  • Captain Log Software
  • Executive Function
  • Multiple Sclerosis
مراجع
ابراهیم ‏پور بروجنی، م و رضایی دهنوی، ص (1399). اثربخشی تمرین‏های مبتنی بر مهارت‏های عصب‏روان‏شناختی در نرم‏افزار کاپیتان‏لاگ بر بهبود عملکرد حافظه بزرگسالان.  فصلنامه علمی ـ پژوهشی عصب روانشناسی. 6(4)، 59-72.
آبباریکی، الف؛ یزدانبخش، ک و مؤمنی، خ (1396). اثربخشی توانبخشی شناختی رایانه‏ای بر کاهش نارسایی شناختی دانش‏آموزان با ناتوانی یادگیری. روانشناسی افراد استثنایی. 7(26)، 127-157.
باشی عبدل آبادی، ح؛ پیله‏ور، س و صارمی،ع (1395). اثر توانبخشی شناختی بر کارکردهای شناختی، حافظه، افسردگی و اضطراب در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروز. مجله علوم اعصاب شفای خاتم. ۴(۳)، ۲۸-۴۰.
بداقی، الف؛ مرادی، ع؛ حسنی، ج؛ علی‏پور، ف و شاهسوند بغدادی، ط (1395). بررسی مقایسه‏ای کارکردهای اجرایی در زنان مبتلا به ام‏اس دارای اختلال افسردگی، فاقد اختلال افسردگی و زنان بهنجار. فصلنامه علمی پژوهشی عصب روانشناسی، 2(5), 39-56.‎
پورامیری، م؛ عظیمیان، م؛ اکبرفهیمی، ن؛ پیشیاره، الف و حسین‏زاده، س (1398). بررسی رابطه ویژگی‏های فردی و بالینی با اختلالات عملکرد اجرایی افراد مالتیپل اسکلروزیس. مجله توانبخشی. ۲۰(۲)، ۱۱۴-۱۲3.
جعفری جوزانی، ر؛ موسوی، ع؛ احمدی، ع و عسگری، ن (1395). مقایسه کارکردهای اجرایی و جهت‏گیری زندگی در افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس و افراد سالم. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 23(2)، 328-335.
رویت‏وند غیاثوند، ن و امیری مجد، م (1397). اثربخشی نرم‏افزار شناختی کاپیتان لاگ بر حافظۀ فعال دانش‏آموزان دارای ناتوانی‏های یادگیری. توانمندسازی کودکان استثنایی. 9(3)، 5-15.
شکوهی یکتا، م؛ لطفی، ص؛ رستمی، ر؛ ارجمندنیا، ع؛ معتمدیگانه، ن؛ شریفی، ع (1393). اثربخشی تمرین رایانه‏‏ای شناختی بر عملکرد حافظۀ فعال کودکان نارساخوان. شنوایی شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران، 23(3)، 46-56.‎
طباطبایی،ن؛ نادی، م و سجادیان الف (1397). مقایسه اثربخشی بستۀ آموزشی تلفیقی غیر رایانه‏ای حافظه فعال و توجه انتخابی با بستۀ نرم‏افزاری توانمندسازی شناختی کاپیتان لاگ بر مؤلفه‏های کارکردهای اجرایی در دختران مبتلابه بیماری صرع لوب گیجگاهی. مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی. 10(2)، 102-112.
مقدس تبریزی، ی؛ مظهری، ش و زنگی‏آبادی، ن (1393). اختلال حافظه کاری در بیماران مولتیپل اسکلروزیس (زیرگروه RR-MS) با ناتوانی کم و ارتباط آن با افسردگی و شدت خستگی. فصلنامه پژوهش‏های کاربردی روانشناختی. 5(1)، 103- 112.
نجاتی، و (1392). پرسش‏نامۀ توانایی‏های شناختی: طراحی و بررسی خصوصیات روان‏سنجی. تازه‏های علوم شناختی. ۱۵(۲)، ۱۱-۱۹.
نظربلند، ن؛ نوحه‏گری، الف و صادقی فیروزآبادی، و (1398). اثربخشی توانبخشی شناختی رایانه‏ای بر حافظه کاری، توجه پایدار و عملکرد ریاضی کودکان دچار اختلال‏های طیف اُتیسم. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 13(2)، 271-293.
Andric Petrovic, S., Jerotic, S., Mihaljevic, M., Pavlovic, Z., Ristic, I., Soldatovic, I., &Maric, N. P. (2019).Sex differences in facial emotion recognition in health and psychotic disorders. Cognitive neuropsychiatry, 24(2), 108-122. ‏
Armbruster, D., Grage, T., Kirschbaum, C., &Strobel, A. (2018).Processing emotions: Effects of menstrual cycle phase and premenstrual symptoms on the startle reflex, facial EMG and heart rate. Behavioural brain research, 351, 178-187.
Barkley, R. A. (2012). Executive functions: What they are, how they work, and why they evolved. Guilford Press. ‏
Barth, C., Villringer, A., &Sacher, J. (2015). Sex hormones affect neurotransmitters and shape the adult female brain during hormonal transition periods. Frontiers in neuroscience, 9, 37.
