با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن عصب روان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.

2 استاد روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.

3 استادیار علوم اعصاب، مرکز تحقیقاتی تروما و جراحی سینا، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران.

چکیده

مقدمه: این پژوهش با هدف برسی اثربخشی توان­بخشی شناختی بر بهبود حافظه روزمره بیماران مبتلا به سکته مغزی صورت گرفته است روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون و پس­آزمون در دو گروه آزمایشی با حجم نمونه 20بیمار دچار سکته مغزی نوع ایسکمیک به شیوه تصادفی انتخاب شدند و سپس     به­طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ارزیابی شناختی بیماران شامل ارزیابی قبل از مداخله­، بلافاصله پس از مداخله و پنج هفته بعد از مداخله با استفاده از آزمون حافظه روزمره (1983) انجام گرفت. گروه آزمایش جلسات توان بخشی شناختی را به مدت هشت هفته یک ساعته دریافت کردند ولی گروه کنترل مداخله­ای دریافت نکرد. داده­ها بااستفاده از روش واریانس با اندازه­گیری مکررتحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که برنامه توان بخشی شناختی بر بهبود عملکرد حافظه روزمره  بیماران مبتلا به سکته مغزی درگروه آزمایش تاثیر مثبت داشته است. این نتایج در مرحله پیگیری که 6 هفته پس از مداخله شناختی بود نیز بدست آمد(05/0 p£) .نتیجه‌گیری: این مطالعه شواهدی برای اثربخشی برنامه توان بخشی شناختی بر عملکرد  حافظه روزمره بیماران مبتلا به سکته مغزی نوع ایسکمیک فراهم کرده است. توان بخشی شناختی می­تواند اختلالات حافظه را در این دسته از بیماران بهبود بخشد و اثر مثبت بر عملکرد حافظه بیماران بگذارد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of cognitive rehabilitation on Improvement everyday memory of patients with ischemic stroke

نویسندگان [English]

  • Samira Hassanzadeh 1
  • ahmad alipoor 2
  • hossein zare 2
  • mahdi Sharif_Alhoseyni 3

1 PhD student of psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

2 Professor of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran.

3 Assistant Professor of Neuroscience, Sina Trauma and Surgery Research Center, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Aim: The aim of this study was the effectiveness of cognitive rehabilitation on Improvementeveryday memory of patients with ischemic stroke.Method: This study was quassi experimental one with pre-test and post- test. The sample included 20patients with ischemic stroke who were randomly selected.They hadnot significant difference in terms of the duration of the disease, the type of stroke and Neurological problems, then they Were assigned randomly into two experimental and control groups.Cognitive assessment of patients including pre-intervention, evaluation immediately after intervention and five weeks after intervention using Sunderland everyday memory Questionnaire (1983) was done.The experimental group received cognitive rehabilitation program as one-hour weekly sessions for eight weeks and the control group did not receive any intervention.Data were analyzed by Repeated Measure.Findings:Results indicated that cognitive rehabilitation had a positive effect onimproving the everyday memoryfunction of patients with ischemic stroke in the experimental group(pConclusion:according to the resultthere is evidence for the effectiveness of cognitive rehabilitation program in the everyday memory in patients with stroke. Cognitive rehabilitation can improve memory disorders, and have a positive effect on memory performance in these patients.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cognitive rehabilitation
  • everyday memory. patients with stroke
انصاری، ن؛ نقدی، ص . (1392).  تکنیک­های توان­بخشی در درمان سکته مغزی. انتشارات ارجمند، تهران.
زارع، ح؛ شریفی، ع ؛ حاتمی، ج (1394). اثربخشی توان­بخشی شناختی رایان­های برعملکرد حافظه آینده­نگر بیماران دچارآسیب مغزی. فصلنامه روانشناسی کاربردی، سال 9، شماره 1 (33): 63-77.
صحراگرد،م؛ علیپور، ا؛ زارع، ح؛ مودی، م (1397). اثربخشی توان­بخشی شناختی به شیوه پاول همراه با آموزش نوروفیدبک بربهبود کارکردها یاجرایی، حافظه وتوجه جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس ازسانحه. فصلنامه علمی پژوهشی طب جانباز، دوره ۱۰ ،شماره ۴: 187-193.
قربانیان ، ا؛ علیوندی وفا ،م؛ فرهودی م؛ نظری ، م ع(1398). اثربخشی مداخله توان­بخشی شناختی رایانه­محور بر بهبود حافظه فعال بیماران مبتلا به سکته مغزی در شهر تبریز .فصلنامه علمی ـ پژوهشی             عصب­روانشناسی. سال پنجم ، شماره 1 پیاپی 16
کرمی­نوری، ر.(1384). روانشناسی حافظه و یادگیری با رویکرد شناختی. انتشارات سمت، تهران.
نوریان،ک؛ کاظمیان؛ اصلانی؛ دل­آرام، م(1384). تاثیر اقدامات توانبخشی برکیفیت زندگی بیماران مبتلابه سکته مغزی. مجله علوم پزشکی زنجان. سال1،شماره50،22-27.
ویلسون گ؛ ایوانز، ب (1395). مبانی نظری و راهنمایی عملی توان­بخشی عصب روانشناختی. ترجمه حسین زارع و همکاران. انتشارات ارجمند، تهران، 22،13.
 Aben, L., Kessel, A. V., Duivenvoorden, H. J., Busschbach, J. J. V., Eling, P. A. T. M., Bogert, M. A., &Ribbers, G. M. (2009). Metamemory and memory test performance in stroke patients. The Journal ofNeuropsychological Rehabilitation,19(5), 742-753.
Blundon, G., & Smits, E. (2000). Cognitive rehabilitation: A pilot survey of therapeutic modalities used by Canadian occupational therapists with survivors of traumatic brain injury. The Canadian Journal of Occupational Therapy, 67(3), 184.
Bottiroli S, Cavallini E, Vecchi T. (2008). Long-term effects of memory training in the elderly: Alongitudinal study. Arch GerontolGeriatr, 47(2): 277–89.
Bowen, A., & Lincoln, N. (2007). Cognitive rehabilitation for spatial neglect following stroke. The Cochrane Library.
ByrnesM .,Thickbroom,G.P.,mastaglia F.(2001). Long-term changes in motor cortical organisation after recovery from subcortical stroke.889 (19),Issues 1–2, 278-287.
Calautti, C., Leroy, F., Guincestre, J.-Y., Marie, R.-M., & Baron, J.-C. (2001). Sequential activation brain mapping after subcortical stroke: changes in hemispheric balance and recovery. Neuroreport, 12(18), 3883-3886.
Chin PA, Finocchiaro D, Rosebrough A. (2010). Rehabilitation Nursing Practice, 3th Ed. USA: McGraw Hill, 264.
Cicerone KD, Langenbahn DM, Braden C, Malec JF, Kalmar K, Fraas M, et al. (2011). Evidence-based cognitive rehabilitation: Updated review of the literature from 2003 through 2008. Arch Phys Med Rehabil, 92(4):519-30.
Cicerone KD, Langenbahn DM, Braden C, Malec JF, Kalmar K, Fraas M, et al. (2011). Evidence-based cognitive rehabilitation: Updated review of the literature from 2003 through 2008. Arch Phys Med Rehabil, 92(4):519-30.
Cicerone, K. D., Dahlberg, C., Malec, J. F., Langenbahn, D. M., Felicetti, T., Kneipp, S., ...&Laatsch, L. (2005). Evidence-based cognitive rehabilitation: updated review of the literature from 1998 through 2002. Archives of physical medicine and rehabilitation, 86(8), 1681-1692.
Connor MDThorogood MCasserly BDobson C, Warlow CP,  SASPI Project Team.(2004).Prevalence of stroke survivors in rural South Africa: results from the Southern Africa. 35(3):627-632.
Craig Lockwood .(2017). Cognitive rehabilitation for memory deficits after stroke: A Cochrane review summary .Cochrane Nursing Care Field (CNCF) – Cochrane Review Summary. International Journal of Nursing Studies, 76: 131–132.
Das Nair R, Lincoln NB. (2007). Cognitive Rehabilitation for Memory Deficits Following Stroke. Cochrane Database of Systematic Reviews, Issue 3: Art. No.: CD002293.DOI:10.1002/14651858.CD002293.pub2.
Das Nair, R., Cogger, H., Worthington, E., Lincoln, N. B. (2017). Cognitive rehabilitation for memory deficits after stroke: An Updated Review. Stroke, 48, 28-29.   
 De Luca, R., Leonardi, S., Spadaro, L., Russo, M., Aragona, B., Torrisi, M., Maggio, M. G., Bramanti, A., Naro, A., De Cola, M. C., &Calabro, R. S. (2017). Improving Cognitive Function in Patients with Stroke: Can Computerized Training Be the Future? Journal of Stroke and Cerebrovascular Diseases,27(4), 1055-1060.
Elgelid S. (2009). A Review of Cognitive and Perceptual Rehabilitation: Optimizing Function. Physical & Occupational Therapy in Geriatrics.
Fiedorova, D., Krulova, P., Ressner, R., Jaremova, V., Slonkova, J., Bar, M., Skoloudik, D., &Srovnalova, H. Z. (2018). Addenbrooke’s Cognitive Examination in Nondemented Patients after Stroke. Neuropsychiatry, 8(2), 505-512.
Efklides A, Yiultsi E, Kangellidou T, Kounti F,Dina F, Tsolaki M.)2002(.Wechsler Memory Scale, RivermeadBehavioural Memory Test, and Everyday MemoryQuestionnaire in healthy adults and Alzheimer patients.European Journal ofPsychological Assessment .18:63–77.
Gamito, P., Oliveira, J., Coelho, C., Morais, D., Lopes, P., Pacheco, J., Brito, R., Soares, F., Santos, N., &Barata, A. F. (2015). Cognitive training on stroke patients via virtual reality-based serious games. Disability and Rehabilitation, an International, Multidisciplinary Journal, 1-4.
Gillespie, D. C., Bowen, A., & Foster, J. K. (2006). Memory impairment following right hemisphere stroke: a comparative meta-analytic and narrative review. The Clinical Neuropsychologist, 20(1), 59-75
 Grandy, J. (2013). Melatonin: Therapeutic Intervention in Mild Cognitive Impairment and Alzheimer Disease. J NeurolNeurophysiol, 4(2), 148-154.
Hara, Y. (2015). Brain Plasticity and Rehabilitation in Stroke Patients. Journal of Nippon Medical School, 82(1), 4-13.
Hara, Y. (2015). Brain Plasticity and Rehabilitation in Stroke Patients. Journal of Nippon Medical School, 82(1), 4-13.
Hoffmann, T., Bennett, S., Koh, C-L., & McKenna, K. (2010). A Systematic Review of Cognitive Interventions to Improve Functional Ability in People Who Have Cognitive Impairment Following Stroke. Top Stroke Rehabil, 17(2), 99–107.
Keller, T. A., & Just, M. A. (2016). Structural and functional neuroplasticity in human learning of spatial routes. Neuroimage, 125(12), 256-266.
Lincoln, N., Majid, M., &Weyman, N. (2000). Cognitive rehabilitation for attention deficits following stroke. The Cochrane Library.
Liu, Q., Zhu, X., Ziegler, A., & Shi, J. (2016). Corrigendum: The effects of inhibitory control training for preschoolers on reasoning ability and neural activity. Scientific reports, 6(3), 1-10.
Miller, E. L., Murray, L., Richards, L., Zorowitz, R. D., Bakas, T., Clark, P., Nursing, A. H. A. C. o. C. (2010). Comprehensive overview of nursing and interdisciplinary rehabilitation care of the stroke patient a scientific statement from the American Heart Association. Stroke, 41(10), 2402-2448.
Mok V, Wong A, Lam W, Fan Y, Tang WK, Kwok T, et al. (2004). Cognitive impairment and functional outcome after stroke associated with small vessel disease. Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry; 75(4):560-6.
Pascual-Leone, A., Amedi, A., Fregni, F., &Merabet, L. B. (2005). The plastic human brain cortex. Annu. Rev. Neurosci., 28, 377-401.
Prigatano, George P. PhD. Disturbances of Self-awareness and Rehabilitation of Patients With Traumatic Brain Injury: A 20-Year PerspectiveJournal of Head Trauma Rehabilitation: January-February 2005 - Volume 20 - Issue 1 - p 19–29
Sajjad, A., Saeed Mirza, S., Portegies, M. L. P., Bos, M. J., Hofman, A., Koudstaal, P. J., Tiemeier, H., Ikram, M. A. (2015). Subjective Memory Complaints and the Risk of Stroke. Stroke, 46, 170-175.
Saur D, Hartwigsen G. (2012). Neurobiology of languagerecovery after stroke: lessons from neuroimaging studies. Archives of physical medicine and rehabilitation, 1; 93(1):S15-25.
Silva, B., Sousa, L., Miranda, A., Vasconcelos, A., Reis, H.,
 Barcelos, L., Arantes, R., Teixeira, A., Rachid, M. A. (2015). Memory deficit associated with increased brain proinflammatory cytokine levels and neurodegeneration in acute ischemic stroke. ArqNeuropsiquiatr, 73(8), 655-659.
Sunderland, A., Harris, J., &Baddeley, A.(1983). Do laboratory tests predict everyday memory? A neuropsychological study. Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior, 22 (3), 341-357.
Tifratene, K., Sakarovitch, C., Rouis, A., Pradier, C., & Robert, P. (2014). Mild cognitive impairment and anti-Alzheimer disease medications: A cross sectional study of the French National Alzheimer Databank (BNA). Journal of Alzheimer's disease, 38(3), 541-549.
Webster, B. R., Celnik, P. A., & Cohen, L. G. (2006). Noninvasive brain stimulation in stroke rehabilitation. NeuroRx, 3(4), 474-481.
WHO. (2014). Global status report on no communicable diseases. www.who.int
 Yoo, C., Yong, M.-h., Chung, J., & Yang, Y. (2015). Effect of computerized cognitive rehabilitation program on cognitive function and activities of living in stroke patients. Journal of physical therapy science, 27(8), 2487.