شادی ابراهیمی جوزانی؛ رویا کوچک انتظار؛ مژگان سپاه منصور؛ پروانه قدسی
چکیده
مقدمه: نقش کارکردهای اجرایی در هوش، شخصیت و مهارت‌های اجتماعی و موفقیت تحصیلی اثبات‌شده است. از سوی دیگر، کژ کارکردی اجرایی شامل مشکلات حافظه فعال و سو بازداری پاسخ احتمالاً منجر به تکانش‌گری، بی‌توجهی، مشکلات رفتاری، مشکلات ارتباطی و عدم سازگاری اجتماعی است. بنابراین پژوهش کنونی باهدف تعین و ارزیابی اثربخشی نوروفیدبک و کاپیتان‌لاگ ...
بیشتر
مقدمه: نقش کارکردهای اجرایی در هوش، شخصیت و مهارت‌های اجتماعی و موفقیت تحصیلی اثبات‌شده است. از سوی دیگر، کژ کارکردی اجرایی شامل مشکلات حافظه فعال و سو بازداری پاسخ احتمالاً منجر به تکانش‌گری، بی‌توجهی، مشکلات رفتاری، مشکلات ارتباطی و عدم سازگاری اجتماعی است. بنابراین پژوهش کنونی باهدف تعین و ارزیابی اثربخشی نوروفیدبک و کاپیتان‌لاگ بر بازداری پاسخ و اندوزش حافظه فعال انجام‌گرفته است. روش: این پژوهش نیمه‌تجربی با گروه کنترل بوده و جامعه آماری همه دانش‌آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی در شهر تهران بوده که در سال تحصیلی 99-1398 مشغول به تحصیل بودند. سپس 90 دانش‌آموز با روش نمونه‌گیری خوشه‌بندی چندمرحله‌ای پس از غربالگری با معیار شمولت به سه گروه تخصیص یافتند (2 گروه آزمایشی و یک گروه کنترل). مقیاس حافظه فعال دانیمن و کارپنتر (1980) و پرسشنامه رتبه‌بندی رفتاری کارکردهای اجرایی (بریف) قبل و بعد از مداخله و در دوره پیگیری تکمیل شدند. دو گروه آزمایشی 20 جلسه مداخله را دریافت کردند و گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکرد. تجزیه‌وتحلیل کوواریانس و SPSS21 برای تجزیه‌وتحلیل دادهها استفاده شدند. یافته‌ها: نوروفیدبک و کاپیتان‌لاگ تأثیر معناداری بر اندوزش حافظه فعال و بازداری پاسخ در دانش‌آموزان داشته است (p<0/05) اما نوروفیدبک از کاپیتان‌لاگ اثربخش‌تر بوده است. نتیجه‌گیری: این مداخلات را میتوان برای ارتقای حافظه فعال و بازداری پاسخ جهت افزایش موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان به کاربست.
مریم رنجبر؛ سعید حسن زاده؛ علی اکبر ارجمندنیا
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تدوین برنامه توانبخشی مبتنی بر رایانه و بررسی اثربخشی آن بر حافظه فعال، توجه و بازداری پاسخ در کودکان با ضعف کارکردهای اجرایی انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضر از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون ـ پسآزمون با گروه انتظار بوده است. جامعه آماری شامل۲۳ کودک واجد شرایط، به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف تدوین برنامه توانبخشی مبتنی بر رایانه و بررسی اثربخشی آن بر حافظه فعال، توجه و بازداری پاسخ در کودکان با ضعف کارکردهای اجرایی انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضر از نوع نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون ـ پسآزمون با گروه انتظار بوده است. جامعه آماری شامل۲۳ کودک واجد شرایط، به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و انتظار قرار گرفتند. در همین راستا، در گام نخست به شناسایی نیازها و مولفه‌های برنامه توانبخشی شناختی به مطالعه و مرور نظامدار پژوهشهای موجود پرداخته و در نهایت براساس مبانی نظری و پژوهشی موجود، اقدام به طراحی یک برنامه توانبخشی شناختی رایانه‌ای گردید. به منظور بررسی نشانه‌های ضعف کارکردهای اجرایی از پرسشنامه درجه بندی رفتاری و کارکردهای اجرایی(بریف-فرم والد)، جهت سنجش حافظه فعال برای کودکان از آزمون(حافبک) و برای سنجش توجه دیداری، شنیداری و بازداری پاسخ(IVA-2) استفاده گردید. دانش‌آموزان به مدت 18 جلسه(45 دقیقه) تحت مداخله قرار گرفتند و گروه انتظار هیچ آموزشی دریافت نکردند. داده‌های حاصل از این پژوهش با روش تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته‌های حاصل از تحلیل دادهها پس از حذف اثر پیشآزمون حاکی از اثربخشی برنامه توانبخشی رایانه‌ای بر عملکرد حافظه فعال، توجه و توجه مستمر بوده است(۰۵/۰p≤). با این وجود نتایج تحلیل کواریانس تفاوت معناداری را در آزمون بازداری پاسخ نشان نداده است(۰۵/۰p≤). نتیجه گیری: به طور کلی، میتوان نتیجه گرفت که توانبخشی شناختی رایانه‌ای به عنوان یک روش مکمل درمانی در کنار سایر درمان‌ها، در مداخلات مرسوم جهت ارتقاء کارکردهای اجرایی مورد استفاده قرار گیرد.
سیما عیوضی؛ کامران یزدانبخش؛ آسیه مرادی
چکیده
مقدمه: در کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/بیشفعالی، نقصهایی در کارکردهای اجرایی دیده میشود. مطالعه حاضر با هدف سنجش اثربخشی توانبخشی شناختی در بهبود کارکرد اجرایی بازداری پاسخ در کودکان دارای اختلال نارسایی توجه /بیش فعالی اجراشد.روش: روش مطالعه حاضر از نوع نیمهآزمایشی است که با طرح پیشآزمون و پسآزمون با ...
بیشتر
مقدمه: در کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/بیشفعالی، نقصهایی در کارکردهای اجرایی دیده میشود. مطالعه حاضر با هدف سنجش اثربخشی توانبخشی شناختی در بهبود کارکرد اجرایی بازداری پاسخ در کودکان دارای اختلال نارسایی توجه /بیش فعالی اجراشد.روش: روش مطالعه حاضر از نوع نیمهآزمایشی است که با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل انجام شد.در این پژوهش کودکان 7 تا 12 سالی که توسط کارشناسان روانشناسی مرکز مشاوره آموزش و پرورش کرمانشاه مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی تشخیصداده شده بودند، به عنوان جامعه انتخاب شدند. 20 نفر از این کودکان ( 10 نفر دختر و 10 نفر پسر)،به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش تحت 12 جلسه (هفته ای دو جلسه و هر جلسه یک ساعت) بهصورت انفرادی، درمان توانبخشی شناختی کاپیتان لاگ نسخه 2014 قرار گرفتند و گروه کنترل درمانی دریافت نکرد.پس از آخرین جلسه، هر دو گروه مجدداً ارزیابی شدند. دادهها با تحلیل کواریانس و با کمک نرمافزار SPSS_23 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها:یافته ها نشان داد که توانبخشی شناختی رایانهیار در بهبود بازداری پاسخ (001/0p <) در کودکان مبتلا به نارسایی توجه/بیشفعالی تأثیر دارد.نتیجه گیری: بنابراین، میتوان برنامه توانبخشی شناختی رایانهیار را برای بهبود کارکرد اجرایی بازداری پاسخ کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی توصیه کرد.
اعظم فتاحی اندبیل؛ هائیده صابری؛ اصغر کاظمی کواکی
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی بازی درمانی شناختی رفتاری) CBPT )و تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز) (tDCS بر کارکردهای اجرایی حافظه فعال و بازداری پاسخ کودکان دارای اختلال بیش فعالی- نقص توجه) (ADHD انجام گرفت.روش: در این مطالعه شبه آزمایشی دارای پیش آزمون – پس آزمون و گروه کنترل ، 49 پسر ADHD 6 تا 11 ساله به روش نمونه گیری در دسترس از دو مدرسه ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی بازی درمانی شناختی رفتاری) CBPT )و تحریک الکتریکی فراجمجمه ای مغز) (tDCS بر کارکردهای اجرایی حافظه فعال و بازداری پاسخ کودکان دارای اختلال بیش فعالی- نقص توجه) (ADHD انجام گرفت.روش: در این مطالعه شبه آزمایشی دارای پیش آزمون – پس آزمون و گروه کنترل ، 49 پسر ADHD 6 تا 11 ساله به روش نمونه گیری در دسترس از دو مدرسه شهرستان اسلامشهرانتخاب شدند.سپس توسط تستهای هوش استنفورد و کانرز والدین،13 نفر بدلیل نداشتن ملاکهای ورود حذف گردیدند.36 پسر باقیمانده به طور تصادفی در گروههای مداخله و کنترل( هر گروه 12 نفر)قرار گرفتند. سپس آزمونهای ان بک جهت سنجش حافظه فعال و برو – نرو جهت سنجش بازداری پاسخ قبل و بعد از مداخلات صورت گرفت. مداخله ها شامل CBPT به مدت 8 جلسه 60 دقیقه ای و tDCS شامل 10 جلسه 10 دقیقهای با شدت 1 میلی آمپربود .دادهها با به کار گیری نرم افزار spssنسخه 23 تحلیل شدند.یافته ها: پس از حذف اثر پیش آزمون مشخص گردید در نمرات حافظه فعال، بین گروههای مداخله و کنترل تفاوت معنیدار وجود نداشت همچنین درCBPT در هیچ یک از نمرههای بازداری پاسخ نسبت به گروه کنترل تفاوت معنا داری نداشت. لیکن tDCS در نمرات« دقت اجرا و سرعت اجرا » ، با گروه کنترل تفاوت معنیدار داشتند.نتیجه گیری:روش CBPT در بهبود حافظه فعال و بازداری پاسخ مؤثرنیست و روش tDCS ، تنها در بهبود بازداری پاسخ مؤثر است.