Buczylowska, D., Daseking, M., &Petermann, F. (2016).Age-related differences in the predictive ability of executive functions for intelligence. ZeitschriftfürNeuropsychologie.
Bush, G., Spencer, T. J., Holmes, J., Shin, L. M., Valera, E. M., Seidman, L. J., ...&Biederman, Álvarez, L. M., Yépez, N., Jurado, M. M., Guerrero, J. B., & Petra, I. (2018). Stimulation of Cognitive Functions in University Students with Obsessive Compulsive Disorder Using Captain’s Log Computerized Cognitive Training Program. American Journal of Applied Psychology, 7(1), 1-10.
Batista, S., Freitas, S., Afonso, A., Macário, C., Sousa, L., Cunha, L., & Santana, I. (2018). Theory of mind and executive functions are dissociated in multiple sclerosis. Archives of Clinical Neuropsychology, 33(5), 541-551.
Boivin, M. J., Nakasujja, N., Sikorskii, A., Ruiseñor-Escudero, H., Familiar-Lopez, I., Walhof, K., ... & Giordani, B. (2019). Neuropsychological benefits of computerized cognitive rehabilitation training in Ugandan children surviving severe malaria: a randomized controlled trial. Brain research bulletin, 145, 117-128.
Clough, M., Foletta, P., Frohman, A. N., Sears, D., Ternes, A., White, O. B., & Fielding, J. (2018). Multiple sclerosis: Executive dysfunction, task switching and the role of attention. Multiple Sclerosis Journal–Experimental, Translational and Clinical, 4(2), 2055217318771781.
Dobson, R., & Giovannoni, G. (2019). Multiple sclerosis–a review. European journal of neurology, 26(1), 27-40.
Ghasemi, N., Razavi, S., & Nikzad, E. (2017). Multiple sclerosis: pathogenesis, symptoms, diagnoses and cell-based therapy. Cell Journal (Yakhteh), 19(1), 1-10.
Gazzaley, A. (2011). Influence of early attentional modulation on working memory. Neuropsychologia, 49(6), 1410-1424.
Goitia, B., Bruno, D., Abrevaya, S., Sedeño, L., Ibáñez, A., Manes, F., & et al. (2020). The relationship between executive functions and flu intelligence in multiple sclerosis. PloS one. 15(4):e0231868.
Goldenberg, M. M. (2012). Multiple sclerosis review. Pharmacy and Therapeutics, 37(3), 175.
Huang, W. J., Chen, W. W., & Zhang, X. (2017). Multiple sclerosis: pathology, diagnosis and treatments. Experimental and therapeutic medicine, 13(6), 3163-6.
Kaufmann, M., Puhan, M. A., Kuhle, J., Yaldizli, Ö., Magnusson, T., Kamm, C. P., & et al. (2019). A framework for estimating the burden of chronic diseases: design and application in the context of multiple sclerosis. Frontiers in neurology.10, 953-962.
Kollndorfer, K., Krajnik, J., Woitek, R., Freiherr, J., Prayer, D., & Schöpf, V. (2013). Altered likelihood of brain activation in attention and working memory networks in patients with multiple sclerosis: an ALE meta-analysis. Neuroscience and biobehavioral reviews, 37(10 Pt 2), 2699–2708. https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2013.09.005
Migliore, S., Curcio, G., Couyoumdjian, A., Ghazaryan, A., Landi, D., Moffa, F., & et al.(2018). Executive functioning in relapsing-remitting multiple sclerosis patients without cognitive impairment: a task-switching protocol. Multiple Sclerosis Journal. 24(10), 1328-36.
Messinis, L., Nasios, G., Kosmidis, M. H., Zampakis, P., Malefaki, S., Ntoskou, K., ... & Papathanasopoulos, P. (2017). Efficacy of a computer-assisted cognitive rehabilitation intervention in relapsing-remitting multiple sclerosis patients: a multicenter randomized controlled trial. Behavioural neurology, 2017.
Oreja-Guevara, C., Ayuso Blanco, T., Brieva Ruiz, L., Hernández Pérez, M. Á., Meca-Lallana, V., & Ramió-Torrentà, L. (2019). Cognitive dysfunctions and assessments in multiple sclerosis. Frontiers in neurology, 10, 581-590.
Rahmani, M., Boogar, I. R., Talepasand, S., & Nokani, M. (2020). Comparing the Effectiveness of Computer-Based, Manual-based, and Combined Cognitive Rehabilitation on Cognitive Functions in Relapsing-Remitting Multiple Sclerosis Patients. Basic and Clinical Neuroscience, 11(1), 99-110.
Saha, P., Mukhopdhyay, P., Chakraborty, P., Poria, S., Mukundan, C. R., Sharma, S., ... & Ghosh, S. (2017). Neural oscillations in resting state EEG in ADHD children-A preliminary study. Journal of Indian Association for Child and Adolescent Mental Health, 13(3), 180-207.
Wiest, D. J., Wong, E. H., Bacon, J. M., Rosales, K. P., & Wiest, G. M. (2020). The effectiveness of computerized cognitive training on working memory in a school setting. Applied Cognitive Psychology, 34(2), 465-71.
عصب روان شناسی
دوره 8، شماره 29 - شماره پیاپی 29
مرداد 1401
صفحه 73-82
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار