مقاله پژوهشی
مهتا اسکندرنژاد؛ فهیمه رضائی
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر ویژگی‌های الکتروانسفالوگرافی و عملکرد ورزشی بازیکنان گلبال انجام شد. روش: در یک طرح نیمه آزمایشی، 27 ورزشکار به‌روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. شرکت‌کنندگان گروه آزمایش طی 8 جلسه هفتگی 120 دقیقه‌ای ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر ویژگی‌های الکتروانسفالوگرافی و عملکرد ورزشی بازیکنان گلبال انجام شد. روش: در یک طرح نیمه آزمایشی، 27 ورزشکار به‌روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. شرکت‌کنندگان گروه آزمایش طی 8 جلسه هفتگی 120 دقیقه‌ای تحت مداخله کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفتند، اما گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. قبل و بعد از مداخله، سیگنالهای مغزی با چشمان بسته از نواحی Cz، O1، Fz، F3 و F4 ثبت شد. همچنین از دو مهارت دقت شوت و جهتیابی برای سنجش عملکرد ورزشی استفاده شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل واریانس آمیخته نشان داد که گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل تغییر معنادار و افزایشی در امواج تتا، آلفا، SMR و بتا داشته است. همچنین عملکرد ورزشی بازیکنان گلبال بهبود یافته است. نتیجه‌گیری: بر اساس یافتههای این مطالعه، به نظر میرسد آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی علاوه بر ارتقای عملکرد ورزشی، باعث ایجاد سازگاری هایی در دستگاه عصبی شود.
مقاله پژوهشی
مجید قشونی؛ حسن غریبی؛ ایرج وثوق
چکیده
مقدمه: هدف این تحقیق، استفاده از پارامترهای استخراج‌شده امواج مغزی و آزمون یکپارچه دیداری- شنیداری IVA به‌منظور تعیین سطح کمبود توجهی و تکانشگری است.روش: نمونه‌های تحقیق از بین کودکان مبتلا به ADHD مراجعهکننده به کلینیک‌های درمانی شهر مشهد به‌روش نمونه در دسترس انتخاب‌شده‌اند. 50 کودک (32 پسر و 18 دختر) با میانگین و انحراف استاندارد ...
بیشتر
مقدمه: هدف این تحقیق، استفاده از پارامترهای استخراج‌شده امواج مغزی و آزمون یکپارچه دیداری- شنیداری IVA به‌منظور تعیین سطح کمبود توجهی و تکانشگری است.روش: نمونه‌های تحقیق از بین کودکان مبتلا به ADHD مراجعهکننده به کلینیک‌های درمانی شهر مشهد به‌روش نمونه در دسترس انتخاب‌شده‌اند. 50 کودک (32 پسر و 18 دختر) با میانگین و انحراف استاندارد سنی 1.90±9.17 سال مورد تحلیل قرارگرفته‌اند. افراد ابتدا در آزمون IVA و سپس در ثبت امواج مغزی حالت چشم‌بسته و چشم‌باز شرکت کرده‌اند. در این تحقیق از روش همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی چندگانه برای ارزیابی متغیرهای IVA و امواج مغزی و پیش‌بینی سطوح کمبود توجهی و تکانش گری استفاده‌شده است. یافته‌ها: طبق نتایج حاصله، تمام پارامترهای استخراج‌شده از آزمون IVA، همبستگی منفی معنی‌داری (p<0.05) با سطح کمبود توجهی داشته‌اند. همچنین نسبت تتا/بتای امواج مغزی در حالت چشم‌بسته همبستگی مثبت معنی‌داری (p<0.05) با شاخص تکانشگری داشته است. نتایج رگرسیون شاخص تمرکز دیداری توانسته است با ضریب R2=0.391 (p<0.00001) سطح کمبود توجهی را در کودکان ADHD پیش‌بینی کند. همچنین زمان عکس‌العمل دیداری و شنیداری آزمون IVA و نسبت. تتا/ بتای امواج مغزی هرکدام به‌طور جداگانه توانسته‌اند با ضریب R2=022 و (p<0.05) سطح تکانشگری را پیش‌بینی کنند. نتیجه‌گیری: بنابراین متغیرهای آزمون IVA توانسته‌اند نقش مؤثرتری در پیش‌بینی سطح کمبود توجهی داشته‌اند. اما عملکرد نسبت تتا/ بتای امواج مغزی و آزمون IVA در پیش‌بینی سطح تکانشگری مشابه هم بوده است. درنتیجه متغیرهای آزمون IVA و نسبت تتا به بتای امواج مغزی می‌توانند نقش مؤثری در پیش‌بینی بیماری ADHD ایفا کنند.
مقاله پژوهشی
بیتا هاشمی هشجین؛ طیبه شریفی؛ شهرام مشهدی زاده؛ رضا احمدی
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف ساخت و رواسازی پرسشنامه مهارتهای عصب روانشناختی فرم معلم کودکان پیش‌دبستانی شهراصفهان انجام شد. روش: روش این پژوهش توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه‌ی کودکان مقطع پیش‌دبستانی شهر اصفهان می باشد. حجم نمونه موردنظر با توجه به فرمول کوکران 374 کودک پیش دبستانی تعیین شد، که بدلیل آنلاین بودن پرسشنامه ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر با هدف ساخت و رواسازی پرسشنامه مهارتهای عصب روانشناختی فرم معلم کودکان پیش‌دبستانی شهراصفهان انجام شد. روش: روش این پژوهش توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه‌ی کودکان مقطع پیش‌دبستانی شهر اصفهان می باشد. حجم نمونه موردنظر با توجه به فرمول کوکران 374 کودک پیش دبستانی تعیین شد، که بدلیل آنلاین بودن پرسشنامه متعاقب محدودیت های کرونایی 410 کودک بر اساس روش نمونه گیری خوشه‌ای دو مرحله‌ای انتخاب شدند و توسط معلمین پیش دبستانی تکمیل گردید. داده ها با استفاده از روش تحلیل عامل اکتشافی از طریق تحلیل مولفه های اصلی بر روی داده ها و چرخش عامل‌ها به روش متعامد از نوع واریماکس و تحلیل عامل تاییدی جهت تایید عامل ها تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: نتایج، تایید کننده روایی صوری و محتوایی، تشخیصی و روایی سازه بود. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 921/0 و ضریب تنصیف برابر با 843/0 حاصل گردید ، نقطه برش بالینی آزمون 2/86 بدست آمد. نتایج تحلیل عامل اکتشافی به دست آمده در مرتبه اول، هجده عامل و در مرتبه دوم پنج عامل با ارزش ویژه بزرگتر از یک استخراج شد که به ترتیب 58/83 و 59/85 درصد از واریانس کل مقیاس را تبیین می کنند، همچنین بارهای عاملی در همه سؤالات در تحلیل عاملی تأییدی بالاتر از 4/0و معنی دار به دست آمده است)001/0>p). نتیجه گیری: این ابزار از پایایی و روایی مطلوب برخوردار است و می تواند به عنوان ابزاری معتبر برای سنجش مهارتهای عصب_روانشناختی در کودکان پیش دبستانی مورد استفاده قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
الهام موسوی؛ حسین زارع؛ احمد علیپور؛ غلامرضا صرامی فروشانی
چکیده
مقدمه: کارکردهای اجرایی، کارکردهای عالی شناختی هستند که سایر فعالیت‌های شناختی مغز را هدایت می‌کنند. کارکردهای اجرایی به فرد در انجام تکالیف یادگیری و کنش‌های هوشی کمک می‌کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی کارکردهای اجرایی بر ارتقا عملکرد تحصیلی دانشجویان مشروطی بود. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون- ...
بیشتر
مقدمه: کارکردهای اجرایی، کارکردهای عالی شناختی هستند که سایر فعالیت‌های شناختی مغز را هدایت می‌کنند. کارکردهای اجرایی به فرد در انجام تکالیف یادگیری و کنش‌های هوشی کمک می‌کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی کارکردهای اجرایی بر ارتقا عملکرد تحصیلی دانشجویان مشروطی بود. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مشروطی دانشگاه رازی کرمانشاه بود که به روش نمونهگیری تصادفی ساده، نمونه‌ای به حجم 40 نفر انتخاب شد. سپس افراد با روش تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. از معدل ترم گذشته به‌عنوان پیش‌آزمون و از معدل ترم جاری به‌عنوان پس‌آزمون استفاده شد. گروه آزمایش مورد مداخله توانبخشی شناختی توسط نرم‌افزار کاپیتان لاگ (10 جلسه و هفته‌ای 2 جلسه) قرار گرفت و گروه گواه در این مدت مداخله‌ای دریافت نکرد. جهت تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS نسخه 23 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج داده‌ها نشان می‌دهد که بین دو گروه بعد از تمرینات توانبخشی شناختی، در نمره‌ی معدل تفاوت (01/0) معنادار بود. نتیجه‌گیری: همچنین می‌توان نتیجه گرفت که توانبخشی شناختی کارکردهای اجرایی بر ارتقا عملکرد تحصیلی دانشجویان مشروطی مؤثر است.
مقاله پژوهشی
نگین دارائی فرد؛ مهدیه عزیزی؛ فرنگیس دمهری
چکیده
مقدمه: اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی از شایع‌ترین اختلالات عصب روانشناختی دوران کودکی است. این اختلال کودکان مبتلا را در معرض مشکلات زیادی در حوزه کارکردهای اجرایی از جمله نقص ادراک زمان قرار می‌دهد. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه فعال بر ادراک زمان کودکان دارای اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی بود. روش: ...
بیشتر
مقدمه: اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی از شایع‌ترین اختلالات عصب روانشناختی دوران کودکی است. این اختلال کودکان مبتلا را در معرض مشکلات زیادی در حوزه کارکردهای اجرایی از جمله نقص ادراک زمان قرار می‌دهد. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه فعال بر ادراک زمان کودکان دارای اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی بود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ازلحاظ روش گردآوری داده‌ها، نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون/ پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل کلیه کودکان مراجعهکننده به مرکز مشاوره دانشگاه علم و هنر استان یزد که دارای ویژگی‌های اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی بودند که از بین آنها ۳۰ نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه ازمایش و گواه قرار گرفتند. آزمون رایانه‌ای ادراک زمان به عنوان پیش‌آزمون در مورد همه افراد اجرا شد. افراد گروه آزمایش ۱۰ جلسه، یک بار در هفته و هر جلسه به مدت ۴۵ دقیقه تحت درمان توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه‌ی فعال قرار گرفتند و گروه کنترل در لیست انتظار باقی ماند. بعد از جلسات درمانیپس ازمون اجرا شد. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی(میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی(تحلیل کوواریانس) تحلیل شدند.یافته‌ها:نتایج ازمون تجزیه و تحلیل کوواریانس نشان داد پس از حذف اثر پیش آزمون بین نمرات پس ازمون در گروه آزمایش و گواه در متغیرهای براورد زمان، بازتولید زمان و تولید زمان تفاوت معنادار وجود دارد(001/0p<). نتیجه‌گیری بنابراین توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه فعال باعث بهبود ادراک زمان و زیر مقیاسهای مربوط به آن یعنی تولید زمان، بازتولید آن و براورد زمان در کودکان دارای اختلال نقص توجه بیش فعالی می شود. با توجه به نتایج پژوهش حاضر استفاده از این روش درمانی به متخصصان در این زمینه توصیه می شود.
مقاله پژوهشی
زینب سام نیا؛ شعله لیوارجانی؛ لیلا حسن پاشایی
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش نرم‌افزار کاپیتان لاگ، بر سرعت پردازش، حافظه فعال و انعطافپذیری شناختی کودکان دارای نقص توجه/ بیش فعالی صورت گرفت. روش: از بین کودکان ۷ تا ۹ سال دارای نقص توجه/ بیش فعالی مراجعه کننده به مراکز بهداشت استان آذربایجان شرقی، 30 نفر با استفاده از ...
بیشتر
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش نرم‌افزار کاپیتان لاگ، بر سرعت پردازش، حافظه فعال و انعطافپذیری شناختی کودکان دارای نقص توجه/ بیش فعالی صورت گرفت. روش: از بین کودکان ۷ تا ۹ سال دارای نقص توجه/ بیش فعالی مراجعه کننده به مراکز بهداشت استان آذربایجان شرقی، 30 نفر با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و در این پژوهش آزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با دو گروه کنترل و آزمایش شرکت کردند. جمع‌‌‌‌‌‌آوری داده‌ها با استفاده از آزمون‌های سه خرده مقیاس (آزمون رمزنویسی، آزمون نمادیابی و آزمون فراخنای حافظه ارقام) آزمون هوش وکسلر برای کودکان و خرده مقیاس حافظه تصویری از آزمون حافظه وکسلر و دسته‌‌‌‌‌بندی کارت‌های ویسکانسین انجام شد. جهت تحلیل داده‌ها و در بخش آمار استنباطی از میانگین و انحراف استاندارد و در بخش آمار تحلیلی از تحلیل واریانس اندازه‌‌‌‌‌‌‌گیری مکرر استفاده شد. تفاوت میانگین در سه متغیر مورد بررسی نشان داد که سرعت پردازش و حافظه فعال و انعطافپذیری شناختی (P<0/0001) در کودکان آموزش دیده با نرم‌افزار و کودکان آموزش داده نشده، معنی‌دار می‌باشد. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که آموزش نرم‌افزار شناختی کاپیتان لاگ باعث افزایش حافظه فعال، سرعت پردازش و انعطافپذیری شناختی کودکان دارای نقص توجه/بیش فعالی شد.
مقاله پژوهشی
شادی ابراهیمی جوزانی؛ رویا کوچک انتظار؛ مژگان سپاه منصور؛ پروانه قدسی
چکیده
مقدمه: نقش کارکردهای اجرایی در هوش، شخصیت و مهارتهای اجتماعی و موفقیت تحصیلی اثبات‌شده است. از سوی دیگر، کژ کارکردی اجرایی شامل مشکلات حافظه فعال و سو بازداری پاسخ احتمالاً منجر به تکانشگری، بی‌توجهی، مشکلات رفتاری، مشکلات ارتباطی و عدم سازگاری اجتماعی است. بنابراین پژوهش کنونی باهدف تعین و ارزیابی اثربخشی نوروفیدبک و کاپیتان‌لاگ ...
بیشتر
مقدمه: نقش کارکردهای اجرایی در هوش، شخصیت و مهارتهای اجتماعی و موفقیت تحصیلی اثبات‌شده است. از سوی دیگر، کژ کارکردی اجرایی شامل مشکلات حافظه فعال و سو بازداری پاسخ احتمالاً منجر به تکانشگری، بی‌توجهی، مشکلات رفتاری، مشکلات ارتباطی و عدم سازگاری اجتماعی است. بنابراین پژوهش کنونی باهدف تعین و ارزیابی اثربخشی نوروفیدبک و کاپیتان‌لاگ بر بازداری پاسخ و اندوزش حافظه فعال انجام‌گرفته است. روش: این پژوهش نیمه‌تجربی با گروه کنترل بوده و جامعه آماری همه دانش‌آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی در شهر تهران بوده که در سال تحصیلی 99-1398 مشغول به تحصیل بودند. سپس 90 دانش‌آموز با روش نمونهگیری خوشه‌بندی چندمرحله‌ای پس از غربالگری با معیار شمولت به سه گروه تخصیص یافتند (2 گروه آزمایشی و یک گروه کنترل). مقیاس حافظه فعال دانیمن و کارپنتر (1980) و پرسشنامه رتبه‌بندی رفتاری کارکردهای اجرایی (بریف) قبل و بعد از مداخله و در دوره پیگیری تکمیل شدند. دو گروه آزمایشی 20 جلسه مداخله را دریافت کردند و گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکرد. تجزیه‌وتحلیل کوواریانس و SPSS21 برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده شدند. یافته‌ها: نوروفیدبک و کاپیتان‌لاگ تأثیر معناداری بر اندوزش حافظه فعال و بازداری پاسخ در دانش‌آموزان داشته است (p<0/05) اما نوروفیدبک از کاپیتان‌لاگ اثربخش‌تر بوده است. نتیجه‌گیری: این مداخلات را می‌توان برای ارتقای حافظه فعال و بازداری پاسخ جهت افزایش موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان به کاربست.
